Γιατί να μας ενδιαφέρει στην Ελλάδα η είδηση ότι η Chevron, ο αμερικανικός πετραλαϊκός κολοσσός, μόλις εξαγόρασε μία μικρή εταιρεία πετρελαίου του Χιούστον, την Noble Energy, έναντι τεσσάρων δισ. δολαρίων;

Την απάντηση δίνουν οι New York Times, που τονίζουν ότι καθώς η Noble Energy είναι αυτή που εκμεταλλευόταν έως τώρα τα πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ισραήλ, η εξαγορά είναι μία σημαντική κίνηση στη σκακιέρα της Aνατολικής Μεσογείου, όπου το ενεργειακό παιχνίδι έχει αποκτήσει εξαιρετικό ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια και σίγουρα δεν περιορίζεται μόνο στις χώρες που βρέχονται από τα νερά της.

Το ιστορικό συγκρούσεων, πολέμων και εχθρικών σχέσεων ανάμεσα στις γειτονικές χώρες της περιοχής, είχε κρατήσει μακριά μέχρι πρόσφατα τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες.

Ομως, ο αδιαμφισβήτητος πλούτος της περιοχής σε κοιτάσματα φυσικού αερίου, η ολοένα αυξανόμενη αξία και ζήτησή τους διεθνώς, καθώς και η βελτίωση των σχέσεων του Ισραήλ με την Αίγυπτο, την Ιορδανία και τον Λίβανο, αλλά και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, αποτελούν πόλο έλξης για τους κολοσσούς του κλάδου.

«Η κίνηση της Chevron είναι το πιο πρόσφατο ορόσημο σε μία αξιοσημείωτη αλλαγή στην θέση της περιοχής για την πετρελαϊκή βιομηχανία. Η άλλοτε νεκρή θάλασσα για τον κλάδο αυτό, η περιοχή που εκτείνεται από το Δέλτα του Νείλου έως το Ισραήλ, τον Λίβανο και γύρω από την Κύπρο, έχει ξαφνικά γεμίσει ερευνητικά σκάφη, γεωτρύπανα και πλατφόρμες παραγωγής, χάρη σε μία σειρά από ανακαλύψεις σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου», γράφει ο Στάνλεϊ Ριντ των NYT.

«Είναι μία περιοχή που φαίνεται να έχει την ποιότητα για να γίνει μία σημαντική πηγή ενέργειας», τονίζει ο Μάικ Γουίρθ, διευθύνων σύμβουλος της Chevron, εταιρεία η οποία ξεπέρασε σε αξία την Exxon Mobil την περασμένη εβδομάδα και έγινε έτσι η μεγαλύτερη πετρελαϊκή στις ΗΠΑ.

Μέχρι πρόσφατα, οι διεθνείς πετρελαϊκοί γίγαντες έμειναν μακριά από το Ισραήλ για να μην δημιουργήσουν προβλήματα στη σχέση τους με μεγάλες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες του αραβικού κόσμου, όπως η Σαουδική Αραβία. Φαίνεται όμως, πως οι ημέρες που οι αραβικές χώρες εξοργίζονταν με την παραμικρή εμπορική σχέση με το Ισραήλ, έχουν περάσει.

«Η εξαγορά ανοίγει την αγορά του Ισραήλ στον κόσμο. Ολοι ξέρουν ότι αγοράζοντας την Noble, αγόρασαν το Ισραήλ», εξήγησε ο Νάτι Μπίρενμποϊμ, πρώην αξιωματούχος του Ισραήλ στον χώρο της ενέργειας.

Βέβαια, σε μία περιοχή όπου εμπλέκεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ησυχία και βεβαιότητα είναι δύσκολο να υπάρξουν, όπως σημειώνουν οι NYT, για αυτό και οι ΗΠΑ προχώρησαν στον μόνιμο ελλιμενισμό του αμερικανικού ελικοπτεροφόρου «USS Hershel “Woody” Williams» στη βάση της Σούδας.

Πριν από 20 χρόνια, η Noble έβαλε την περιοχή στον χάρτη της βιομηχανίας ενέργειας. Η Delek Drilling, μία ισραηλινή εταιρεία, έφερε τους Αμερικανούς στο Ισραήλ για να εντοπίσουν κοιτάσματα πετρελαίου. Η συνεργασία ξεκίνησε το 1999 και είχε ως αποτέλεσμα την εύρεση σημαντικών κοιτασμάτων αερίου που όχι μόνο μείωσαν την εξάρτηση του Ισραήλ από άλλες χώρες για άνθρακα και πετρέλαιο αλλά το έκαναν και εξαγωγό αερίου σε γειτονικές χώρες, όπως Αίγυπτος και Ιορδανία, με συμφωνίες αξίας 25 δισ. δολαρίων.

Η Chevron είδε την εξαγορά ως ευκαιρία να βάλει το χέρι της σε τεράστιες πηγές φυσικού αερίου σε μία περιοχή με μεγάλη ζήτηση, είπε ο Γιόσι Αμπού, διευθύνων σύμβουλος της Dekel.

Αλλη μία μεγάλη ανακάλυψη κοιτάσματος είναι αυτή του κοιτάσματος Ζορ, το 2015, σε αιγυπτιακά ύδατα από την ιταλική Eni, η οποία μαζί με τη γαλλική Total αναζητούν νέα κοιτάσματα έξω από τις ακτές του Λιβάνου.

Από γεωλογική άποψη, η Ανατολική Μεσόγειος είναι θησαυρός για εταιρείες όπως η Chevron, που ψάχνουν μεγάλες ποσότητες αερίου, για το οποίο πολλοί προβλέπουν καλύτερο μέλλον από ό,τι για το πετρέλαιο.

Ο Γουέιν Ακερμαν, πρώην στέλεχος της Royal Dutch Shell και σύμβουλος της Aramco, έχει μελετήσει την γεωλογία της περιοχής: «Είμαι πεπεισμένος ότι θα έχουμε πολλές ακόμα ανακαλύψεις εκεί», λέει.

Παρά την πανδημία και την πτώση της ζήτησης στη βιομηχανία της ενέργειας, οι ειδικοί τονίζουν ότι τα κοιτάσματα αυτά μπορούν να αποφέρουν μεγάλα κέρδη στις οικονομίες του Ισραήλ και των γειτονικών κρατών και να γίνουν επίσης, πηγή εξαγωγών, ενδεχομένως να μειώσουν την εξάρτηση της Ευρώπης από τη Μόσχα για αέριο.

Ο Αμπού πιστεύει ότι η Chevron θα φέρει πολύτιμα κεφάλαια, τεχνογνωσία και εμπειρία στο μάρκετινγκ  για την άντληση και επέκταση των κοιτασμάτων.

Η Delek και η Noble μαζί με την Royal Dutch Shell μοιράζονται ένα ακόμα μεγάλο κοίτασμα, ανεκμετάλλευτο για την ώρα, με την ονομασία «Αφροδίτη», στα ανοικτά της Κύπρου.

Η αμερικανική εφημερίδα περιγράφει τα γνωστά προβλήματα που δημιουργεί η Τουρκία στην περιοχή, την κρίση του Αυγούστου με την Ελλάδα και τις ΑΟΖ που αμφισβητεί ο Ερντογάν, τονίζοντας ότι η Τουρκία δεν έχει υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας.

Παρά τις κινήσεις Ερντογάν όμως, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η περιοχή θα συνεχίσει να προσελκύει επενδυτές και κεφάλαια.

«Λίγες είναι οι περιοχές στον κόσμο όπου μπορείς να βρεις μεγάλα κοιτάσματα αερίου. Για αυτά “ζουν” οι μεγάλες εταιρείες», λέει χαρακτηριστικά ο Τζέραντ Κέπες, σύμβουλος ενεργειακών θεμάτων στην Αίγυπτο.

Η φθηνή ενέργεια στην περιοχή έχει φέρει πιο κοντά ιστορικούς εχθρούς, όπως  το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Ιορδανία.

Ο Γουίρθ της Chevron σημειώνει ότι τα επόμενα χρόνια θα ανθήσει η συνεργασία μεταξύ των κρατών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Δεν αποκλείεται μάλιστα, να γίνουν εξαγωγές του αερίου στον Περσικό Κόλπο και στη Σαουδική Αραβία, όπου το πετρέλαιο ρέει άφθονο, αλλά το αέριο είναι σε ζήτηση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News