Η τραγωδία με την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα στις 14 Αυγούστου άγγιξε ιδιαίτερα τον αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο.

Δεν ήταν μόνο η απώλεια 43 ανθρώπων στα ερείπια – και βέβαια τα πολλά ερωτήματα για το πώς και το γιατί μιας τέτοιας καταστροφής- αλλά και η ανάγκη να προσφέρει κάτι για να σβήσει την οδυνηρή ανάμνηση. Και αυτό γιατί η Γένοβα είναι η γενέθλια πόλη του.

Σε συνέντευξή του στον Observer  δηλώνει έτοιμος να βοηθήσει στην εκ νέου ανοικοδόμηση της γέφυρας, αλλά και επικρίνει τον κατασκευαστή τη δεκαετίας του ’60 για λανθασμένες προσεγγίσεις που οδήγησαν πολύ αργότερα στην κατάρρευση.

Ως ισόβιος γερουσιαστής στην Ιταλία, ο Πιάνο, που σχεδίασε και τη νέα Εθνική Βιβλιοθήκη στο Φάληρο, αισθάνεται ότι είναι ένα από τα καθήκοντά του να ανταποκριθεί με κάποιο τρόπο σε αυτή την καταστροφή.

Η οδύνη για τα θύματα, λέει, είναι «σαν μια σκιά που μένει μαζί σου», το χτίσιμο όμως της νέας γέφυρας μπορεί να γίνει «μια θετική στιγμή ενότητας και συνεργασίας» μέσα στην πολιτική διαμάχη που έφερε η κατάρρευση.

Για τον πολιτικό μηχανικό Ρικάρντο Μοράντι, που σχεδίασε τη μοιραία γέφυρα η οποία άνοιξε για το κοινό το 1967, ο Πιάνο έχει μια μάλλον ανάμεικτη εικόνα. «Σίγουρα, ήταν μεγάλος μηχανικός και έφτιαξε κάτι τολμηρό, έξυπνο, αλλά φυσικά, πολύ εύθραυστο», λέει και εξηγεί ότι εννοεί την εύθραυστη ομορφιά που είχε το έργο έργου, χωρίς αυτό να είναι κριτική για τον δημιουργό.

Η γέφυρα, υπογραμμίζει ακόμη ο Πιάνο «απαιτούσε ένα εξαιρετικά μεγάλο επίπεδο προσοχής κατά τη ζωή της».

Αυτό προειδοποιούσε ο Μοράντι ήδη από το 1979, όταν έλεγε ότι το έργο χρειάζεται συντήρηση λόγω της διάβρωσης από τον θαλασσινό αέρα και το εργοστάσιο χάλυβα που ήταν σε μικρή απόσταση.  Και άλλοι όμως μηχανικοί είχαν μιλήσει για τα δομικά προβλήματα του έργου.

Πέρα από την οδυνηρή απώλεια των ανθρώπων, η κατάρρευση της γέφυρας για τον Πιάνο έχει έναν έντονο συμβολισμό, καθώς χωρίζει πλέον την πόλη στα δύο: «Η γέφυρα είναι σύμβολο και δεν πρέπει να καταπέσει ποτέ, γιατί όπου πέφτουν οι γέφυρες υψώνονται τείχη», τονίζει.

Μέσα στη δεκαετία του ’60, όταν ολοκληρώθηκε το έργο, η Ιταλία, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ζούσε σε κλίμα ευφορίας για το χτίσιμο μιας καλύτερης κοινωνίας πάνω στα ερείπια που είχε αφήσει η ακόμη νωπή καταστροφή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Εργα σαν τη γέφυρα Μοράντι, που συνδέει δύο πλευρές της πόλης πάνω από μια στενή και βαθιά κοιλάδα, είχαν μια κατασκευαστική αισιοδοξία, πέρα από την προφανή χρηστικότητα. Ετσι η καταστροφή συμβολίζει και το τέλος μιας εποχής που μοιάζει μακρινή.

Η ιταλική κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την κατεδάφιση της γέφυρας που έχει απομείνει. Ωστόσο ο Πιάνο βλέπει την επόμενη ημέρα –και τη νέα γέφυρα- από τώρα.

Αν και είναι πολύ νωρίς να μιλήσει κάποιος για το νέο σχέδιο, τονίζει ότι θα πρέπει να είναι «όμορφο», όχι τόσο σαν αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά «σαν κάτι που μεταφέρει αληθινή περηφάνια και αξίες».

«Αυτό το αξίζει η Γένοβα», λέει ο 80χρονος αρχιτέκτονας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News