Επανέρχεται στο προσκήνιο για ακόμη μια φορά το μυστήριο του «Salvator Mundi», του περίφημου πίνακα που φέρεται ότι φιλοτέχνησε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι το 1500. Η μεγάλη επετειακή έκθεση του Λούβρου για την 500ή επέτειο του θανάτου του μεγαλοφυούς ιταλού καλλιτέχνη και επιστήμονα εγκαινιάζεται σήμερα, Πέμπτη 24 Οκτωβρίου. Και μεταξύ των δεκάδων εκθεμάτων συγκαταλέγεται και ένας «Σωτήρας του Κόσμου».

Αλλά δεν είναι ο αυθεντικός «Salvator Mundi» ή μάλλον αυτός που αποδίδεται, πλέον, στον Λεονάρντο και πωλήθηκε τον Νοέμβριο του 2017 έναντι του αστρονομικού ποσού των 450 εκατομμυρίων δολαρίων από τον οίκο Christie’s στον διάδοχο του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Μερικά χρόνια νωρίτερα τέσσερις ειδικοί εγνωσμένου κύρους είχαν αποφανθεί πως είναι όντως έργο του κατεξοχήν Homo Universalis ενώ το 2011 ο πίνακας εκτέθηκε, ως αυθεντικός, φυσικά, στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. Μετά την πώλησή του στον Σαουδάραβα πρίγκιπα επρόκειτο, τουλάχιστον επίσημα, να δωρηθεί στο Λούβρο του Αμπού Ντάμπι. Αυτό, ωστόσο, δεν συνέβη ποτέ και έκτοτε η τύχη του πίνακα αγνοείται, γεγονός που εντείνει τις αμφιβολίες αρκετών – αναφέρει η Corriere della Sera – όσον αφορά την αυθεντικότητά του.

Αντί αυτού, ωστόσο, στο Λούβρο του Παρισιού εκτίθεται ένας άλλος «Σωτήρας του Κόσμου» που ανήκει σε ιδιωτική συλλογή και είναι γνωστός ως «Salvator Mundi de Ganay», από το όνομα της γαλλικής αριστοκρατικής οικογένειας η οποία τον απέκτησε τον περασμένο αιώνα από ένα μοναστήρι. Κανένα μέλος της οικογένειας, ωστόσο, δεν πίστευε πως επρόκειτο για πίνακα που φιλοτέχνησε ο ίδιος ο Ντα Βίντσι.

Πριν από περίπου είκοσι χρόνια, όμως, ο Κάρλο Πεντρέτι, ο κορυφαίος, εκείνη την περίοδο, ειδικός στον Λεονάρντο, αποφάνθηκε πως είναι έργο δικό του ενώ ο πίνακας παρουσιάστηκε ακόμα και στον Πάπα ως αυθεντικός.

Ηταν αυτός, οπότε, ο γνήσιος «Σωτήρας του Κόσμου» έως το 2011, όταν οι ειδικοί της National Gallery υποστήριξαν το αντίθετο, αποδίδοντας στον Λεονάρντο τον πίνακα που σήμερα αγνοείται και τότε ανήκε στο αμερικανό έμπορο τέχνης Ρόμπερτ Σάιμον ο οποίος τον πούλησε στη συνέχεια στον ρώσο μεγιστάνα Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ (ιδιοκτήτη και του Σκορπιού) με τον επίμαχο πίνακα να καταλήγει τελικά στον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.

Αυτομάτως ο παλιός «Salvator Mundi» απώλεσε την αξία του και η γαλλική οικογένεια στην οποία ανήκε τον πούλησε επίσης σε έναν Ρώσο ο οποίος φέρεται να τον μετέφερε κάπου στην Ελβετία. Εως ότου τον επανεμφάνισαν αναπάντεχα οι επιμελητές του Λούβρου.

Τελικά ποιος είναι ο αυθεντικός «Salvator Mundi»; Αυτός που εκτίθεται στο Λούβρο ή εκείνος που είχε εκτεθεί στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου και ανήκει σήμερα στον σαουδάραβα ηγεμόνα; «Θεωρούμε πως ο δημιουργός είναι ο ίδιος με τον δημιουργό της Μόνα Λίζα του Πράντο», εξήγησε ο Βενσάν Ντελιουβάν, επικεφαλής επιμελητής του Λούβρου, αποδίδοντας τον «Salvator Mundi de Ganay» στη σχολή του Ντα Βίντσι. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι σήμερα υπάρχουν περί τους είκοσι «Salvator Mundi» ανάλογης τεχνοτροπίας ενώ το ότι κάποιος από αυτούς φιλοτεχνήθηκε από τον ίδιο τον Λεονάρντο αποτελεί κατά βάση μια υπόθεση των ιστορικών της τέχνης.

Οσον αφορά τα υπόλοιπα εκθέματα της έκθεσης, όλοι όσοι επισκεφθούν το Λούβρο έως τα τέλη Φεβρουαρίου θα έχουν τη δυνατότητα να δουν από κοντά έντεκα από τους λιγότερους από είκοσι πίνακες του Λεονάρντο που έχουν αντέξει στο πέρασμα των αιώνων. Εξι από αυτούς ανήκουν στη μόνιμη συλλογή του Λούβρου ενώ συνολικά στην έκθεση εκτίθενται 162 έργα. Ηδη έχουν προπωληθεί 220.000 εισιτήρια με τους οργανωτές να ευελπιστούν πως οι επισκέπτες θα ξεπεράσουν τις 500 χιλιάδες. Ολοι όσοι, ωστόσο, μεταβούν στο Λούβρο για να θαυμάσουν από κοντά τα δείγματα της δουλειάς του μεγαλοφυούς Ντα Βίντσι, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η Τζοκόντα δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των εκθεμάτων. Κατά πάσα πιθανότητα γιατί προσελκύει καθημερινά περί τους 30.000 επισκέπτες ενώ ο χώρος της έκθεσης δεν χωρά περισσότερους από επτά χιλιάδες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News