Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις κατά των δύο μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιρειών της Ρωσίας, σηματοδοτώντας μια σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση του αμερικανού προέδρου για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Τα μέτρα που ελήφθησαν κατά της Rosneft και της Lukoil σηματοδοτούν την πρώτη φορά που οι ΗΠΑ επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία από την επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία τον Ιανουάριο.

Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι οι κυρώσεις ήταν απαραίτητες λόγω της «άρνησης του Πούτιν να τερματίσει αυτόν τον άσκοπο πόλεμο» και ότι οι εταιρείες που στοχεύονται είναι υπεύθυνες για τη χρηματοδότηση της «πολεμικής μηχανής» του Κρεμλίνου. Είπε επίσης ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να λάβουν περαιτέρω μέτρα.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε τις κυρώσεις «τεράστιες», αλλά οι ειδικοί παραμένουν διχασμένοι ως προς την αποτελεσματικότητά τους στην επιβράδυνση του πολέμου της Ρωσίας και στην προσέλκυση του Βλαντίμιρ Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων –με πολλούς να υποστηρίζουν ότι θα εξαρτηθεί από το πόσο επιθετικά θα τις επιβάλουν οι ΗΠΑ, όπως ανέφερε ο Guardian.

Ποια μέτρα ανακοίνωσε η Ουάσινγκτον

Οι κυρώσεις που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών θα οδηγήσουν στο πάγωμα όλων των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στις εταιρείες Rosneft και Lukoil στις ΗΠΑ, ενώ ταυτόχρονα θα απαγορευτεί σε αμερικανικές εταιρείες και ιδιώτες να συναλλάσσονται μαζί τους. Τα μέτρα περιλαμβάνουν κυρώσεις κατά δεκάδων θυγατρικών των δύο εταιρειών.

Οι ΗΠΑ απειλούν επίσης με δευτερεύουσες κυρώσεις τα ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συναλλάσσονται με τις εταιρείες Rosneft και Lukoil –μεταξύ των οποίων ενδέχεται να περιλαμβάνονται τράπεζες που διευκολύνουν τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου σε Κίνα, Ινδία και Τουρκία.

Η Rosneft και η Lukoil είναι οι δύο μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες στη Ρωσία και αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ των εξαγωγών αργού πετρελαίου της Ρωσίας, σύμφωνα με το Bloomberg. Και οι δύο εταιρείες υπέστησαν κυρώσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο την περασμένη εβδομάδα, ενώ την Πέμπτη η ΕΕ ανακοίνωσε επίσης μια σειρά νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Γιατί τώρα

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2024, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι θα τερμάτιζε τον πόλεμο στην Ουκρανία «σε 24 ώρες» αν εκλεγόταν. Αλλά από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, διαπίστωσε ότι το έργο είναι πιο δύσκολο από ό,τι είχε φανταστεί. Η στάση του απέναντι στον πόλεμο έχει αλλάξει ριζικά –από τη δήλωση τον περασμένο μήνα ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να ανακτήσει όλα τα εδάφη που έχασε από την εισβολή του 2022, έως την πρόταση αυτή την εβδομάδα ότι η περιοχή του Ντονμπάς θα πρέπει να χωριστεί με τρόπο που θα αφήνει το μεγαλύτερο μέρος της υπό ρωσικό έλεγχο.

Αυτή την εβδομάδα, ο Τραμπ ακύρωσε μια συμφωνημένη, δεύτερη σύνοδο κορυφής με τον Πούτιν, εν μέσω αναφορών ότι η κυβέρνησή του ήταν απογοητευμένη από τις προϋποθέσεις που έθεσε η ρωσική πλευρά για τη συνάντηση. Μέχρι την Τετάρτη, η ανυπομονησία του ήταν εμφανής, καθώς δήλωσε: «Κάθε φορά που μιλάω με τον Βλαντίμιρ, έχουμε καλές συνομιλίες, αλλά μετά δεν καταλήγουν πουθενά».

Ο Τραμπ αντιστέκεται στην πίεση των συμμάχων του στο Κογκρέσο να επιβάλει περαιτέρω κυρώσεις, αλλά η απροθυμία της Ρωσίας να αλλάξει τη θέση της –σε συνδυασμό με τη συνεχή πίεση από την Ευρώπη– φαίνεται να έχει αλλάξει τους υπολογισμούς του.

Θα έχουν αποτέλεσμα;

Οι φόροι από τον ενεργειακό κλάδο αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τέταρτο του προϋπολογισμού της Ρωσίας και οι πρόσθετες κυρώσεις θα συμβάλουν στην περαιτέρω περιορισμό της ικανότητας της Rosneft και της Lukoil να δραστηριοποιούνται, ασκώντας περαιτέρω πίεση στον ρώσο πρόεδρο.

Ο Μάρσαλ Μπίλινγκσλεα, αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, δήλωσε στον Guardian ότι η απειλή να στοχευθούν τράπεζες που συνεργάζονται με τις δύο εταιρείες, ήταν ένα από τα πιο κρίσιμα μέτρα που ανακοινώθηκαν, καθώς θα δυσχέραινε τις εταιρείες που εισάγουν ρωσικό αργό πετρέλαιο.

«Ακόμα και αν οι ινδικές, κινεζικές και τουρκικές εταιρείες διύλισης θέλουν να συνεχίσουν να αγοράζουν, οι τράπεζές τους μπορεί να πουν “όχι”».

Ο Τόμας Γκρέιαμ, μέλος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, ήταν πιο επιφυλακτικός, δηλώνοντας στο Bloomberg ότι «αν ο Λευκός Οίκος πιστεύει ότι αυτό θα οδηγήσει σε ριζική αλλαγή στη συμπεριφορά του Κρεμλίνου ή στην πολιτική του Πούτιν, τότε απατάται… το Κρεμλίνο είναι πολύ καλό στο να παρακάμπτει αυτού του είδους τις κυρώσεις».

Αλλοι έχουν υποθέσει ότι η ροή ρωσικού πετρελαίου προς την Ινδία –μια χώρα που έχει αναδειχθεί σε σημαντικό αγοραστή τα τελευταία τρία χρόνια– θα μπορούσε να μειωθεί δραστικά ως αποτέλεσμα των αμερικανικών κυρώσεων.

Ο Τραμπ πιέζει τον πρωθυπουργό της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, να τερματίσει τις εισαγωγές και τα νέα μέτρα θα μπορούσαν να επιταχύνουν αυτές τις κινήσεις, δίνοντας στα ινδικά διυλιστήρια ένα μέσο για να καταγγείλουν συμβάσεις που έχουν κλειστεί για τα επόμενα χρόνια, δήλωσε ο αναλυτής ενέργειας, Τόμας Ο’Ντόνελ.

«Αυτό είναι πολύ σημαντικό», είπε ο Ο’Ντόνελ στον Guardian. «Μπορούν να καταστρέψουν τη Ρωσία ως πετρελαιοπαραγωγό χώρα».

Τελικά, ο αντίκτυπος των κυρώσεων θα εξαρτηθεί από το πόσο ενεργά θα κάνουν πράξη οι ΗΠΑ τις απειλές τους εναντίον των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που συνεργάζονται με τις Rosneft και Lukoil.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν επέλεξε να μην επιβάλει κυρώσεις και στις δύο εταιρείες, λόγω ανησυχιών ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους της ενέργειας, σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός είχε αρχίσει να μετριάζεται.

Οι ειδικοί λένε ότι η προεκλογική υπόσχεση του Τραμπ να διατηρήσει χαμηλές τις τιμές της βενζίνης και να διαχειριστεί την κρίση του κόστους ζωής θα μπορούσε να αμβλύνει τον αντίκτυπο των νέων κυρώσεων, αν αυτές αρχίσουν να επηρεάζουν δραματικά την τιμή του πετρελαίου.

Τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν οι ΗΠΑ

Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας συνεχίζουν να πιέζουν τον Τραμπ να βρει άλλους τρόπους υποστήριξης –μεταξύ αυτών ένα σχέδιο να χρησιμοποιήσουν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που πάγωσαν στην αρχή του πολέμου για να χρηματοδοτήσουν την άμυνα της Ουκρανίας.

Αυτή την εβδομάδα οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να συμφωνήσουν σε ένα άτοκο δάνειο 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, το οποίο θα εξασφαλιστεί με τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν παγώσει στην Ευρώπη. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ΗΠΑ έχουν απομακρυνθεί από την υποστήριξη ενός τέτοιου σχεδίου.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συνεχίζει επίσης να ασκεί πιέσεις στις ΗΠΑ για την προμήθεια όπλων μακράς εμβέλειας που θα μπορούσαν να χτυπήσουν βαθιά μέσα στη Ρωσία. Οι προσπάθειες για την εξασφάλιση πυραύλων Tomahawk σε μια συνάντηση στο Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα, απέτυχαν μετά από την τηλεφωνική συνομιλία του Τραμπ με τον Πούτιν.

Την Τετάρτη, η Wall Street Journal ανέφερε ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα επιτρέψει στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που παρέχονται από συμμάχους για επιθέσεις βαθιά μέσα στη Ρωσία, όπως οι βρετανικής προέλευσης πύραυλοι Storm Shadow που χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση της Τρίτης σε χημικό εργοστάσιο στο Μπριάνσκ, παρά τις ανησυχίες της Ουάσιγκτον για πιθανή κλιμάκωση των εντάσεων με το Κρεμλίνο.

Ωστόσο, ο Τραμπ αρνήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι είχε άρει οποιουσδήποτε περιορισμούς, λέγοντας: «Οι ΗΠΑ δεν έχουν καμία σχέση με αυτούς τους πυραύλους, από όπου και αν προέρχονται, ή με το τι κάνει η Ουκρανία με αυτούς».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News