Είναι ένα μήνυμα που πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ’ όψιν. Ο Τομ Μπάρακ δεν είναι ένας απλός αμερικανός διπλωμάτης, ούτε ένας «συνηθισμένος» πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία. Είναι ο άνθρωπος του Ντόναλντ Τραμπ, επί πολλά χρόνια φίλος του και ο άνθρωπός του τώρα στην ευρύτερη περιοχή. Και όταν αυτός ο άνθρωπος μεταφέρει την πρόθεση της παρούσας αμερικανικής κυβέρνησης να λειτουργήσει ως «γέφυρα» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις –και παράλληλα το «προσωπικό ενδιαφέρον» του προέδρου των ΗΠΑ για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης–, τα δεδομένα μοιάζουν να αλλάζουν.
Ο Τομ Μπάρακ μίλησε στην «Καθημερινή» και στον ανταποκριτή της εφημερίδας στην Κωνσταντινούπολη, Μανώλη Κωστίδη, στο περιθώριο της επίσκεψής του στο Φανάρι, όπου βρέθηκε με αφορμή την άφιξη του Πάπα Λέοντα ΙΔ’ για τη Σύνοδο της Νίκαιας.
Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αγκυρα μίλησε για πρώτη φορά σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για επαναλειτουργία της Σχολής της Χάλκης, σε δέκα μήνες από τώρα , τον Σεπτέμβριο του 2026.
Ο Τομ Μπάρακ υπενθύμισε την πρόσφατη επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Ουάσινγκτον και τη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο, όπου «έθιξε το ζήτημα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, το οποίο είναι υψίστης σημασίας τόσο για τον πρόεδρο Τραμπ όσο και για τον πρόεδρο Ερντογάν. Θέλαμε λοιπόν να παρακολουθήσουμε την πρόοδο και να διαπιστώσουμε αν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε ώστε να διευκολύνουμε, να επιταχύνουμε, να στηρίξουμε τις συζητήσεις, με στόχο να οδηγηθούμε σε μια πιθανή επαναλειτουργία της Σχολής τον Σεπτέμβριο του 2026», είπε συγκεκριμένα στην «Καθημερινή» ο αμερικανός διπλωμάτης.
Ο ίδιος όμως εκλήθη να απαντήσει σε ερώτημα για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και για το πώς «πρέπει να χαραχθεί ένας οδικός χάρτης ώστε να βελτιωθούν, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο».
Και απάντησε: «Νομίζω ότι αυτό ξεκινάει τώρα. Αυτό που βλέπουμε στον κόσμο είναι μια νέα δυναμική, μια προσπάθεια να αφήσουμε τις πικρίες του παρελθόντος στο περιθώριο και να δημιουργήσουμε ένα νέο πλαίσιο. Κι αυτό πρέπει να αρχίσει από την Ελλάδα και την Τουρκία. Δεν έχει νόημα δύο μεγάλες χώρες, δεμένες η μία με την άλλη, να κρατούν ακόμη έριδες για γεγονότα που έγιναν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια πριν…
»Εχουμε μια σπουδαία νέα πρέσβειρα της Αμερικής στην Ελλάδα – είναι πολύ καλή φίλη μου. Το συζητήσαμε και με τον πρόεδρο Τραμπ· αναρωτηθήκαμε αν μπορούμε να λειτουργήσουμε ως “κονίαμα”, σαν αυτό που ενώνει δύο τούβλα, για να έρθουν πιο κοντά με έναν νέο τρόπο, βήμα βήμα. Ηρθε η ώρα. Πρέπει να γίνει. Μια νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων, ένας νέος τρόπος συνεργασίας είναι αναγκαίος. Και ελπίζουμε η Αμερική να μπορέσει να αποτελέσει γέφυρα. Αυτός είναι ο στόχος μας».
Ο Τομ Μπάρακ προέκρινε τη δημιουργία ενός φόρουμ για την Ανατολική Μεσόγειο ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, λέγοντας πως «όλα ξεκινούν από την επικοινωνία – και η επικοινωνία τροφοδοτείται περισσότερο από την ευημερία παρά από τον φόβο. Αν οι δύο χώρες έρθουν κοντά, σκεφτείτε τι θα μπορούσε να δημιουργηθεί: για τις δύο χώρες, για όλους τους ανθρώπους τους, για όλες τις ελπίδες και τα όνειρά τους».
Οσο για την Κύπρο, επίσης πολύ ενδιαφέροντα αυτά που είπε ο αμερικανός διπλωμάτης:
«Δεν μπορείς να έχεις ένα απόστημα στο κέντρο ενός κατά τα άλλα υγιούς σώματος. Κάθε μέρος αυτού του σώματος πρέπει να θεραπευτεί. Και η Κύπρος είναι κρίσιμο μέρος του. Η ελπίδα μας είναι ότι θα συμπεριληφθεί στη λύση»…