Για το καθεστώς Ερντογάν αποτελεί πλήγμα βαρύτατο (πιθανώς και μοιραίο) η δεύτερη ήττα που υπέστη το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στην Κωνσταντινούπολη.

Ποιες θα είναι οι συνέπειες της κατάληψης του δημαρχιακού θώκου από τον Εκρέμ Ιμάμογλου, τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης για τη δημαρχία της τουρκικής μητρόπολης ο οποίος αναδείχθηκε νικητής όχι με 13.000 αλλά με περισσότερες από 750.000 ψήφους διαφορά αυτήν τη φορά από τον αντίπαλό του, τον πρώην πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, δεν μπορεί να προβλεφθεί άμεσα.

Κάποιοι, όμως, κάνουν ήδη λόγο για «αλυσιδωτή αντίδραση» που θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές ακόμα και στο τέλος του έτους ή την επόμενη χρονιά. Πάντως, προς το παρόν το μόνο σίγουρο είναι πως η απώλεια της Κωνσταντινούπολης κλόνισε ιδιαίτερα την αίσθηση παντοδυναμίας από την οποία εξακολουθεί να διακατέχεται ο τούρκος πρόεδρος.

Μη αποδεχόμενος την επικράτηση, ακόμα και μετά την επανακαταμέτρηση των ψήφων, του Εκρέμ Ιμάμογλου στις εκλογές της 31ης Μαρτίου, ο Ερντογάν επιδίωξε και κατάφερε, χάρη στην (ελεγχόμενη από τον ίδιο) τουρκική Δικαιοσύνη, να επιτύχει την επανάληψη της εκλογικής αναμέτρησης.

Ωστόσο ούτε ο τούρκος πρόεδρος αλλά ούτε και οι σύμβουλοί του έλαβαν υπόψη πως πολλοί ψηφοφόροι που δεν είχαν ψηφίσει τον Ιμάμογλου την πρώτη φορά θα τον ψήφιζαν αυτήν τη δεύτερη φορά, κυρίως εξαιτίας της απροκάλυπτης απόπειρας του καθεστώτος Ερντογάν να επιβάλει με κάθε κόστος τη βούλησή του. Παρ’ ότι «φοβισμένος και υποταγμένος ο τουρκικός λαός», σημειώνει σε κείμενό του ο Πάολο Γκαριμπέρτι, στην ιταλική Repubblica, η επιβολή μιας δεύτερης ψηφοφορίας με στόχο την επικράτηση του Μπιναλί Γιλντιρίμ εξόργισε πολλούς, νεαρούς κυρίως και κοσμικούς ψηφοφόρους της Κωνσταντινούπολης.

Ο αήττητος Ερντογάν πήρε ένα τεράστιο ρίσκο, επιδιώκοντας την επανάληψη της ψηφοφορίας. Γιατί παρέβλεψε πως μια δεύτερη ήττα για κάποιον που πιστεύει πως «όποιος κερδίζει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει την Τουρκία» μόνον αρνητικές συνέπειες μπορεί να έχει. Οχι μόνον σε επίπεδο συμβολισμού αλλά και πρακτικά. Πλέον οι επερχόμενες αλλαγές προσώπων στη διοίκηση της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας με 16 εκατομμύρια κατοίκους, ενδέχεται να φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τον Ερντογάν και το κόμμα του λόγω των σκανδάλων (διαφθοράς, κυρίως, και κατάχρησης εξουσίας) που πολλοί προεικάζουν ήδη πως είναι πάρα πολύ πιθανό να αποκαλυφθούν.

Γιατί η Κωνσταντινούπολη δεν είναι μια «οποιαδήποτε πόλη» αλλά το σπίτι του Ερντογάν, το εφαλτήριο για την άνοδό του στην πολιτική, αρχικά, και το κέντρο της ισχύος του στη συνέχεια. Η Κωνσταντινούπολη είναι επίσης το «ταμείο» του κυβερνώντος κόμματος, σημειώνει ο ιταλός δημοσιογράφος, το οποίο γέμιζε την τελευταία 25ετία με τα χρήματα όλων εκείνων στους οποίους ανατίθεντο επί σειρά ετών, μέσω διαδικασιών «μαφιόζικου τύπου», δημόσιες συμβάσεις.

Η Κωνσταντινούπολη αποτελεί επίσης την έδρα των μεγαλύτερων (και προσκείμενων στην κυβέρνηση) ΜΜΕ της Τουρκίας τα οποία ελέγχονται από ανθρώπους πιστούς στον Ερντογάν. Τώρα, όμως, με έναν νέο σχετικά, κάτω των 50 ετών, Ιμάμογλου να κατέχει τα ηνία, αυτές «οι μαφίες του καθεστώτος» είναι πολύ πιθανό να τεθούν στο περιθώριο.

Αυτό, ωστόσο, δεν αλλάζει το γεγονός ότι ο Ερντογάν είναι ένας ικανός και ευφυής και, κυρίως, πραγματιστής πολιτικός. Κατά το παρελθόν έχει αποδείξει πολλές φορές, ειδικά στη διεθνή σκηνή, πως ξέρει να ελίσσεται και να αντικαθιστά την σκληρότητα με τον ρεαλισμό. Κατά πάσα πιθανότητα το ίδιο θα κάνει και τώρα, γνωρίζοντας πως η Κωνσταντινούπολη δεν τελεί πλέον υπό τον έλεγχό του.

Αναλυτές στην Τουρκία σημειώνουν πως μετά την ταπεινωτική δεύτερη ήττα του AKP, πολιτικοί με μακρά πορεία, όπως ο πρώην πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιούλ ή ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου θα μπορούσαν στο απώτερο μέλλον να προβούν ακόμα στην ίδρυση ενός νέου συντηρητικού κόμματος και να αναμετρηθούν με τον Ερντογάν στις επόμενες εκλογές, όποτε αυτές πραγματοποιηθούν.

Αλλά η αποδυνάμωση του τούρκου προέδρου στο εσωτερικό της Τουρκίας παραμένει μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Γιατί όπως ακριβώς ο Πούτιν στη Ρωσία, έτσι και ο Ερντογάν εξακολουθεί να ελέγχει απόλυτα τη «βαθιά Τουρκία». Ενδέχεται, ωστόσο, να μην αποτελεί μια απλή σύμπτωση το γεγονός πως αμφότεροι οι αυταρχικοί ηγέτες βλέπουν σημαντική μερίδα πολιτών, μορφωμένων και νεαρής ηλικίας, κυρίως, που κατοικούν σε πόλεις ανοιχτές, να τους γυρνούν την πλάτη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News