Κάποιοι άνθρωποι παραλύουν -σχεδόν κυριολεκτικά- μπροστά στο ενδεχόμενο να κάνουν μια επιλογή. Αρχίζουν να σκέφτονται ξανά και ξανά, να σχηματίζουν στο μυαλό τους σενάρια και υποθέσεις. Είναι σαφές ότι χρειάζονται λίγο «σπρώξιμο» για να πάρουν τη σωστή απόφαση.

Τώρα βάλτε στη θέση αυτού του ανθρώπου τον μέσο τούρκο ψηφοφόρο πριν από το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου για τις συνταγματικές αλλαγές που θα φέρουν την προεδροποίηση του πολιτεύματος. Δεν είναι εύκολο να ζυγίσει τις αλλαγές που θα φέρει η κυβερνητική πρόταση σε ένα σύστημα που επιβίωσε εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, από το 1923 στις μέρες μας.

Σκεφτείτε επίσης πόσα έχει επενδύσει υπέρ του «ναι» το καθεστώς που έχει θεμελιώσει η πλευρά Ερντογάν και την στοχευμένη προπαγάνδα υπέρ αυτής της επιλογής.

Αν λάβουμε υπόψη αυτά τα δεδομένα, καταλαβαίνει κανένας γιατί γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιλέξει ένας τούρκος ψηφοφόρος το «όχι» όταν βρεθεί μπροστά από την κάλπη.

Είναι το πρόσωπο που έχει ταυτιστεί άμεσα με τους πραξικοπηματίες του περασμένου Ιουλίου και με τους «τρομοκράτες» του PKK από τον πρόεδρο Ερντογάν. Περισσότερο σαφής ήταν ο δήμαρχος της Αγκυρας (είναι αυτός με τις παράλογες θεωρίες που διατυπώνει κατά καιρούς στα κοινωνικά δίκτυα), ο οποίος χαρακτηρίζει όσους θα ψηφίσουν «όχι» προδότες.

Το κλίμα πίεσης υπέρ του «ναι» μοιάζει διάχυτο. Προπαγανδιστές υπέρ του «όχι» προπηλακίστηκαν στην Κωνσταντινούπολη, ακυρωμένη συνέντευξη του νομπελίστα Ορχάν Παμούκ γιατί είναι υπέρ του «όχι», τηλεπαρουσιαστής που ήταν και αυτός αντίθετος με την κυβερνητική γραμμή ο οποίος βρέθηκε απολυμένος.

Το BBC παραθέτει ακόμη μια σειρά από κωμικοτραγικά περιστατικά και γεγονότα για το πώς η φιλοκυβερνητική πλευρά, μην κρατώντας τα προσχήματα, ωθεί τους πάντες να ψηφίσουν «ναι».

Το υπουργείο Υγείας, για παράδειγμα, απέσυρε φυλλάδια τα οποία καλούσαν με μεγάλα κόκκινα γράμματα τους πολίτες να πουν «όχι» στο κάπνισμα, για να μην δοθεί η εντύπωση ότι θα καλούσαν και σε «όχι» στο νέο σύνταγμα, όπως εξήγησε κυβερνητικός βουλευτής.

Το ίδιο μάλλον θα σκέφτονταν και στο καλωδιακό δίκτυο Digiturk, που απέσυρε (προσωρινά άραγε;) την υποψήφια για Οσκαρ ταινία από την Χιλή «No». Ισως το περιεχόμενο της ταινίας με το δημοψήφισμα κατά του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ να φάνηκε ανησυχητικά κοντινό στην τουρκική πραγματικότητα. Ισως πάλι να είναι και σύμπτωση ότι το κανάλι αγοράστηκε από οικογένεια από το Κατάρ, η οποία είναι φιλική με τον Ερντογάν.

Ακόμα και τη συνηθισμένη ευχή «hayirli cuma» για μια ευλογημένη Παρασκευή (την αργία των μουσουλμάνων) δυσκολεύονται κάποιοι να πουν γιατί περιέχει το «hayir» («όχι») και προτιμούν την αντίστοιχη «cuma mubarek».

Ο ανταποκριτής του BBC που υπογράφει το ρεπορτάζ Μαρκ Λόουεν (πριν από την Κωνσταντινούπολη ήταν ανταποκριτής στην Αθήνα), σημειώνει πάντως ότι η τουρκική κυβέρνηση άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι η υπερβολική προπαγάνδα υπέρ του «ναι» ενδέχεται να μην κάνει και τόσο καλό.

Ο Ερντογάν αποκάλεσε «αδέλφια μου» τους υποστηρικτές του «όχι» και ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ επισήμανε ότι την επομένη της κάλπης «η Τουρκία θα συνεχίσει τον δρόμο της». Φαίνεται ότι έχουν υπόψη και τις δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι το αποτέλεσμα θα είναι  οριακό – στις εποχές όμως και αυτές μοιάζουν αμφίβολης αξίας.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, πάντως, παρά τα συμφιλιωτικά λόγια των από πάνω, αυτό που μένει είναι η πόλωση στους κάτω. Και στην Τουρκία η πόλωση είναι πλέον εμφανέστατη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News