Η Κροατία υιοθέτησε την Κυριακή το ευρώ και εντάχθηκε στον χώρο Σένγκεν, στον οποίο επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και των αγαθών, δυο ορόσημα για τη μικρή χώρα των Βαλκανίων που έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης πριν από περίπου μια δεκαετία.

Τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, η Κροατία αποχαιρέτισε το νόμισμά της, το κούνα, για να γίνει το 20ό μέλος της ευρωζώνης.

Εγινε επίσης το 27ο κράτος το οποίο εντάσσεται στον χώρο Σένγκεν, την αχανή ζώνη όπου πάνω από 400 εκατομμύρια άνθρωποι μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα, χωρίς να υποβάλλονται σε ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα.

Οι τοπικές εφημερίδες χαιρέτισαν το Σάββατο τα δύο γεγονότα, με την Vecernji List να τα χαρακτηρίζει «αποκορύφωμα της ένταξης της Κροατίας στην ΕΕ».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε τα σύνορα Κροατίας – Σλοβενίας για την περίσταση, το μεσημέρι της Κυριακής και στη συνέχεια, το Ζάγκρεμπ.

The next generations of Croatians will grow up in Schengen.

With seamless travel, communities will grow closer together.

Now we need to work to preserve the benefits of Schengen.

Improve our common home and make it even safer. https://t.co/V0JwAUGq52

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) January 1, 2023

«Η σημερινή, είναι ημέρα χαράς και υπερηφάνειας για τον λαό της Κροατίας», ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν κάνοντας λόγο για την επιβεβαίωση της «σκληρής δουλειάς» και της «αποφασιστικότητας» από την πλευρά τους. Επίσης, σημείωσε ότι είναι «ημέρα γιορτής» όχι μόνο για τους Κροάτες, αλλά για όλους τους Ευρωπαίους .

«Θα χρειαστεί να εργαστούμε πολύ στενά μαζί για να προστατεύσουμε τη ζώνη Σένγκεν και να διατηρήσουμε τα οφέλη της γιατί η Σένγκεν δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη», τόνισε και πρόσθεσε ότι, «η λειτουργία της έχει δεχτεί προκλήσεις στο πέρασμα του χρόνου και συνεχίζει να δέχεται προκλήσεις . Η Σένγκεν έχει να κάνει με τη δέσμευση και την αμοιβαία εμπιστοσύνη».

«Στην Σένγκεν βασιζόμαστε ο ένας στον άλλον και γνωρίζουμε ότι μπορούμε να σας εμπιστευτούμε και να βασιστούμε στην Κροατία. Το ένα σημαντικό επίτευγμα είναι να μπορούμε να περάσουμε τα εσωτερικά σύνορα χωρίς ελέγχους. Το να μπορούμε να πληρώσουμε χρησιμοποιώντας το ίδιο νόμισμα της ΕΕ είναι το άλλο» προσέθεσε.

Η Φον ντερ Λάιεν συμπλήρωσε ότι «το ευρώ μάς κάνει ισχυρούς στο εσωτερικό, διευκολύνει τις επενδύσεις και το εμπόριο πέρα από τα σύνορα, κάνοντας την οικονομία μας πιο ενεργή, βοηθά στη δημιουργία θέσεων εργασίας, φέρνει μακροοικονομική σταθερότητα και αξιοπιστία».

Ταυτόχρονα, ανέφερε ότι «ως το δεύτερο πιο ισχυρό νόμισμα παγκοσμίως, μας κάνει πιο ισχυρούς στην παγκόσμια σκηνή. Πράγματι, το ευρώ είναι από τα καλύτερα συλλογικά μας επιτεύγματα και σημαίνει πολλά περισσότερα από ένα νόμισμα, έχει να κάνει με την ενότητα πέρα από τα σύνορα και πέρα από τις γλώσσες».

Η Κροατία, που εντάχθηκε στην ΕΕ τον Ιούλιο του 2013, κήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Γιουγκοσλαβία το 1991, ενώ ο πόλεμος που ακολούθησε (1991-95) προκάλεσε τον θάνατο 20.000 ανθρώπων.

Οι κροάτες αξιωματούχοι υπογραμμίζουν τακτικά τα οφέλη που θα έχουν οι 3,9 εκατομμύρια κάτοικοι της χώρας από την ένταξή της στην ευρωζώνη και τον χώρο Σένγκεν.

Για τους ειδικούς, η υιοθέτηση του ευρώ θα συμβάλει στην προστασία της κροατικής οικονομίας, μίας από τις πιο αδύναμες της ΕΕ, μπροστά στον ραγδαία αυξανόμενο πληθωρισμό, τη σοβαρή ενεργειακή κρίση και τη γεωπολιτική ανασφάλεια μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.

Τον Νοέμβριο ο πληθωρισμός στην Κροατία έφτασε το 13,5%, έναντι 10% στην ευρωζώνη.

Οι Κροάτες από την πλευρά τους έχουν ανάμεικτα συναισθήματα: χαίρονται για την άρση των ελέγχων στα σύνορα, όμως η αλλαγή νομίσματος προκαλεί δυσπιστία.

Τις τελευταίες ημέρες πολίτες κάνουν ουρά έξω από τα αυτόματα μηχανήματα ανάληψης των τραπεζών, καθώς φοβούνται ότι θα υπάρχουν προβλήματα ρευστότητας μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου.

Νωρίς την Κυριακή, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας έκανε συμβολικά ανάληψη ευρώ από αυτόματο μηχάνημα στο Ζάγκρεμπ.

Πολλοί Κροάτες ανησυχούν ότι η υιοθέτηση του ευρώ θα προκαλέσει άνοδο τιμών, κυρίως καθώς οι εταιρείες θα στρογγυλοποιήσουν προς τα πάνω τις τιμές μετά την αλλαγή νομίσματος.

Περίπου το 80% των τραπεζικών καταθέσεων είναι ήδη σε ευρώ στην Κροατία, καθώς οι βασικοί εταίροι της χώρας ανήκουν στην ευρωζώνη, και ο τουρισμός, που συμβάλει σε ποσοστό 20% στο ΑΕΠ της χώρας, τροφοδοτείται από Ευρωπαίους.

Τα μεσάνυχτα, ο κροάτης υπουργός Εσωτερικών, Νταβόρ Μποζινόβιτς και η υπουργός Δημόσιας Διοίκησης της Σλοβενίας, Σάνια Αγιάνοβιτς Χόβνικ, παρέστησαν σε σύντομη τελετή στα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, στη διάρκεια της οποίας απομακρύνθηκαν μπάρες από τα σύνορα.

«Σήμερα το βράδυ γιορτάζουμε το νέο έτος, τη νέα Ευρώπη με την Κροατία στη ζώνη Σένγκεν», δήλωσε ο Μποζινόβιτς, χαρακτηρίζοντας το γεγονός «τελική επιβεβαίωση της ευρωπαϊκής μας ταυτότητας».

Ο κροάτης υπουργός Εξωτερικών Γκόρνταν Γκρλιτς- Ράντμαν παρέστη σε αντίστοιχη τελετή σε συνοριακό φυλάκιο στη μεθόριο με την Ουγγαρία.

Η Κροατία δέχθηκε το 2022 τέσσερις φορές περισσότερους τουρίστες από όσους κατοίκους έχει και η ένταξή της στη ζώνη Σένγκεν αναμένεται να δώσει περαιτέρω ώθηση στον κλάδο.

Οι μεγάλες ουρές αναμονής στα σύνορα της χώρας με τους γείτονές της της ΕΕ θα αποτελούν παρελθόν. Σήμερα θα κλείσουν 73 μεθοριακά φυλάκια. Στα αεροδρόμια η αλλαγή θα γίνει στις 26 Μαρτίου για τεχνικούς λόγους.

Παράλληλα η κατάσταση στα σύνορα της Κροατίας με τους γείτονές της που δεν ανήκουν στην ΕΕ –τη Βοσνία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία— δεν θα αλλάξει.

Ωστόσο η αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης θα παραμείνει μια μεγάλη πρόκληση για τη χώρα. Από τοτε που εντάχθηκε στην ΕΕ η Κροατία ανέλαβε το καθήκον να προστατεύει τα εξωτερικά, χερσαία σύνορα του μπλοκ, μήκους περισσότερων από 1.350 χιλιομέτρων.

Η χώρα βρίσκεται στη λεγόμενη οδό των δυτικών Βαλκανίων την οποία ακολουθούν οι μετανάστες για να εισέλθουν στην ΕΕ, αλλά και λαθρέμποροι όπλων, ναρκωτικών και διακινητές ανθρώπων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News