Πότε μια κατάπαυση του πυρός αποτελεί πραγματική προσπάθεια για την εξασφάλιση της ειρήνης; Και πότε είναι απλώς μία κίνηση για «δημόσιες σχέσεις»;
Το Κρεμλίνο τις συνηθίζει τελευταία τις σύντομες εκεχειρίες. Αρχικά, ο Βλαντιμίρ Πούτιν κήρυξε 32ωρη παύση των εχθροπραξιών το Πάσχα, παρουσιάζοντάς την ως «ανθρωπιστική» χειρονομία.
Τη Δευτέρα, ανακοίνωσε τριήμερη μονομερή εκεχειρία από τις 8 έως τις 10 Μαΐου, ώστε να συμπέσει με τις εκδηλώσεις για την 80ή επέτειο από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σε ανακοίνωσή του, το Κρεμλίνο ανέφερε ότι για 72 ώρες θα σταματήσουν όλες οι στρατιωτικές ενέργειες. Επικαλέστηκε «ανθρωπιστικούς λόγους» και κατέστησε σαφές ότι η Μόσχα αναμένει από την Ουκρανία να ακολουθήσει το παράδειγμά της.
Σε απάντηση, η Ουκρανία διερωτήθηκε γιατί η Ρωσία δεν μπορεί να δεσμευτεί για άμεση κατάπαυση του πυρός και ζήτησε να εφαρμοστεί για τουλάχιστον 30 ημέρες.
«Εάν η Ρωσία θέλει πραγματικά την ειρήνη, πρέπει να σταματήσει αμέσως τα πυρά», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σίμπιχα, προσθέτοντας: «Γιατί να περιμένουμε μέχρι τις 8 Μαΐου;»
Δεν μπορεί κανείς παρά να αναρωτηθεί αν η κίνηση του Πούτιν είναι μια ειλικρινής προσπάθεια για τον τερματισμό των συγκρούσεων ή απλά μία ακόμα χειρονομία δημοσίων σχέσεων «για τα μάτια» του Ντόναλντ Τραμπ, σημείωσε το BBC.
Οι επικριτές του Κρεμλίνου βέβαια θα πουν ότι πρόκειται για δημόσιες σχέσεις. Αλλωστε, και το Πάσχα, κάθε άλλο παρά εκεχειρία ήταν αυτή, με πολλαπλές επιθέσεις των Ρώσων στη διάρκειά της, τόσο εναντίον αμάχων, όσο και στη γραμμή του μετώπου.
Η Μόσχα είχε χρησιμοποιήσει την ανακοίνωσή της για 30ωρη παύση των μαχών για να στείλει ένα μήνυμα στον Λευκό Οίκο: ότι σε αυτόν τον πόλεμο η Ρωσία είναι ο ειρηνοποιός και το Κίεβο ο επιτιθέμενος. Κατηγόρησε την Ουκρανία ότι αγνόησε αυτό που η Μόσχα παρουσίασε ως κλάδο ελαίας και ότι παρέτεινε τον πόλεμο.
Τα πρόσφατα σχόλια του Τραμπ δείχνουν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν το πίστεψε αυτό.
Σε μια ανάρτηση στο Truth Social το Σαββατοκύριακο, ο Τραμπ έγραψε ότι «δεν υπήρχε κανένας λόγος» για τον Πούτιν «να ρίχνει πυραύλους σε μη στρατιωτικές περιοχές, πόλεις και κωμοπόλεις, τις τελευταίες ημέρες».
«Αυτό με κάνει να σκέφτομαι», πρόσθεσε, «ότι ίσως δεν θέλει να σταματήσει τον πόλεμο, απλά με παραπλανεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά, μέσω “τραπεζικών” ή “δευτερευουσών” κυρώσεων; Πάρα πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν!!!».
Αμέσως μετά, ο Πούτιν ανακοίνωσε τη νέα εκεχειρία σε μια ακόμα προσπάθεια να δείξει στην Ουάσινγκτον ότι «το Κρεμλίνο έχει τις καλύτερες προθέσεις», ανέφερε ο Στιβ Ρόζενμπεργκ, δημοσιογράφος του BBC.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε σχετικά: «Ο πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να δει πρώτα μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός για να σταματήσουν οι σκοτωμοί, να σταματήσει η αιματοχυσία. Είναι όλο και πιο απογοητευμένος με τους ηγέτες και των δύο χωρών».
Πρόκειται για μια ένδειξη ότι ο αμερικανός πρόεδρος μπορεί να χάνει πλέον την υπομονή του με το Κρεμλίνο, σημείωσε το BBC, παρά το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες έχει στρέψει το μεγαλύτερο μέρος της δημόσιας κριτικής του προς τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Τον περασμένο μήνα η κυβέρνηση Τραμπ πίεζε τόσο τη Ρωσία όσο και την Ουκρανία να συμφωνήσουν σε μια 30ήμερη συνολική κατάπαυση του πυρός χωρίς όρους. Το Κίεβο συμφώνησε, αλλά η Μόσχα, όχι.
Πάντως, ήδη ρώσοι αξιωματούχοι σχολιάζουν ότι οι Ουκρανοί δεν θα δεχθούν την πρόταση του Πούτιν και τους παρουσιάζουν ως τους κακούς της ιστορίας.
«Είναι αμφίβολο αν ο Ζελένσκι θα υποστηρίξει την απόφαση του προέδρου μας και θα αποδεχθεί την εκεχειρία», είπε σχετικά ο πρόεδρος της Κάτω Βουλής, Βιατσεσλάβ Βολοντίν, στη ρωσική κρατική τηλεόραση.