Οι πιο ευάλωτες χώρες του πλανήτη αντιμετωπίζουν ένα «παλιρροϊκό κύμα» αποπληρωμών των χρεών τους στην Κίνα, καθώς ήρθε η ώρα να αρχίσουν να ξεπληρώνουν τα δάνεια που έλαβαν από το Πεκίνο.

Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη από την αυστραλιανή δεξαμενή σκέψης εξωτερικής πολιτικής Lowy Institute, το 2025 οι 75 φτωχότερες χώρες θα πρέπει να αποπληρώσουν ρεκόρ χρέους ύψους 22 δισ. δολαρίων προς την Κίνα.

Το χρέος των 75 χωρών αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού κρατικού χρέους ύψους 35 δισ. δολαρίων που υπολόγισε ο Lowy για το 2025. «Τώρα, και για το υπόλοιπο της δεκαετίας, η Κίνα θα είναι περισσότερο εισπράκτορας χρεών παρά τραπεζίτης για τον αναπτυσσόμενο κόσμο», ανέφερε χαρακτηριστικά η έκθεση.

Αυτό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη χρηματοδότηση της υγείας, της εκπαίδευσης και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στις συγκεκριμένες χώρες, ανέφερε ο Guardian. «Η δανειοδότηση της Κίνας κατέρρευσε ακριβώς τη στιγμή που ήταν πιο αναγκαία, ενώ οι χώρες βρίσκονται ήδη υπό έντονη οικονομική πίεση», επεσήμανε η έκθεση.

Τα δάνεια χορηγήθηκαν σε μεγάλο βαθμό στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μια Ζώνη, ένας Δρόμος» (BRI) του Σι Τζινπίνγκ, ενός κρατικά υποστηριζόμενου προγράμματος επενδύσεων σε παγκόσμιες υποδομές, το οποίο έχει χρηματοδοτήσει εθνικά έργα, από σχολεία, γέφυρες και νοσοκομεία έως μεγάλους δρόμους και λιμάνια και αεροδρόμια.

Η Κίνα ήταν η χώρα που έδινε τα περισσότερα δάνεια διεθνώς, με αποκορύφωμα το 2016, όταν το συνολικό ποσό ξεπέρασε τα 50 δισ. δολάρια –περισσότερα από όλες τις Δυτικές χώρες μαζί.

Η πρωτοβουλία του Σι Τζινπίνγκ εστίασε κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου οι κυβερνήσεις δυσκολεύονταν να έχουν πρόσβαση σε ιδιωτικές ή άλλες κρατικά υποστηριζόμενες επενδύσεις. Ωστόσο, όπως γράφει ο Guardian, η πρακτική αυτή έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με την επιρροή και τον έλεγχο της Κίνας και έχει οδηγήσει σε κατηγορίες ότι το Πεκίνο επιδιώκει να παγιδεύσει τις χώρες που λαμβάνουν τα δάνεια με μη εξυπηρετούμενα χρέη.

Τον περασμένο μήνα, μια άλλη ανάλυση του Lowy Institute διαπίστωσε ότι το Λάος βρίσκεται πλέον παγιδευμένο σε μια σοβαρή κρίση χρέους, εν μέρει λόγω της υπερβολικής επένδυσης στον εγχώριο ενεργειακό τομέα, η οποία χρηματοδοτήθηκε κυρίως από την Κίνα.

Η κινεζική κυβέρνηση αρνείται τις κατηγορίες ότι δημιουργεί σκόπιμα παγίδες χρέους, και οι χώρες που λαμβάνουν τα δάνεια έχουν επίσης αντιδράσει, λέγοντας ότι η Κίνα είναι ένας πιο αξιόπιστος εταίρος και προσφέρει κρίσιμα δάνεια όταν άλλοι αρνούνται.

Ωστόσο η έκθεση του Lowy ανέφερε ότι το ρεκόρ υψηλού χρέους που οφείλεται τώρα στην Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως «πολιτικό μέσο πίεσης», σημειώνοντας ότι αυτό συμβαίνει εν μέσω τεράστιων περικοπών στην εξωτερική βοήθεια από την κυβέρνηση Τραμπ.

Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης τα νέα μεγάλα δάνεια που χορηγήθηκαν στην Ονδούρα, στη Νικαράγουα, στις Νήσους Σολομώντα, στη Μπουρκίνα Φάσο και στη Δομινικανή Δημοκρατία, όλα εντός 18 μηνών από τη στιγμή που αυτές οι χώρες ανέτρεψαν τη διπλωματική αναγνώριση της Ταϊβάν και αναγνώρισαν επισήμως την Κίνα.

Η Κίνα συνεχίζει επίσης να χρηματοδοτεί ορισμένους στρατηγικούς εταίρους, όπως το Πακιστάν, το Καζακστάν, το Λάος και τη Μογγολία, καθώς και χώρες που παράγουν κρίσιμα ορυκτά και μέταλλα, όπως η Αργεντινή, η Βραζιλία και η Ινδονησία.

Ωστόσο η Κίνα βρέθηκε και αυτή σε δύσκολη θέση, καθώς ήρθε αντιμέτωπη με διπλωματικές πιέσεις για την αναδιάρθρωση του μη βιώσιμου χρέους των ευάλωτων χωρών και τις εσωτερικές πιέσεις για την ανάκληση των δανείων εν μέσω της οικονομικής ύφεσης στη χώρα.

Η Κίνα δημοσιεύει λίγα στοιχεία σχετικά με την πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος», και το Lowy Institute δήλωσε ότι οι εκτιμήσεις του –με βάση τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας– πιθανώς υποτιμούν την πλήρη κλίμακα των κινεζικών δανείων. Το 2021, η AidData εκτίμησε ότι η Κίνα είχε δανείσει σε 165 χώρες περίπου 385 δισ. δολάρια, ως μέρος του σχεδίου του Σι, ποσό πολύ μεγαλύτερο από το δηλωθέν σε διεθνείς θεσμούς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News