Το τέλος του ένοπλου αγώνα των μελών του και τη διάλυσή του ανακοίνωσε το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), έπειτα από τέσσερις και πλέον δεκαετίες φονικών συγκρούσεων με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και δυνάμεις ασφαλείας, με περισσότερους από 40.000 νεκρούς από την έναρξή τους το 1984.
«Το 12ο Συνέδριο του PKK αποφάσισε να διαλύσει την οργανωτική δομή του PKK και να βάλει τέλος στη μέθοδο του ένοπλου αγώνα», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση από το ΡΚΚ.
Πριν από λίγους μήνες, τον περασμένο Φεβρουάριο, ο φυλακισμένος στο νησί-φυλακή Ιμραλί της Προποντίδας, ηγέτης ου PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, είχε ζητήσει από τα μέλη της κουρδικής οργάνωσης να παραδώσουν τα όπλα.
«Συγκαλέστε το συνέδριό σας και αποφασίστε, όπως θα έκανε εθελοντικά κάθε σύγχρονη κοινότητα και κόμμα του οποίου η ύπαρξη δεν έχει καταργηθεί βίαια, ότι όλες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα και το ΡΚΚ πρέπει να διαλυθεί. Στέλνω τους χαιρετισμούς μου σε όλους εκείνους που πιστεύουν στη συνύπαρξη και προσβλέπουν στο κάλεσμά μου: το ΡΚΚ πρέπει να αυτοδιαλυθεί. Ολες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα», ανέφερε στη σχετική δήλωσή του τότε ο Οτσαλάν και τέσσερις μήνες μετά, ανακοινώθηκαν επισήμως η διάλυση του PKK και ο τερματισμός του ένοπλου αγώνα του.
Αντιδρώντας στο κάλεσμα Οτσαλάν, ο διοικητής των συριακών κουρδικών δυνάμεων Μαζλούμ Αμπντι χαιρέτισε την «ιστορική» έκκληση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν για αφοπλισμό και διάλυση του PKK, σημειώνοντας ωστόσο ότι η έκκληση αυτή «δεν σχετίζεται με εμάς στη Συρία». «Αν υπάρξει ειρήνη στην Τουρκία, αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει δικαιολογία οι τουρκικές δυνάμεις να συνεχίζουν τις επιθέσεις εναντίον μας εδώ στη Συρία», είχε δηλώσει τότε ο ηγέτης των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) σε δηλώσεις του σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου.
Είχε ακολουθήσει τον περασμένο Μάρτιο η συμφωνία Αμπντι-Αλ Σάρα (του επικεφαλής των SDF με τον μεταβατικό πρόεδρο της Συρίας) για την «ενσωμάτωση όλων των πολιτικών και στρατιωτικών θεσμών της βορειοανατολικής Συρίας» στους κόλπους της διοίκησης του συριακού κράτους – συμφωνία που τέθηκε εν αμφιβόλω μετά τις φονικές συγκρούσεις σε περιοχές της Συρίας όπου διαβιούν κυρίως Κούρδοι.
Πρώτες αντιδράσεις στην Τουρκία
«Ιστορική» χαρακτήρισε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, την κατάθεση όπλων από το PKK, όσον αφορά την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. «Θα παρακολουθήσουμε τα επόμενα βήματα», τόνισε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην ‘Αγκυρα μετα τη συνάντησή του με τους υπουργούς Εξωτερικών της Συρίας και της Ιορδανίας.
«Νομίζω ότι η απόφαση που έλαβε το PKK είναι μια ιστορική και σημαντική απόφαση. Θεωρώ την απόφαση αυτή πολύ σημαντική, ιδίως όσον αφορά τη μόνιμη ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή μας. Φυσικά, υπάρχουν πρακτικά βήματα που πρέπει να γίνουν μετά τη λήψη αυτής της απόφασης. Θα τα παρακολουθήσουμε στενά. Η μεγαλύτερη ευχή μας είναι ο χώρος της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ευημερίας και της ασφάλειας που αναπτύσσουμε στην Τουρκία τα τελευταία 20 χρόνια να επεκταθεί περαιτέρω, να υπερβεί την Τουρκία και να επηρεάσει θετικά άλλα κράτη και λαούς στην περιοχή μας» δήλωσε.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε επίσης ότι «αν αυτή η απόφαση εφαρμοστεί με ειλικρίνεια και με τρόπο που να κατευνάσει και άλλες ανησυχίες, θα καταστεί μια πολύ ευοίωνη απόφαση για το μέλλον μας, για τους πολίτες μας, για όλους» και συπλήρωσε: «Απέναντι σε αυτή την ιστορική ευθύνη, εμείς, ως παιδιά αυτής της χώρας, δείχνουμε ότι μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματά μας με τη δική μας σοφία, τη δική μας κοινή λογική, το δικό μας μυαλό και τη δική μας θέληση».
Από την πλευρά του ο Μεχμέτ Ουτσούμ, επικεφαλής σύμβουλος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά την ανακοίνωση του ΡΚΚ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο αναθεώρησης του Συντάγματος και δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στη νομοθεσία της χώρας.
«Η νέα εποχή θα ενισχύσει την Τουρκία από κάθε άποψη. Όλοι συμφωνούν ότι θα γίνουν ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις όσον αφορά τη Δημοκρατία και τη νομοθεσία και ότι θα εισέλθουμε σε ένα μία νέα φάση κατά την οποία θα αποκρυσταλλωθεί ένα εθνικό και πατριωτικό δημοκρατικό Δίκαιο» δήλωσε ο σύμβουλος του προέδρου Ερντογάν. Σημείωσε ακόμη ότι η ανακοίνωση του ΡΚΚ «αποτελεί την ιστορική επιβεβαίωση και διακήρυξη της ενσωμάτωσης των Κούρδων με την Τουρκική Δημοκρατία και το τουρκικό έθνος».
Η Τουρκία θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εξαφαλίσει την ομαλή πρόοδο προς μια χώρα «απαλλαγμένη από την τρομοκρατία», μετά την ανακοίνωση από το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) της διάλυσής του, δήλωσε ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας. Σε ανάρτησή του στο X, ο Φαχρετίν Αλτούν ανέφερε πως η διαδικασία αυτή δεν είναι βραχυπρόθεσμη και ρηχή και πως όλα τα βήματα θα γίνουν με ευαισθησία και διαφάνεια.
Σημαντικό βήμα προς μια «Τουρκία απαλλαγμένη από την τρομοκρατία», χαρακτήρισε ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας, ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ την ανακοίνωση του PKK για διάλυση και αφοπλισμό. «Η διαδικασία διάλυσης θα παρακολουθείται σχολαστικά», διεμήνυσε ο Τσελίκ, εκτιμώντας πως «η πλήρης εφαρμογή της θα ήταν ένα σημείο καμπής».
Εξάλλου ο πρόεδρος της αυτόνομης περιφέρειας του Ιρακινού Κουρδιστάν Νεσιρβάν Μπαρζανί χαιρέτισε την απόφαση του PKK να διαλυθεί και να βάλει τέλος στον ένοπλο αγώνα του στην Τουρκία, εκτιμώντας ότι η απόφασή αυτή θα ενισχύσει τη σταθερότητα στην περιοχή.
Η εν λόγω απόφαση του PKK «καταδεικνύει πολιτική ωριμότητα και ανοίγει το δρόμο για ένα διάλογο που ευνοεί τη συνύπαρξη και τη σταθερότητα στην Τουρκία και στην περιοχή», δήλωσε ο Μπαρζανί σε ανακοίνωσή του.
«Θέτει τις βάσεις για μια διαρκή ειρήνη που θα βάλει τέλος σε δεκαετίες βίας, πόνου και βασάνων», πρόσθεσε. Ο ίδιος υποστήριξε πως η αυτόνομη περιφέρεια του Ιρακινού Κουρδιστάν είναι έτοιμη να υποστηρίξει τις προσπάθειες που έχουν στόχο να εγγυηθούν την επιτυχία «αυτής της ιστορικής ευκαιρίας».
Από την πλευρά του, το φιλοκουρδικό κόμμα DEM ζήτησε να υπάρξει ένα νομικό πλαίσιο για τη διαδικασία διάλυσης του PKK. «Πρέπει να γίνουν βήματα ώστε να οικοδομηθεί αμοιβαία εμπιστοσύνη και να δημιουργηθεί ένα νομικό πλαίσιο για τη διαδικασία», δήλωσε στο πρακτορείο Reuters εκ μέρους του DEM, η Γκιουλιστάν Κιλίτς Κοτσιγκίτ, εκφράζοντας την ελπίδα ότι αυτό θα σηματοδοτήσει την έναρξη μιας συνολικής διαδικασίας εκδημοκρατισμού στην Τουρκία.
Λίγο νωρίτερα ο αντιπρόεδρος του DEM Ταγίπ Τεμέλ είχε χαρακτηρίσει την απόφαση διάλυσης του ΡΚΚ «σημαντική για τον κουρδικό λαό και για το σύνολο της Μέσης Ανατολής». «Η απόφαση του PKK να τερματίσει την ύπαρξή του και να μπει στο δρόμο για μια νέα μεταμόρφωσή του θα απαιτήσει επίσης μια σημαντική στροφή στην επίσημη κρατική νοοτροπία της Τουρκίας και θα υποχρεώσει στην υιοθέτηση ενός νέου παραδείγματος», είπε ο Ταγίπ Τεμέλ στο Reuters.
Κομισιόν: Θετικό βήμα για ειρηνική λύση
Ο εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ανουάρ ελ Ανούνι, σχολίασε τη διάλυση του PKK και μίλησε «για την έναρξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας», που θέτει ως στόχο «την πολιτική λύση του κουρδικού ζητήματος».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί ότι η έναρξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας με στόχο την πολιτική λύση του κουρδικού ζητήματος θα ήταν ένα θετικό βήμα για την επίτευξη μιας ειρηνικής και βιώσιμης λύσης. Καλούμε όλα τα μέρη να εκμεταλλευτούν τη στιγμή και να ξεκινήσουν μια διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς που θα βασίζεται στο διάλογο και τη συμφιλίωση», δήλωσε.
Μετά την ανακοίνωση του PKK για τη διάλυσή του και του τέλους του ένοπλου αγώνα του, η Κομισιόν έδωσε το δικό της μήνυμα για μια λύση που θα ωφελήσει την Τουρκία, αλλά και ολόκληρη την περιοχή.
«Η εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης με σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου δεν θα ωφελήσει μόνο όλους τους Τούρκους πολίτες, αλλά θα συμβάλει και στη σταθερότητα σε ολόκληρη την περιοχή».