Υπάρχουν παρατσούκλια για τον Τραμπ στην Κίνα που να μην είναι αμιγώς αρνητικά, αλλά αντιθέτως, περιπαικτικά και ευφρόσυνα; Καθώς το Πεκίνο φαίνεται να κρατάει το πάνω χέρι στον πόλεμο των δασμών που κήρυξε η Ουάσινγκτον –όπως ανέλυσε, μεταξύ άλλων, ο πολύπειρος αρθρογράφος των Financial Times Γκίντεον Ράχμαν– το κλίμα μοιάζε να χαλαρώνει. Και όπως μεταφέρουν σε ρεπορτάζ τους οι New York Times, ένα από τα πολλά παρατσούκλια είναι Chuan Jianguo, που παραπέμπει σε εκείνον που «οικοδομεί το έθνος μας». Ετσι βλέπουν τα πράγματα σήμερα πολλοί Κινέζοι, το πάνε μάλιστα και ένα βήμα παρακάτω, χρησιμοποιώντας και το «Σύντροφος Τραμπ».
Η οπτική αυτών των αστείων βλέπει, σύμφωνα με τους NYTimes, τον Τραμπ ως «έναν πατριώτη γιο της Κίνας που προωθεί επιμελώς τα κινεζικά συμφέροντα προκαλώντας χάος στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Μια ματιά στις μεγάλες επιχειρήσεις που παράγουν και καινοτομούν στην Κίνα εξηγεί την αισιοδοξία όσων γνωρίζουν την κατάσταση από πρώτο χέρι. Οπως σημειώνει η νεοϋορκέζικη εφημερίδα, κολοσσοί όπως η Amazon αποτελούν μέρος ενός τεράστιου οικοσυστήματος ηλεκτρονικού εμπορίου που έχει καταστεί κεντρικό στοιχείο του παγκόσμιου λιανεμπορίου και της παγκόσμιας οικονομίας.
Αυτό το οικοσύστημα έχει βαθιές ρίζες στην Κίνα και περιλαμβάνει κατασκευαστές αγαθών, πωλητές αγαθών στο διαδίκτυο και όσους διακινούν λογισμικό και υπηρεσίες. Η Amazon, το Etsy, η εφαρμογή αγορών Temu, η εταιρεία λιανικής πώλησης γρήγορης μόδας Shein, ακόμη και η Google και η Meta – όλα εξαρτώνται από εκατομμύρια πωλητές με έδρα την Κίνα.
Σύμφωνα με τους New York Times, το 2023, η Temu, προμηθευτής μιας τεράστιας γκάμας αγαθών, έγινε ο μεγαλύτερος αγοραστής διαφημίσεων στη Meta, ενώ η μητρική της εταιρεία, η PDD Holdings, είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές διαφημίσεων στη Google. Aναλυτές εκτιμούν ακόμη ότι η πλατφόρμα πώλησης ενδυμάτων Shein δαπάνησε 200 εκατ. δολάρια σε διαφημίσεις στο Facebook και στο Instagram μόνο κατά το τρίτο τρίμηνο του ίδιου έτους.
«Δεν θα ήταν τόσο τραβηγμένο να πούμε ότι η Amazon είναι εξίσου κινεζική όσο και αμερικανική εταιρεία: Περισσότεροι από τους μισούς κορυφαίους πωλητές της βρίσκονται στην Κίνα και οι αμοιβές που πληρώνουν αυτοί οι τρίτοι πωλητές για να χρησιμοποιούν την πλατφόρμα της Amazon αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες πηγές εσόδων της» υπογραμμίζει η εφημερίδα.
Αυτή η δυναμική εξηγεί κατά τους NYTimes γιατί οι αυστηροί δασμοί που επέβαλε ο Τραμπ στην Κίνα είναι απίθανο να επιτύχουν τον στόχο του να επιστρέψουν θέσεις εργασίας του τομέα της μεταποίησης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντ’ αυτού, οι δασμοί θα αναγκάσουν τους Αμερικανούς να πληρώνουν περισσότερα για τα ίδια πεζά αγαθά που πάντα έπαιρναν από την Amazon. Θα ωθήσουν επίσης το κινεζικό οικοσύστημα της Amazon να διευρύνει τους ορίζοντές του και, με τον τρόπο αυτόν, θα ενισχύσουν την οικονομική δύναμη της Κίνας σε ολόκληρο τον κόσμο.
Υπάρχουν πάνω από 100.000 πωλητές της Amazon στην πόλη Σεντζέν της Κίνας, μια πολυσύχναστη μητρόπολη βόρεια του Χονγκ Κονγκ. Πολλές μικρότερες εταιρείες πωλούν συνηθισμένα προϊόντα (πλαστικά μπουκάλια νερού, λάστιχα από καουτσούκ, χριστουγεννιάτικα φωτάκια) με σκοτεινές, ακόμη και παράξενες επωνυμίες. Αλλοι κατασκευαστές είναι κανονικοί Γολιάθ. Για παράδειγμα, η κινεζική εταιρεία κατασκευής ηλεκτρονικών ειδών Anker, που ιδρύθηκε στη Σεντζέν για να παράγει μπαταρίες για φορητούς υπολογιστές, γρήγορα αναπροσαρμόστηκε για να κατασκευάζει συσκευές φόρτισης για ηλεκτρονικά είδη. Απασχολεί περίπου 5.000 υπαλλήλους και έχει ετήσια έσοδα 3 δισ. δολάρια…
Σύμφωνα με τη νεοϋορκέζικη εφημερίδα, οι περισσότεροι οικονομολόγοι απορρίπτουν την ιδέα ότι οι δασμοί θα βοηθήσουν στην επιστροφή των θέσεων εργασίας της μεταποίησης στις ΗΠΑ. Ορισμένοι αμφισβητούν και το κατά πόσον οι ΗΠΑ θα πρέπει καν να προσπαθήσουν για να τις προσελκύσουν. Η κινεζική κυβέρνηση έχει περάσει δεκαετίες κάνοντας τεράστιες επενδύσεις στην εκπαίδευση, στις υποδομές και στην έρευνα. Και ενώ το κόστος της κινεζικής εργασίας έχει αυξηθεί, εξακολουθεί να είναι σημαντικά χαμηλότερο από το κόστος της αμερικανικής εργασίας. Οι εξαιρέσεις που ανακοινώθηκαν το Σαββατοκύριακο (5-6 Απριλίου) από τον Τραμπ για τα smartphones, τους υπολογιστές και άλλα ηλεκτρονικά είδη προκάλεσαν εν τω μεταξύ μεγαλύτερη αναστάτωση.
«Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, οι αμερικανικοί δασμοί θα μπορούσαν να ωφελήσουν την Κίνα» επισημαίνουν οι New York Times. Κι αυτό γιατί υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλοί κινέζοι πωλητές αποφεύγουν τους δασμούς χρησιμοποιώντας εταιρείες τρίτων, που αποκρύπτουν την πλήρη αξία των εμπορευμάτων τους ή τον τόπο προέλευσής τους. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι τέτοιες πρακτικές βοήθησαν τις κινεζικές επιχειρήσεις να αποφύγουν δασμούς ύψους 110 έως 130 δισ. δολαρίων από την πρώτη κυβέρνηση Τραμπ. Ενώ αν οι δασμοί σπρώξουν τις ΗΠΑ σε ύφεση, οι καταναλωτές θα προσπαθήσουν να εξοικονομήσουν χρήματα με φθηνότερες αγορές, μια στροφή που πιθανότατα θα ωφελήσει τους πολλούς πωλητές του Amazon, όπως αυτούς στη Σεντζέν, οι οποίοι ειδικεύονται σε φθηνά προϊόντα.
Επιπλέον, οι δασμοί δημιουργούν ένα ισχυρό κίνητρο για τους κινέζους πωλητές να προσπαθήσουν να διαθέσουν τα προϊόντα τους αλλού. Τα τελευταία δύο χρόνια η κινεζική κυβέρνησή έχει καλέσει τις επιχειρήσεις να γίνουν παγκόσμιες και να επεκταθούν στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική, στην Κεντρική και στη Νοτιοανατολική Ασία.
«Καθώς οι δασμοί οδηγούν την Κίνα στην επέκταση της στον υπόλοιπο κόσμο, αυτό το οικοσύστημα, που βασίζεται στην τεράστια πλατφόρμα και στα δεδομένα της Amazon για την επιβίωσή του, μπορεί να δείξει τον δρόμο. Υπάρχει λόγος που η κινεζική κυβέρνηση συνεργάστηκε στενά με την Amazon τα τελευταία 10 χρόνια» σχολιάζει η αμερικανική εφημερίδα.
Η παγκόσμια ώθηση των Κινέζων πωλητών θα στηριχτεί ακόμη από τις εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη, που θα επιτρέψει στους κατασκευαστές να παράγουν και να διαχειρίζονται περισσότερα προϊόντα, να μεταφράζουν τη διαφήμισή τους σε διάφορες γλώσσες και να ερευνούν νέες υπερπόντιες αγορές πιο αποτελεσματικά από ποτέ.
Διότι και στο παρελθόν οι ξαφνικές διαταραχές στην παγκόσμια βιομηχανία ηλεκτρονικού εμπορίου της Κίνας έχουν επιταχύνει την καινοτομία. Το ερώτημα είναι αν όλα αυτά τα είχαν υπολογίσει ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του πριν κηρύξουν εμπορικό πόλεμο στην Κίνα.