Θα έχει εκπλήξεις ο προϋπολογισμός του 2022; Και αν ναι, πόσες και ποιες; Μοιάζει με την ερώτηση του ενός εκατομμυρίου δολαρίων για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που σηκώνουν τα βάρη από τους υψηλούς φόρους και απειλούνται τώρα από το νέο κύμα εισαγόμενων ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες, καύσιμα και είδη πρώτης ανάγκης που προκάλεσε η πανδημία.

Το σίγουρο είναι ένα. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή τη Δευτέρα. Σε αυτό δεν θα περιλαμβάνεται τίποτα καινούργιο σε σχέση με όσα γνωρίζουμε ήδη από τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, μαζί με την πρόβλεψη για μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος το 2022. Αλλού θα πρέπει να περιμένουμε τις εκπλήξεις. Και συγκεκριμένα, στο τελικό κείμενο του νέου προϋπολογισμού το οποίο πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή στις 29 Νοεμβρίου.

Ερμηνεύοντας τις επίσημες τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα ο παράγοντας «ανάπτυξη» είναι εκείνος που θα καθορίσει τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης. Στην ουσία και οι δύο έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας φέτος θα υπερβεί, ακόμη και αυτόν τον προσφάτως αναθεωρημένο στόχο του 5,9%. Στην περίπτωση αυτή, το δημοσιονομικό περιθώριο που θα υπάρξει θα επιστραφεί πίσω στους πολίτες, είτε με τη μείωση των φόρων είτε με ενισχύσεις προς τους οικονομικά ασθενέστερους. Αυτές, λοιπόν, οι (όποιες) νέες παρεμβάσεις θα περιλαμβάνονται στο τελικό κείμενο του νέου προϋπολογισμού αφού, βεβαίως, προηγηθούν συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με τους Θεσμούς για να εξασφαλιστεί η έγκρισή τους.

Στην όλη συλλογιστική για τον ρυθμό ανάπτυξης θα πρέπει να προστεθούν και οι θετικές προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδας που εκτιμά ότι θα υπερβεί το 6%. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Γιάννης Στουρνάρας, στη συνέντευξη του στο Politico εξέφρασε μια τέτοια βεβαιότητα.  Και μια ημέρα νωρίτερα το Protagon είχε μεταφέρει την πληροφορία (ΕΔΩ) ότι η πραγματική πρόβλεψη του είναι για ανάπτυξη που θα  αγγίξει το 7%.

Υπό το φως αυτών των δεδομένων, στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης καταστρώνουν ήδη τα σενάρια για τις νέες παρεμβάσεις  (ελαφρύνσεις ή εισοδηματικές ενισχύσεις) οι οποίες θα μπορούσαν να περιληφθούν στον προϋπολογισμό.

Η θέσπιση ειδικού επιδόματος και για το φυσικό αέριο είναι μία από αυτές. Το προανήγγειλε την Τετάρτη ο κ. Σταϊκούρας ως ένα μέτρο απορρόφησης των πολύ μεγάλων αυξήσεων που έχουν γίνει στην τιμή του φυσικού αερίου τις τελευταίες εβδομάδες και την Πέμπτη ήρθε στη Βουλή ως τροπολογία.

Ο ίδιος, πάντως, απέκλεισε κάθε πιθανότητα να υπάρξουν νέες μειώσεις στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα καύσιμα επικαλούμενος τις παρεμβάσεις που έχουν ήδη προαναγγελθεί προς την κατεύθυνση αυτή και αφορούν την αύξηση κατά 20% του επιδόματος θέρμανσης, την ενίσχυση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και την επιδότηση που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στα τιμολόγια του ρεύματος.

Τα άλλα σενάρια

Σε ότι αφορά τα άλλα σενάρια που έχουν πέσει στο τραπέζι, άλλα έχουν λιγότερες και άλλα περισσότερες πιθανότητες να υιοθετηθούν, ανάλογα με το δημοσιονομικό κόστος που προκαλούν. Πρόκειται μεταξύ άλλων για τα εξής:

-Τη διανομή κοινωνικού μερίσματος στο τέλος του έτους. Θα αφορά, κυρίως, τα φτωχά και οικονομικά πιο αδύναμα νοικοκυριά. Το μέτρο αυτό εξετάζεται καθώς θεωρείται ότι μπορεί να βοηθήσει τους ασθενέστερους να αντεπεξέλθουν στον δύσκολο και ακριβό χειμώνα που έρχεται.

– Την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στο Δημόσιο και στους συνταξιούχους (ισχύει ήδη για τον ιδιωτικό τομέα). Αν και η κατάργησή της αποτελεί δέσμευση της κυβέρνησης, εντούτοις, λόγου του υψηλού δημοσιονομικού κόστους που προκαλεί, δεν θεωρείται ότι συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες να υιοθετηθεί τώρα. Θα μπορούσε, όμως, με μεγαλύτερη ευκολία, να ανακοινωθεί κάποια στιγμή μέσα στο 2022 εφόσον το επιτρέπουν οι δημοσιονομικές εξελίξεις και ο ρυθμός ανάπτυξης.

– Τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος. Και το μέτρο αυτό περιλαμβάνεται στη λίστα των φόρων που έχει υποσχεθεί να καταργήσει ή να μειώσει η κυβέρνηση.

– Την αύξηση του κατώτατου μισθού για το 2022 σε επίπεδα μεγαλύτερα από το 2% που ανακοινώθηκε. Πρόκειται για ένα μέτρο που δεν μπορεί, εκ των πραγμάτων, να αποκλεισθεί στο βαθμό που η ελληνική οικονομία παρουσιάσει φέτος υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από τον προσδοκώμενο.  Το σκεπτικό είναι ότι όσοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό είναι οι πλέον ασθενέστεροι, άρα δικαιούνται μέρισμα από την ανάπτυξη της οικονομίας

Όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ, το υπουργείο Οικονομικών αρχικά είχε προαναγγείλει μεσοσταθμικές μειώσεις 8% προκειμένου να απορροφηθούν οι αυξήσεις  στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που θα ισχύσουν από το 2022. Όλα, όμως, θα εξαρτηθούν από τον δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει από τις αυξήσεις αυτές. Σε κάθε περίπτωση ο ΕΝΦΙΑ θα αναδομηθεί ενώ, όπως επαναλαμβάνει συνεχώς ο υπουργός Οικονομικών, τα περισσότερα νοικοκυριά θα δουν μειώσεις από τις αλλαγές που θα υπάρξουν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News