Την πρόθεσή του και την πρωτοβουλία του για διοργάνωση μιας διμερούς συνάντησης ανάμεσα στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τον Βλαντίμιρ Πούτιν, γνωστοποίησε τη Δευτέρα (18.08) ο Ντόναλντ Τραμπ μετά έπειτα από την «πολύ καλή» συζήτηση που είχε, όπως είπε, με τον πρώτο καθώς και με ευρωπαίους ηγέτες στον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ δήλωσε πως «άρχισε προετοιμασίες» για να γίνει συνάντηση του ουκρανού ηγέτη με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Σύμφωνα με πηγή ενήμερη σχετικά, ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν δήλωσε διατεθειμένος να συναντηθεί με τον αρχηγό του ουκρανικού κράτους όταν του τηλεφώνησε ο αμερικανός ομόλογός του σε διάλειμμα των συνομιλιών της Δευτέρας στον Λευκό Οίκο.
Ο Ζελένσκι ανέφερε από την πλευρά του ότι είναι έτοιμος να συναντήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν, σημειώνοντας ότι ο Πούτιν ήταν αυτός που πρότεινε μια διμερή συνάντηση Ουκρανίας-Ρωσίας, ακολουθούμενη από μια τριμερή συνάντηση με τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Κατά τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος ήταν παρών στην Ουάσινγκτον, σκοπός είναι η συνάντηση Ζελένσκι – Πούτιν να γίνει εντός Αυγούστου.
Ο Τραμπ ανέφερε μέσω Truth Social ότι η συνάντηση, σε τόπο που δεν έχει οριστεί ακόμη, θα ακολουθηθεί από τριμερή σύνοδο κορυφής, με παρόντα τον ίδιο, προκειμένου να υπάρξει αποκατάσταση της ειρήνης, έπειτα από τριάμισι χρόνια πολέμου.
Ο Τραμπ και οι προσκεκλημένοι του «συζητήσαμε εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, εγγυήσεις που θα παρασχεθούν από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, σε συντονισμό με τις ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Η Μόσχα απορρίπτει οποιαδήποτε εγγύηση ασφαλείας μέσω του NATO και του μηχανισμού του για τη συλλογική άμυνα, το περίφημο άρθρο 5.
Οι συνομιλίες διακόπηκαν για κάποια ώρα προκειμένου ο αμερικανός πρόεδρος να μιλήσει τηλεφωνικά με τον ρώσο ομόλογό του.
«Θεωρώ πως είχαμε πολύ καλή συζήτηση με τον πρόεδρο Τραμπ, ήταν αληθινά η καλύτερη» ως τώρα, ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ουκρανίας.
Πριν από τη διευρυμένη συνάντηση με τη συμμετοχή ευρωπαίων ηγετών, οι δυο άνδρες είχαν διμερή συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο, όπου απάντησαν σε κάποιες ερωτήσεις δημοσιογράφων και εκφράστηκαν σε εγκάρδιο τόνο, σε θεαματική αντίθεση με τη δημόσια ταπείνωση που υπέστη ο Ζελένσκι στα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου.
«Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και σας ευχαριστώ πολύ για τις προσπάθειές σας, τις προσωπικές προσπάθειές σας για να λάβουν τέλος οι σκοτωμοί και να σταματήσει αυτός ο πόλεμος», είπε ο Ζελένσκι, στον οποίο ο αμερικανός πρόεδρος Τζέι Ντι Βανς είχε προσάψει την προηγούμενη φορά πως δεν έδειχνε την ευγνωμοσύνη που όφειλε για την αμερικανική υποστήριξη στον πόλεμο.
Ο κΖελένσκι και οι Ευρωπαίοι φάνηκαν να κάνουν συνειδητή προσπάθεια για να δημιουργήσουν την καλύτερη διάθεση στον Τραμπ μετά τη συνάντηση που είχε ο τελευταίος με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα την περασμένη Παρασκευή, όταν ο ρώσος πρόεδρος δεν έκανε καμιά ουσιαστική παραχώρηση δημόσια.
Ο ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι φόρεσε μαύρο σακάκι και μαύρο πουκάμισο όταν πήγε στον Λευκό Οίκο και ο αμερικανός ομόλογός του Τραμπ, που δίνει σημασία στο πρωτόκολλο, τον επαίνεσε για την εμφάνισή του υποδεχόμενος τον καλεσμένο του. Η εμφάνιση του τον Φεβρουάριο -όταν είχε πάει με στρατιωτικού τύπου περιβολή όπως συνηθίζει- είχε επικριθεί από τον ίδιο τον ρεπουμπλικάνο και οπαδούς του.
Οι προσκεκλημένοι του κ. Τραμπ, όπως και ο κ. Ζελένσκι, φρόντισαν να τον ευχαριστήσουν για τις μεσολαβητικές προσπάθειές του.
Νότες που δεν ταίριαζαν και πολύ με τις υπόλοιπες ήταν οι τοποθετήσεις του γερμανού καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς, που επέμεινε στην ανάγκη να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός προτού συνεχιστούν οι απευθείας διαπραγματεύσεις – κάτι που δεν βρίσκει απαραίτητο ο ένοικος του Λευκού Οίκου.
«Ας εργαστούμε γι’ αυτό και ας προσπαθήσουμε να ασκήσουμε πίεση στη Ρωσία», είπε ο κ. Μερτς, καθώς η πιο αιματηρή ένοπλη σύρραξη στο έδαφος της Ευρώπης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο συνεχίζεται, με επιδρομές drones και εκτοξεύσεις βαλλιστικών πυραύλων της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας.
Προτού αρχίσουν οι συνομιλίες με τους Ευρωπαίους, ο αμερικανός πρόεδρος είπε στον γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν, κάτι που πιθανόν εν αγνοία του κατέγραψε μικρόφωνο, προφανώς αναφερόμενος στον Βλαντίμιρ Πούτιν: «Νομίζω πως θέλει να κλείσει συμφωνία μαζί μου. Καταλαβαίνεις; Όσο τρελό κι αν ακούγεται».
Στο άνευ προηγουμένου διπλωματικό μπαλέτο ο γενικός γραμματέας του NATO Μαρκ Ρούτε, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ, ο γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζα Μελόνι, ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν αφίχθησαν ο ένας μετά τον άλλο στον Λευκό Οίκο για να σταθούν γύρω από τον ουκρανό πρόεδρο.
Ο Ζελένσκι είπε ξανά χθες, προτού πάει στην αμερικανική προεδρία, πως η Ρωσία δεν πρέπει να «επιβραβευτεί» για τη στρατιωτική εισβολή στη χώρα του τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο αμερικανός πρόεδρος, που δεν έχει ενστερνιστεί ποτέ δημόσια την άποψη ότι η Μόσχα είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για τον πόλεμο, αναφέρθηκε ξανά χθες στο ζήτημα της «ανταλλαγής εδαφών».
Ο Μακρόν διαβεβαίωσε πως το ακανθώδες θέμα αυτό δεν συζητήθηκε «καθόλου» χθες. Απαίτησε εξάλλου να επιβληθούν ακόμα πιο σκληρές κυρώσεις στη Ρωσία αν αποτύχει «η διπλωματία», μερικές ώρες μετά τις πολυμερείς συνομιλίες.
Ενώ ο Μερτς επέμεινε στο ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να εξαναγκαστεί να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία.
Ζελένσκι: Ο Πούτιν ζήτησε τη διμερή
Σε δηλώσεις που έκανε μετά την συνάντηση στο Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι αρχικά εξέφρασε τη βαθιά του ευγνωμοσύνη στους Ευρωπαίους εταίρους, «οι οποίοι επιδεικνύουν αυτή τη σθεναρή υποστήριξη προς την Ουκρανία» και ευχαρίστησε όλες την Ιταλία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, για την ενότητα που επιδεικνύουν, καθώς και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά και τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
«Όλοι τους ήταν παρόντες εδώ για να στηρίξουν την Ουκρανία και για να συζητήσουν σημαντικά θέματα που άπτονται του μέλλοντος της Ουκρανίας, της υποστήριξης προς τη χώρα μας στο μέλλον, προκειμένου να επιτευχθεί μια διαρκής ειρήνη και να υπάρξουν εγγυήσεις ασφαλείας κι έτσι να τερματιστεί ο πόλεμος», σημείωσε ο Ζελένσκι, εκφράζοντας τη βεβαιότητα του ότι θα τερματιστεί ο πόλεμος.
«Επικεφαλής όλων των προσπαθειών είναι η συμμαχία των προθύμων, η οποία έχει κάνει πολλές συζητήσεις και είναι πάρα πολύ σημαντικό το γεγονός ότι έχουμε τόσους εταίρους που βρίσκονται στο πλάι μας και ακολουθούν ένα όραμα που αφορά τα μελλοντικά βήματα.
Και δεν μιλάω μόνο για ευρωπαϊκές χώρες που είναι σύμμαχοί μας και εταίροι, αλλά είναι και ο Καναδάς, η Αυστραλία και άλλες».
Αναφορικά με τα θέματα των συζητήσεων με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκαν τόσο οι εγγυήσεις ασφαλείας, όσο και όσα πρέπει να γίνουν μετά τον τερματισμό του πολέμου.
«Είναι πάρα πολύ σημαντικό οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να δείξουν ότι θα είναι μία από αυτές τις χώρες, οι οποίες θα βοηθήσουν και θα συντονίσουν όλους όσοι συμμετέχουν στις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός. Δεν μπορώ να σας πω ακριβώς τώρα λεπτομέρειες. Δεν μπορώ να σας πω πως θα γίνουν αυτά τα βήματα, αλλά το γεγονός είναι ότι υπάρχει η απαιτούμενη πολιτική βούληση. Αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αυτό ήταν το πρώτο σημείο που ήθελα να θίξω», ανέφερε ο Ζελένσκι.
Ο Ζελένσκι πρόσθεσε ότι το δεύτερο σημαντικό σημείο έχει να κάνει με την επιστροφή των παιδιών που έχουν απαχθεί, σημειώνοντας ότι η ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών καταλαβαίνει ότι θα πρέπει να συμμετέχει στη συζήτηση αυτού του πολύ δύσκολου και ακανθώδη ζητήματος και ότι πρέπει να ακολουθηθούν διαφορετικές προσεγγίσεις προκειμένου να επιλυθεί.
«Συζητήσαμε με τον αμερικανό πρόεδρο ότι τα βήματα που θα ακολουθήσουν δεν θα είναι απλά. Εντούτοις, πρέπει να γίνουν σημαντικά βήματα και για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων, καθώς και πολιτών και δημοσιογράφων που βρίσκονται στην αιχμαλωσία» σημείωσε.
Επιπλέον ο Ζελένσκι ανέφερε ότι είναι έτοιμος να συναντήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν, υποστηρίζοντας ότι ο Πούτιν ήταν αυτός που πρότεινε μια διμερή συνάντηση Ουκρανίας-Ρωσίας, ακολουθούμενη από μια τριμερή συνάντηση με τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Αυτό είναι ένα ζήτημα. Πριν από την τηλεφωνική του συνομιλία με τον Πούτιν, ο Τραμπ έλεγε ότι θα ακολουθούσε τριμερής συνάντηση, αλλά μετά είπε ότι η τριμερής θα πραγματοποιηθεί μόνο μετά από απευθείας συνάντηση κορυφής μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Ο Ζελένσκι προσέθεσε ότι σήμερα συζήτησε με τον Τραμπ και την Ευρώπη για εγγυήσεις ασφάλειας και ότι έλαβε σημαντικά μηνύματα από τις ΗΠΑ σχετικά.
Οι λεπτομέρειες αυτών των εγγυήσεων ασφάλειας, δήλωσε ο Ζελένσκι ότι θα καθοριστούν εντός 10 ημερών. Οι ΗΠΑ πρότειναν να πραγματοποιηθεί η τριμερής συνάντηση το συντομότερο δυνατό, ανέφερε ο Ζελένσκι.
Αναφορικά με το ζήτημα των εδαφών δήλωσε ότι «θα το συζητήσουμε εγώ κι ο Πούτιν».