Ο Ακιχίτο σε πρόσφατη δημόσια εμφάνιση | Reuters
Επικαιρότητα

Οι Ιάπωνες… αφήνουν τον αυτοκράτορά τους να παραιτηθεί

Το πράσινο φως για την χωρίς ιστορικό προηγούμενο παραίτηση του αυτοκράτορα της Ιαπωνίας έδωσε κυβερνητική επιτροπή, η οποία έκρινε ότι νομικά μπορεί να υπάρξει τρόπος για μια ομαλή διαδοχή
Protagon Team

Μέχρι και πριν από λίγες μόλις δεκαετίες ήταν ο Θεός επί Γης. Ο αυτοκράτορας της Χώρας των Χρυσανθέμων ήταν ο απόλυτος ηγεμών, ένας άνθρωπος που ζούσε πάνω από τους πολίτες και τους πολιτικούς. Ως εκ τούτου ζούσε και σε ένα είδος νομικού κενού· άλλωστε αυτός ήταν ο νόμος, οι επιθυμίες του ήταν διαταγές. Ακόμα και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Ιάπωνες συνειδητοποίησαν ότι ο μιλιταρισμός του Χιροχίτο τους είχε οδηγήσει στον όλεθρο, ο αυτοκράτορας παρέμεινε μια ανώτερη οντότητα. Πώς λοιπόν αυτή η οντότητα παραιτείται;

Το ερώτημα αυτό προέκυψε το περασμένο καλοκαίρι. Ο Ακιχίτο, γιος του Χιροχίτο, προέβη σε ένα χωρίς προηγούμενο τηλεοπτικό διάγγελμα στο οποίο είχε εκφράσει προς τον ιαπωνικό λαό τον φόβο ότι η ηλικία του, τα 83 του χρόνια, δεν θα του επιτρέπουν στο προσεχές μέλλον να ασκεί τα καθήκοντά του. Είπε τότε ακόμη ότι θέλει να υπάρξει μια ομαλή διαδοχή, υπονοώντας ότι θέλει να παραιτηθεί. Σοκ. Δεν είχε ξαναγίνει!

Η ιαπωνική κυβέρνηση, που ήταν εν γνώσει τον προθέσεων του αυτοκράτορα, συνέστησε λοιπόν επιτροπή έξι ειδικών για να εξετάσει το θέμα. Το πόρισμα της επιτροπής δείχνει ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης μπορούν να διευκολύνουν την διαδοχή του μονάρχη.

Η επιτροπή βλέπει τη δυνατότητα παραίτησης σαν κάτι επιθυμητό στους καιρούς που ζούμε. Εκρινε μάλιστα ότι θα υποστήριζε νομοθεσία που θα επέτρεπε στον Ακιχίτο να παραιτηθεί άνευ όρων υπέρ του μεγαλύτερου γιου του, του πρίγκιπα Ναρουχίτο. Το τελικό πόρισμα των ειδικών θα εκδοθεί τον Ιανουάριο ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση στη Βουλή.

Χωρίς να υπάρχει κάποια ειδική νομοθεσία για αυτό, ο αυτοκρατορικός οίκος θα πρέπει να βασιστεί σε επί τούτου νομοθεσία για τη διαδοχή, την οποία θα πρέπει να φέρει η κυβέρνηση του Σίντζο Αμπε.

Κάποια άλλα πράγματα δεν αλλάζουν τόσο εύκολα, πάντως. Οι κανονισμοί διαδοχής ακόμη απαγορεύουν την άνοδο στον θρόνο γυναικών. Αυτό σημαίνει ότι αποκλείεται η μοναχοκόρη του Ναρουχίτο, η πριγκίπισσα Αϊκο, υπέρ του εξαδέλφου της Χισασίτο.

Ο ίδιος ο Ακιχίτο είχε ανέβει στον Θρόνο των Χρυσανθέμων μετά τον θάνατο του πατέρα του, Χιροχίτο, τον άνθρωπο που συμβόλισε το πέρασμα από μια παράδοση αιώνων.

Το πόσο μεγάλη διαδρομή κάλυψε δείχνει με τον τρόπο της η ιστορία με το μήνυμα με το οποίο ανακοίνωνε την παράδοση της χώρας του, τον Αύγουστο του 1945, μετά από έναν αιματηρό πόλεμο και δύο ατομικές βόμβες: επειδή είχε εκφωνηθεί σε παλατιανή γλώσσα, ήταν δυσνόητο για τον μέσο Ιάπωνα.

Ηταν εξάλλου ο άνθρωπος στο όνομα του οποίου η Ιαπωνία επεκτάθηκε στον μισό Ειρηνικό Ωκεανό και τη Νοτιοανατολική Ασία, ο άνθρωπος που υπήρξε σύμβολο μετά την επώδυνη ήττα και παράδοση, και αυτός που κατέβηκε από το βάθρο του ζωντανού Θεού στο επίπεδο των υπηκόων του. Εμεινε αυτοκράτορας για άλλες τέσσερις δεκαετίες κατά τις οποίες –πάντα αγαπητός- προσέγγισε ακόμα περισσότερο τους υπηκόους του.

Ερχεται ίσως η ώρα για άλλη μια ιστορική αλλαγή.