Οσοι ήλπιζαν ότι ο κόσμος μας δεν βαδίζει στα χνάρια μας νέας κούρσας εξοπλισμών και πυρηνικής κλιμάκωσης διαψεύστηκαν την Πέμπτη: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πως έδωσε εντολή να ξεκινήσουν δοκιμές πυρηνικών όπλων. Τέτοιες δοκιμές έχουν να γίνουν εδώ και 33 χρόνια!

Η Washington Post, σε μια πρώτη της ανάλυση, δεν έκρυψε την ανησυχία της: οι ΗΠΑ, σημείωσε η έγκριτη εφημερίδα, δεν έχουν κάνει πυρηνική δοκιμή από το 1992, όταν ο τότε πρόεδρος, Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος, είχε σταματήσει τις δοκιμές, στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Στην ανάρτησή του, ο Τραμπ ανέφερε ότι η διαδικασία θα ξεκινήσει αμέσως και ότι η κίνησή του αποτελεί «απάντηση» στα αντίστοιχα προγράμματα «άλλων χωρών».

Η ανακοίνωση του Τραμπ έγινε –με τι άλλο;– μέσω Truth Social, λίγα λεπτά προτού ξεκινήσει η συνάντησή του με τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ στη Νότια Κορέα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ συνέταξε το σχετικό μήνυμα την ώρα που βρισκόταν στο ελικόπτερο Marine One και κατευθυνόταν προς την πόλη Μπουσάν της Νότιας Κορέας όπου συναντήθηκε με τον Σι Τζινπίνγκ.

Στην ανάρτησή του ο Τραμπ ανέφερε ότι έδωσε εντολή στο Πεντάγωνο, το «υπουργείο Πολέμου» όπως θέλει να το αποκαλεί, να ξεκινήσει δοκιμές του αμερικανικού πυρηνικού οπλοστασίου «σε ισότιμη βάση» με τις άλλες πυρηνικές δυνάμεις.

«Λόγω των προγραμμάτων δοκιμών άλλων χωρών, έδωσα εντολή στο υπουργείο Πολέμου να αρχίσει να κάνει δοκιμές των Πυρηνικών μας Όπλων σε ισότιμη βάση. Η διαδικασία αυτή θα ξεκινήσει αμέσως», έγραψε ο Τραμπ.

Παράλληλα ο Τραμπ εξήγησε ότι «οι ΗΠΑ διαθέτουν περισσότερα πυρηνικά όπλα από κάθε άλλη χώρα» και πρόσθεσε ότι «η Ρωσία βρίσκεται στη δεύτερη θέση και η Κίνα στην τρίτη, αλλά ενδέχεται να φτάσει στο ίδιο επίπεδο (με τη Ρωσία) μέσα σε 5 χρόνια».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έδωσε άλλες διευκρινίσεις για το θέμα και δεν απάντησε στην ερώτηση που του έθεσε δημοσιογράφος για την ανάρτησή του.

«Λόγω της τρομερής, καταστροφικής ισχύος τους, ΑΠΕΧΘΑΝΟΜΟΥΝ να το κάνω αλλά δεν είχα άλλη επιλογή!», υπογράμμισε πάντως στην ανάρτησή του, χρησιμοποιώντας και λέξεις σε κεφαλαία για να δώσει έμφαση.

Παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ δήλωσε ότι θα διατάξει το υπουργείο Πολέμου να διεξάγει τις δοκιμές, στην πραγματικότητα το υπεύθυνο νομικά όργανο των ΗΠΑ είναι το υπουργείο Ενέργειας, σύμφωνα με τη Washington Post. Η προοπτική επανέναρξης πυρηνικών δοκιμών είχε εξεταστεί και στο παρελθόν· το 2020 η τότε διοίκηση Τραμπ συζητούσε το ενδεχόμενο μιας δοκιμής, θεωρώντας την ως διπλωματικό εργαλείο απέναντι σε Ρωσία και Κίνα.

Ωστόσο, αυτή η κλιμάκωση ενδέχεται να αντιστρατεύεται την εικόνα του Τραμπ ως «προέδρου της ειρήνης». Ο ίδιος θέλει το Νομπέλ Ειρήνης και προσπαθεί να απαλύνει τις εντάσεις με τους κύριους γεωπολιτικούς αντιπάλους των ΗΠΑ. Μετά τη συνάντηση με τον Σι, δήλωσε ότι η αποπυρηνικοποίηση ή η αποκλιμάκωση θα ήταν «μεγάλο πράγμα», και είπε ότι έχει ήδη συζητήσει κάτι τέτοιο με τη Ρωσία και ότι, ενδεχομένως, θα μπορούσε να το κουβεντιάσει και με την Κίνα.

Η ανακοίνωση του Τραμπ προκάλεσε έντονη ανησυχία. Ο Ντάριλ Κίμπαλ, διευθυντής της Ενωσης Ελέγχου Οπλων, ανέφερε στην WP ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν τεχνικό, στρατιωτικό ή πολιτικό λόγο να ξαναρχίσουν πυρηνικές δοκιμές. Επιπλέον, εξήγησε ότι η αρμόδια υπηρεσία, η National Nuclear Security Administration, δεν είναι σε θέση να επανεκκινήσει άμεσα δοκιμές, καθώς θα χρειάζονταν τουλάχιστον 36 μήνες για να ξεκινήσουν υπόγειες και ελεγχόμενες δοκιμές στη Νεβάδα. Πολλοί από τους εργαζομένους της υπηρεσίας είναι σε αναστολή λόγω της διακοπής χρηματοδότησης της κυβέρνησης.

Τα πυρηνικά της Κίνας

Η ανάρτηση του Τραμπ μπορεί φαινομενικά να σχετίζεται με τη δραστηριότητα των Ρώσων, αλλά δεν μπορεί να μην απευθύνεται και στην Κίνα

Το Πεκίνο έχει υπερδιπλασιάσει το πυρηνικό του οπλοστάσιο, το οποίο εκτιμάται ότι πλέον περιλαμβάνει 600 πυρηνικές κεφαλές, έναντι 300 το 2020, σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Ερευνών.

Οπως αναφέρει η πηγή αυτή, Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η Κίνα θα διαθέτει περισσότερες από 1.000 πυρηνικές κεφαλές ως το 2030.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη στη Στοκχόλμη (Sipri), οι ΗΠΑ διαθέτουν 5.117 πυρηνικές κεφαλές και η Ρωσία 5.489.

Συνολικά το Sipri εκτιμά σε περισσότερες από 12.200 τον αριθμό των πυρηνικών κεφαλών που διαθέτουν εννέα χώρες: η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Γαλλία, η Βρετανία, το Πακιστάν, η Ινδία, το Ισραήλ και η Βόρεια Κορέα.

Η απόφαση του Τραμπ να ξεκινήσει τις δοκιμές πυρηνικών όπλων συνδέεται με τη γρήγορη ανάπτυξη του πυρηνικού οπλοστασίου της Κίνας τα τελευταία χρόνια, αλλά και με τις προόδους που σημειώνει η Ρωσία στην ανάπτυξη νέων πυρηνοκίνητων πυραύλων.

Την Κυριακή ο Πούτιν εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επιτυχημένη, τελική δοκιμή του πυρηνοκίνητου πυραύλου Burevestnik, ο οποίος, όπως δήλωσε ο ίδιος, «έχει απεριόριστο βεληνεκές» και είναι ικανός να παρακάμψει σχεδόν όλα τα συστήματα.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επέκρινε την κίνηση αυτή της Μόσχας, λέγοντας σε δημοσιογράφους ότι ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντίμιρ Πούτιν θα πρέπει να εργάζεται για να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία «αντί να δοκιμάζει πυραύλους».

Ωστόσο ο Πούτιν δεν φάνηκε να πτοείται και την Τετάρτη δήλωσε ότι «χθες πραγματοποιήσαμε ακόμη μία δοκιμή, ενός άλλου πολλά υποσχόμενου συστήματος, ενός υποθαλάσσιου drone, του «Ποσειδώνα».

Το drone αυτό, σύμφωνα με τη Μόσχα, είναι εξοπλισμένο με σύστημα πυρηνικής πρόωσης και μπορεί επίσης να μεταφέρει πυρηνικό φορτίο.

«Κανένα άλλο σκάφος στον κόσμο δεν είναι ισάξιο με αυτό σε ταχύτητα και στο βάθος» στο οποίο επιχειρεί, υποστήριξε ο Ρώσος πρόεδρος, ενώ ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχει «κανένας τρόπος να το αναχαιτίσουν».

Διμερείς συμφωνίες με Ρωσία

Η Ουάσινγκτον και η Μόσχα παραμένουν δεσμευμένες από τη συνθήκη αφοπλισμού New START, η οποία περιορίζει σε 1.550 τις αναπτυγμένες πυρηνικές κεφαλές που μπορεί να διαθέτει κάθε χώρα και προβλέπει έναν μηχανισμό επαλήθευσης, ο οποίος όμως έχει ανασταλεί εδώ και δύο χρόνια.

Καθώς η συνθήκη πρόκειται να λήξει τον Φεβρουάριο ο Πούτιν πρότεινε στις αρχές Οκτωβρίου την παράτασή της για ένα έτος, αλλά δεν αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο επανέναρξης των επιθεωρήσεων των οπλοστασίων.

Το 2019, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από μια άλλη σημαντική συνθήκη που είχαν υπογράψει το 1987 με τη Ρωσία, για τα πυρηνικά όπλα μέσου βεληνεκούς (INF).

Το 2020 ο αμερικανικός Τύπος αναφέρθηκε σε ένα υποτιθέμενο σχέδιο του Τραμπ για επανέναρξη των πυρηνικών δοκιμών, ως προειδοποίηση προς τη Ρωσία και την Κίνα.

Από την πρώτη αμερικανική πυρηνική δοκιμή τον Ιούλιο του 1945 στην έρημο του Νέου Μεξικού ως το μορατόριουμ που επέβαλε ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος το 1992, οι ΗΠΑ έχουν πραγματοποιήσει 1.054 πυρηνικές δοκιμές και έχουν βομβαρδίσει τις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι το 1945.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News