Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών δεν είναι γιατρός. Τη Δευτέρα, όμως, με τις εξωφρενικές τοποθετήσεις του για τον αυτισμό προκάλεσε παγκόσμια ιατρική (νευρική) κρίση, καθώς στοχοποίησε το ίσως ευρύτερα χρησιμοποιούμενο φάρμακο σε όλο τον πλανήτη, με πολύ καλό – κατά τους επιστήμονες – προφίλ ασφαλείας, σε παιδιά, ενήλικες και εγκύους.

«Η παρακεταμόλη είναι πολύ ασφαλής δραστική ουσία», αναφέρεται στην ιστοσελίδα της Εθνικής Ιατρικής Βιβλιοθήκης (National Library  of Medicine – η μεγαλύτερη παγκοσμίως βάση δεδομένων για την ιατρική επιστήμη), που είναι επίσημη σελίδα της αμερικανικής κυβέρνησης…

«Η παρακεταμόλη είναι το παυσίπονο πρώτης επιλογής για τις εγκύους», αναφέρει αντίστοιχα η επίσημη ιστοσελίδα του βρετανικού ΕΣΥ (NHS)…

Κι όμως, ο Ντόναλντ Τραμπ αμφισβήτησε κάθε επιστημονικό δεδομένο, συνδέοντας ευθέως την παρακεταμόλη με τον αυτισμό! Η παγκόσμια ιατρική κοινότητα αναζητεί εδώ και δεκαετίες τα αίτια του αυτισμού, χωρίς να έχει καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα, καθώς πρόκειται για πολυπαραγοντική διαταραχή, αλλά ο -μη γιατρός- πρόεδρος βρήκε το αίτιο (και τη θεραπεία!) εν μια νυκτί.

Και φυσικά προκάλεσε κρίση εντός και εκτός συνόρων των ΗΠΑ. Η παρακεταμόλη είναι δραστική ουσία τουλάχιστον 600 σκευασμάτων στην αμερικανική αγορά – και πολλών χιλιάδων στην παγκόσμια αγορά. Κάθε εβδομάδα, σύμφωνα με στοιχεία της αγοράς, το ένα τέταρτο των Αμερικανών λαμβάνει κάποιο από αυτά τα 600 φάρμακα.

Ο Τραμπ το πήγε ακόμη παραπέρα αναφέροντας την εμπορική ονομασία Tylenol – το δημοφιλέστερο ίσως παυσίπονο στην Αμερική – και συστήνοντας στις εγκύους να μην το παίρνουν!

Αυτό, κόντρα σε κάθε ιατρική οδηγία που επιτρέπει την παρακεταμόλη στην εγκυμοσύνη. Το Αμερικανικό Κολέγιο Μαιευτικής – Γυναικολογία έχει αναγνωρίσει την παρακεταμόλη ως ένα από τα μόνα ασφαλή αναλγητικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ούτε λίγο ούτε πολύ, δηλαδή, ο Τραμπ είπε στις εγκύους να αγνοήσουν τους γυναικολόγους τους.

Η εταιρεία που διαθέτει το Tylenol στην αμερικανική αγορά – η Kenvue, «παρακλάδι» της πασίγνωστης Johnson & Johnson – πρέπει τώρα να διαχειριστεί αυτή την ξαφνική και σφοδρή καταιγίδα. Το φάρμακο μετρά εβδομήντα χρόνια και δεκάδες εκατομμύρια χρήστες.

Μέσα σε αυτό το μήνα – όταν άρχισαν να κυκλοφορούν δημοσιεύματα πως η αμερικανική κυβέρνηση ετοιμάζεται να συνδέσει το Tylenol – η μετοχή της εταιρείας έπεσε κατά 17%  και μόνο τη Δευτέρα μετά τις ανακοινώσεις Τραμπ η διαπραγμάτευσή της στο χρηματιστήριο έκλεισε με ακόμη 7% πτώση.

Τη Δευτέρα το βράδυ, γράφουν οι New York Times, η Μελίσα Γουίτ, εκπρόσωπος της Kenvue, δήλωσε: «Πιστεύουμε ότι η ανεξάρτητη, έγκυρη επιστήμη δείχνει ξεκάθαρα ότι η λήψη ακεταμινοφαίνης (άλλη ονομασία για την παρακεταμόλη) δεν προκαλεί αυτισμό». Πρόσθεσε: «Διαφωνούμε έντονα με οποιαδήποτε αντίθετη άποψη και ανησυχούμε βαθιά για τον κίνδυνο που αφορά τις μέλλουσες μητέρες».

Οι ερευνητές έχουν μελετήσει μια πιθανή σύνδεση εδώ και χρόνια, αλλά μέχρι στιγμής οι μελέτες δεν έχουν δείξει ότι η χρήση Tylenol σε έγκυες γυναίκες προκαλεί αυτισμό.

Οπως αναφέρουν οι New York Times, η Kenvue κατέβαλε επανειλημμένες προσπάθειες να αποτρέψει τις ανακοινώσεις της Δευτέρας. Ο προσωρινός διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Κερκ Πέρι, συναντήθηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα με τον αμερικανό υπουργό Υγείας Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, σε μια προσπάθεια να του δείξει τα δεδομένα ασφαλείας του φαρμάκου.

Ακόμη και με τον ανταγωνισμό από τα γενόσημα, το Tylenol εξακολουθεί να παράγει περίπου 1 δισ. δολάρια σε ετήσιες πωλήσεις για την Kenvue, σύμφωνα με εκτίμηση της εταιρείας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών Morningstar, η οποία διαπιστώνει ότι το σκεύασμα επηρεάζει δραστικά την κερδοφορία της εταιρείας.

Η ακεταμινοφαίνη ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά τον 19ο αιώνα, αλλά μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 1940 οι ερευνητές διαπίστωσαν την αναλγητική και αντιπυρετική της δράση.

Εκείνη την εποχή, είχαν αρχίσει οι συζητήσεις για την ασφάλειας της ασπιρίνης, του κορυφαίου αναλγητικού στην αγορά. Η McNeil Laboratories, μια οικογενειακή επιχείρηση στη Φιλαδέλφεια, είδε την ευκαιρία να διαθέσει στην αγορά την ακεταμινοφαίνη ως ασφαλέστερη εναλλακτική λύση.

Το 1955, ο McNeil παρουσίασε το πρώτο Tylenol, το Elixir Tylenol, ένα σιρόπι για παιδιά.  Το 1959, η Johnson & Johnson εξαγόρασε την McNeil. Την επόμενη χρονιά, το Tylenol έγινε διαθέσιμο χωρίς ιατρική συνταγή.

Τι λένε οι επιστήμονες

Το έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature αναφέρει ότι η πιο εμπεριστατωμένη έρευνα δεν συνδέει τον αυτισμό με τη χρήση ακεταμινοφαίνης κατά την εγκυμοσύνη. «Οι καλύτερα ελεγχόμενες μελέτες είναι λιγότερο πιθανό να βρουν έστω και έναν μικρό κίνδυνο», λέει στο Nature η Ελεν Τάγκερ – Φλούσμπεργκ, ψυχολόγος που μελετά τον αυτισμό στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, στη Μασαχουσέτη. «Δεν πιστεύουμε ότι η λήψη ακεταμινοφαίνης συμβάλλει με οποιονδήποτε τρόπο στην πραγματική πρόκληση αυτισμού», ξεκαθαρίζει.

Εξάλλου, όπως εξηγεί ο επιδημιολόγος στο Ινστιτούτο Karolinska στη Στοκχόλμη Βίκτορ Αχκβιστ, η διαπίστωση της σύνδεσης μεταξύ του φαρμάκου και του αυτισμού είναι δύσκολη διότι το φάρμακο διατίθεται χωρίς ιατρική συνταγή, επομένως μεγάλο μέρος της χρήσης του δεν καταγράφεται σε ιατρικές βάσεις δεδομένων. Αυτό σημαίνει ότι οι ερευνητές βασίζονται σε αυτοαναφορές, οι οποίες μπορεί να είναι αναξιόπιστες.

Μελέτη, με επικεφαλής τον Αχκβιστ, αξιοποίησε δεδομένα για σχεδόν 2,5 εκατομμύρια παιδιά που γεννήθηκαν στη Σουηδία μεταξύ 1995 και 2019 και δεδομένα για συνταγές παρακεταμόλης (από τα εκτενή ιατρικά αρχεία της χώρας) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η μελέτη έδειξε ότι περίπου το 1,42% των παιδιών που εκτέθηκαν σε ακεταμινοφαίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ήταν αυτιστικά, σε σύγκριση με το 1,33% των παιδιών που δεν εκτέθηκαν – μια πολύ μικρή διαφορά.

Η ομάδα συνέκρινε επίσης ζεύγη αδελφών (που γεννήθηκαν από την ίδια μητέρα), ένα εκ των οποίων είχε εκτεθεί σε ακεταμινοφαίνη και ένα που δεν είχε. Οι ερευνητές δεν βρήκαν καμία συσχέτιση μεταξύ του φαρμάκου και του αυτισμού.

Μια άλλη μεγάλη μελέτη από την Ιαπωνία που περιελάμβανε πάνω από 200.000 παιδιά — χρησιμοποιώντας επίσης συγκρίσεις αδελφών και δημοσιεύτηκε φέτος — δεν διαπίστωσε καμία σχέση μεταξύ της χρήσης ακεταμινοφαίνης κατά την εγκυμοσύνη και του αυτισμού.

Το μεσημέρι της Τρίτης, απάντησαν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και δεν άφησαν κανένα περιθώριο παρερμηνείας:

Η παρακεταμόλη είναι ασφαλής στην εγκυμοσύνη

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News