803
Η Ακρόπολη αποτελεί κεφάλαιο για την Αθήνα, γράφει ο Economist | CreativeProtagon

Ο Economist υμνεί την Αθήνα

Protagon Team Protagon Team 7 Φεβρουαρίου 2022, 20:00
Η Ακρόπολη αποτελεί κεφάλαιο για την Αθήνα, γράφει ο Economist
|CreativeProtagon

Ο Economist υμνεί την Αθήνα

Protagon Team Protagon Team 7 Φεβρουαρίου 2022, 20:00

Η επιλογή της Αθηνάς ως προστάτιδας της πόλης τους, αντί του Ποσειδώνα, ήταν μια έξυπνη κίνηση των Αθηναίων, γράφει ο Economist παρουσιάζοντας το νέο βιβλίο του Μπρους Κλαρκ, «Athens: City of Wisdom». Σύμφωνα με τον μύθο, η θεά της Σοφίας τους κέρδισε φυτεύοντας μια ελιά ως υπόσχεση γόνιμης μακροζωίας. Τρεις χιλιάδες χρόνια μετά, η πόλη παραμένει μια από τις μεγάλες και πιο ενδιαφέρουσες πρωτεύουσες του κόσμου. Το γιατί το δείχνει στο βιβλίο του με διασκεδαστικό τρόπο ο τακτικός συνεργάτης του Economist Μπρους Κλαρκ: Σε 500 σελίδες, αφηγείται επιδέξια την ιστορία μιας πόλης, που κυριάρχησε για μια χιλιετία, για να αποσυρθεί στη συνέχεια, χωρίς ωστόσο να χάσει ποτέ την ικανότητά της να συναρπάζει, όπως σημειώνει το περιοδικό.

«Ο μύθος για την ίδρυση της Αθήνας, με το μήνυμα της αθηναϊκής εξαιρετικότητας, έγινε το θέμα ενός από τα αετώματα του Παρθενώνα τον 5ο αιώνα π.Χ. και οι Αθηναίοι στάθηκαν στο ύψος του: κατατρόπωσαν δύο περσικές εισβολές, έχτισαν την Ακρόπολη και δημιούργησαν μια επαναστατική μορφή διακυβέρνησης, που ενδυνάμωνε τους πολίτες της να κάνουν εξαιρετικά πράγματα. Ηταν μια ιδέα τόσο ισχυρή, που επέζησε από έναν καταστροφικό πόλεμο με τη Σπάρτη και άντεξε με κάποια μορφή για άλλα 200 χρόνια. Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, η Αθήνα παρέμεινε το νευραλγικό κέντρο πνευματικής ζωής, εκπαιδεύοντας την ελίτ της αυτοκρατορίας και εμπνέοντας τη δημιουργία πολλών νέων κτιρίων. Η Αψίδα του Αδριανού, η βιβλιοθήκη του και ο Ναός του Ολυμπίου Διός υπάρχουν σήμερα», γράφει ο Economist στο τιμητικό άρθρο του με τίτλο «Μια συναρπαστική, πρωτότυπη ιστορία μιας από τις πιο παλιές πόλεις του κόσμου».

Το βιβλίο του Μπρους Κλαρκ για την Αθήνα κυκλοφόρησε στις αρχές Ιανουαρίου 2022 (Facebook/Hellenic Bookservice)

Οταν ο Χριστιανισμός εξαπλώθηκε, η πολυθεϊστική Αθήνα έχασε μεγάλο μέρος της σημασίας της. Τον 6ο αιώνα, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιουστινιανός έκλεισε τις φιλοσοφικές σχολές της. Αλλά ο Κλαρκ δείχνει ότι κάτι από την επιρροή τους επέζησε. Ο Παρθενώνας έγινε υπέροχη εκκλησία και τόπος προσκυνήματος αφιερωμένος στην Παναγία και τον 7ο αιώνα, ένας Αρχιεπίσκοπος του Κάντερμπερι μπορεί κάλλιστα να είχε εκπαιδευτεί στην Αθήνα. Καθώς το Βυζάντιο διαλυόταν, Ιταλοί και Ισπανοί προσπάθησαν να  κατακτήσουν την Αθήνα η οποία έπεσε στους Οθωμανούς το 1460. Τρεις αιώνες αργότερα, μια τουρκική φρουρά κατοικούσε στην Ακρόπολη και οι ευρωπαίοι ταξιδιώτες σκιτσάριζαν τα ερείπιά της, ενώ μερικοί τα λεηλάτησαν κυνικά για στολίσουν τις επαύλεις τους στην Σκωτία. Ο Κλαρκ περιγράφει, μάλιστα, με λεπτομέρειες πως κατέληξαν στην Αγγλία τα πολυσυζητημένα «Ελγίνεια».

Μετά την ανεξαρτησία, το 1832, η Αθήνα ισοπεδώθηκε, για να ανοικοδομηθεί μια απομίμηση του κλασικού της εαυτού, και η Ακρόπολη απογυμνώθηκε. Αλλά ήταν κεφάλαιο για ένα έθνος μόλις 800.000 ψυχών, που χρειαζόταν περισσότερους φορολογούμενους για να πετύχει. Ετσι ξεκίνησε η Μεγάλη Ιδέα της συγκέντρωσης όλων των Ελλήνων σε μια νεοβυζαντινή πολιτεία με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, γράφει ο Κλαρκ. Χάρη στην «σχεδόν αλάνθαστη πολιτική ιδιοφυΐα» του, ο  Ελευθέριος Βενιζέλος παραλίγο να τα καταφέρει, αλλά η αποτυχία του αλυτρωτισμού οδήγησε σε μια τεράστια ανταλλαγή πληθυσμών, την οποία ο Κλαρκ περιγράφει με συναίσθημα: τόσο οι εμπειρίες των προσφύγων όσο και η ανεξίτηλη συνεισφορά τους στην Ελλάδα έβαλαν τις βάσεις της οικονομικής και πολιτιστικής ζωής της χώρας.

Το πρόβλημα της Ελλάδας, γράφει ακόμα ο Κλαρκ, ήταν η παρέμβαση των μεγάλων δυνάμεων. Δύο φορές τον 20ο αιώνα, οι δρόμοι της Αθήνας έγιναν μάρτυρες συγκρούσεων μεταξύ βρετανικών και ελληνικών δυνάμεων, ενώ τον 21ο, πραγματοποιήθηκαν βίαιες διαμαρτυρίες ενάντια στο πακέτο μέτρων λιτότητας που ήταν μέρος μιας συμφωνίας διάσωσης με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο συγγραφέας, γράφει ο Economist, καθοδηγεί επιδέξια τους αναγνώστες στις επιπτώσεις της ελληνικής χρηματοπιστωτικής κρίσης στην Αθήνα, τόσο στο τρομερό ανθρώπινο κόστος όσο και στην εξαιρετική ανανέωση —πολιτιστική, γαστρονομική— που ήρθε με την ανάκαμψη.

Εχει συγκεντρώσει υπέροχα πρόσωπα για αφηγηθεί την ιστορία του: την Αγία Φιλοθέη, μια μοναχή του 16ου αιώνα που μαρτύρησε από ληστές και έγινε η προστάτιδα της πόλης, την νοσηλεύτρια Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ, που περπάτησε στην Ακρόπολη με το φως του φεγγαριού και γύρισε στο σπίτι με μια μικρή κουκουβάγια, τον Γιώργο Σεφέρη, που τόλμησε να μιλήσει ενάντια στη στρατιωτική χούντα και με την υπέροχη ποίηση του οποίου άνοιξαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004.

Σήμερα, γράφει ο Economist,  η Αθήνα είναι μια ακατάστατη πόλη, ένας συνδυασμός απαράμιλλης ομορφιάς και απόλυτης φρίκης, της οποίας οι εκκεντρικότητες προκαλούν μια αγάπη, που ωστόσο δεν μπορεί να μείνει χωρίς κριτική. Η κριτική εκτίμηση του Μπρους Κλαρκ λάμπει σε κάθε σελίδα καθώς περιγράφει τον καθεδρικό ναό («φτωχικό κιτς»), τα ανηφορικά σοκάκια της Πλάκας («ένα από τα παλαιότερα συνεχώς κατοικημένα μέρη στον κόσμο») και την ατέλειωτη σειρά των πολυκατοικιών, που μπορεί να ενοχλούν τα μάτια, αλλά προσφέρονται για κοινωνική ανάμειξη και οικογενειακή συνοχή. «Το “Athens: City of Wisdom” είναι ένας θρίαμβος, ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσουν όσοι γνωρίζουν ήδη τη σημασία και τη γοητεία αυτής της πόλης και όσοι θέλουν να τη γνωρίσουν. Είναι ένα εξαιρετικό επίτευγμα», καταλήγει το βρετανικό περιοδικό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...