Κατά την άποψη του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η εκλογική νίκη του ήταν μια «σαρωτική και ιστορική εντολή». Νίκησε πράγματι ξεκάθαρα, όμως η νίκη του δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο ο ίδιος θέλει να πιστεύει. Ηταν σχετικά μέτρια, ιστορικά μιλώντας. Και ενώ το ποσοστό αποδοχής του κατά την ανάληψη των καθηκόντων του έφτασε σε ένα νέο υψηλό για τον ίδιο, περίπου 50%, αυτό ωχριούσε μπροστά με τα αντίστοιχα ποσοστά κάθε άλλου σύγχρονου προέδρου.
Και τώρα, γράφει η Washington Post, ύστερα από έναν μήνα στην εξουσία, ο μήνας του μέλιτος για τον Τραμπ φαίνεται να τελείωσε.
Πολλαπλές δημοσκοπήσεις αυτή την εβδομάδα έδειξαν ότι το ποσοστό αποδοχής του πέφτει σε φυσιολογικά για τον ίδιον επίπεδα, γύρω στο 45%. Και μια νέα δημοσκόπηση της Post και του Ipsos δείχνει μια σειρά από προειδοποιητικά σημάδια για την αποδοχή της ατζέντας του Τραμπ, ιδιαίτερα σε δραστικές αλλαγές που θέλει να επιφέρει.
Οι Αμερικανοί φαίνεται να ανησυχούν αρκετά για το πόσο μακριά σκοπεύει να φτάσει ο Τραμπ, και οι περισσότερες από τις πολιτικές και πρωτοβουλίες του που έχουν υπογραφεί φαίνεται να είναι αρκετά αντιδημοφιλείς, ειδικά εκείνες που «οδηγεί» ο Ελον Μασκ.
Τα ποσοστά αποδοχής του Τραμπ, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις αυτής της εβδομάδας, συμπεριλαμβανομένης της δημοσκόπησης των Post-Ipsos και άλλων από το Reuters, το Πανεπιστήμιο Quinnipiac, το CNN και το Gallup, κυμαίνονται από 44% έως 47%. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις είναι μεγαλύτερο το ποσοστό εκείνων που τον αποδοκιμάζουν παρά εκείνων που τον εγκρίνουν.
Αυτή είναι μια αντιστροφή από τη συντριπτική πλειοψηφία των προηγούμενων δημοσκοπήσεων, που έδειχναν τον Τραμπ να βρίσκεται σε καθαρά θετικό έδαφος.
Στη δημοσκόπηση των Post-Ipsos, πολύ περισσότεροι Αμερικανοί αποδοκιμάζουν έντονα τον Τραμπ (39%) παρά τον επιδοκιμάζουν (27%).
Ενα μεγάλο ερώτημα ήταν εάν οι δραστικές προσπάθειες του Τραμπ να αναθεωρήσει εκ βάθρων την ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα μπορούσαν να τον βλάψουν. Και φαίνεται ότι αυτό ισχύει.
Η δημοσκόπηση των Post-Ipsos ρώτησε τους συμμετέχοντες σχετικά με περίπου δώδεκα πολιτικές του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής απέλασης, της απαγόρευσης των τρανς ατόμων από τον στρατό, του κλεισίματος της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID) και της χάρης που έδωσε στους κατηγορούμενους για την εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου το 2020. Ολες, εκτός από δύο, ήταν μη δημοφιλείς, με μέσο όρο αποδοχής το 25%.
Ομοίως, η δημοσκόπηση του CNN έθεσε ερωτήματα για πέντε πρωτοβουλίες του Τραμπ και κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα. Σε όλες τις περιπτώσεις, περισσότεροι αποκάλεσαν «κακή ιδέα» τις πολιτικές του, οι οποίες είχαν μέσο όρο αποδοχής το 23%.
Στους Αμερικανούς δεν αρέσουν οι περικοπές και οι δασμοί
Αυτά τα ποσοστά, φυσικά, αφορούν τις πολιτικές που αντιστοιχούν στα ερωτήματα που τέθηκαν. Μερικά από αυτά, όμως, επισημαίνει η Post, φαίνονται ως απευθείας χτυπήματα κατά του Τραμπ.
Ενα μεγάλο «όχι» αφορά το κλείσιμο της USAID. Οι Αμερικανοί αντιτίθενται στην απόφαση αυτή κατά 59% στη δημοσκόπηση Post-Ipsos (38% δήλωσαν υπέρ) και κατά 53% στη δημοσκόπηση του CNN (28% δήλωσαν υπέρ).
Ενα άλλο θέμα είναι οι δασμοί που θέλει να επιβάλει ο Τραμπ. Η δημοσκόπηση του CNN δείχνει ότι 49% των Αμερικανών αντιτίθενται στους δασμούς του στο αλουμίνιο και τον χάλυβα (34% είναι υπέρ), ενώ η δημοσκόπηση των Post-Ipsos δείχνει σχεδόν 2 προς 1 αντίθεση στους δασμούς της τάξης του 25% σε προϊόντα από το Μεξικό και τον Καναδά. Περίπου 7 στους 10 Αμερικανούς πιστεύουν ότι οι δασμοί γενικά αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων στις ΗΠΑ.
Η διαφορά των Αμερικανών που αντιτίθενται στις απολύσεις μεγάλου αριθμού κυβερνητικών εργαζομένων με εκείνους που συμφωνούν, φτάνει τις 19 μονάδες (58% κατά, 39% υπέρ) στη δημοσκόπηση των Post-Ipsos.
Οι μόνες προτάσεις του Τραμπ τις οποίες υποστηρίζουν οι Αμερικανοί είναι οι δασμοί της τάξης του 10% στην Κίνα (50% υπέρ και 45% κατά) και η μαζική απέλαση (51% υπέρ και 45% κατά).
Ομως, γράφει η Post, ακόμη και αυτό το τελευταίο συνοδεύεται από μια σημαντική προειδοποίηση: οι Αμερικανοί αντιτίθενται σθεναρά στην απέλαση μεταναστών χωρίς έγγραφα που δεν είναι εγκληματίες (57% κατά και 39% υπέρ), εκείνων που έφτασαν στη χώρα όταν ήταν παιδιά (70% κατά και 26% υπέρ) και εκείνων έχουν παιδιά τα οποία είναι αμερικανοί υπήκοοι (66% κατά και 30% υπέρ).
Αυτές οι κατηγορίες αντιπροσωπεύουν έναν τεράστιο αριθμό ανθρώπων προς απέλαση και τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων υποδηλώνουν ότι μια πραγματική επιχείρηση μαζικής απέλασης θα μπορούσε να είναι πολιτικά προβληματική.
Το πρόβλημα «Μασκ» διογκώνεται
Τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων για τις απολύσεις κυβερνητικών εργαζομένων «δείχνουν» σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του Τραμπ: τον Ελον Μασκ.
Οι Αμερικανοί ήταν και εκ των προτέρων δύσπιστοι για την επιρροή που άσκησε ξαφνικά στην κυβέρνησή τους ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο οποίος ηγήθηκε αυτών των απολύσεων μέσω της υπηρεσίας DOGE (Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας) των ΗΠΑ. Η δυσπιστία απέναντί του φαίνεται πλέον να έχει μετατραπεί σε εχθρότητα.
Στη δημοσκόπηση του CNN, 58% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι ο Μασκ είναι «κάτι κακό», έναντι 28% που τον υποστηρίζουν. Η αναλογία είναι σχεδόν 2 προς 1. Η δημοσκόπηση των Post-Ipsos έδειξε ότι οι Αμερικανοί αποδοκιμάζουν με παρόμοια μεγάλη διαφορά (52% κατά και 26% υπέρ) το γεγονός ότι ο Μασκ «κλείνει τα προγράμματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης που κρίνει ότι είναι περιττά».
Οι Αμερικανοί είπαν, επίσης κατά 63%, ότι ανησυχούν για την πρόσβαση της ομάδας του Μασκ στα προσωπικά δεδομένα τους, τα οποία αποτελούν αντικείμενο νομικών μαχών υψηλού προφίλ.
Ακόμη και το 37% των ψηφοφόρων που κλίνουν προς τους Ρεπουμπλικάνους δήλωσαν ότι ανησυχούν για το γεγονός ότι ο Μασκ έχει πρόσβαση στα δεδομένα τους.
Είναι πλέον σαφές, γράφει η Post, ότι οι Αμερικανοί εστιάζουν όλο και περισσότερο στα πεπραγμένα του Μασκ και δεν τους αρέσει αυτό που βλέπουν.
Η πιο αντιδημοφιλής ενέργεια του Τραμπ, όμως, είναι μία από τις πρώτες του: η απόφασή του να δώσει χάρη σχεδόν σε όλους τους κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου.
Προηγούμενες δημοσκοπήσεις είχαν επικεντρωθεί στις απονομές χάρης επί της αρχής, χωρίς να εμβαθύνουν στις πιο αμφιλεγόμενες περιπτώσεις, όπως εκείνες βίαιων παραβατών, δηλαδή των πολλών καταδικασθέντων για επίθεση στην αστυνομία.
Η νέα δημοσκόπηση των Post-Ipsos το έκανε και διαπίστωσε ότι οι Αμερικανοί αντιτίθενται στο να δοθεί χάρη σε αυτές τις περιπτώσεις με τεράστια διαφορά, 83% κατά και 14% υπέρ.
Ακόμη και οι Αμερικανοί που τείνουν προς τους Ρεπουμπλικανούς αντιτίθενται με ποσοστά 70% κατά και μόλις 27% υπέρ.
Ο πληθωρισμός επιμένει
Το να είσαι υπέρ ή κατά μιας πολιτικής είναι σχετικά πιο απλό εάν αυτή δεν επηρεάζει άμεσα τη ζωή σου. Σε αυτό το πλαίσιο, οι νέες δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν το μεγαλύτερο αναδυόμενο πρόβλημα για τον Τραμπ: την οικονομία. Αν και αποτέλεσε τη βασική προεκλογική δύναμή του, αυτό δεν φαίνεται πλέον να ισχύει.
Η δημοσκόπηση των Post-Ipsos δείχνει ότι οι Αμερικανοί αποδοκιμάζουν τους χειρισμούς του στην οικονομία κατά 53% προς 45% που τους βρίσκουν θετικούς. Αυτά είναι τα χειρότερα ποσοστά του για το συγκεκριμένο θέμα από το 2017.
Η δημοσκόπηση του Reuters δείχνει την οικονομική του αποδοχή στο 39%, ποσοστό χαμηλότερο από ό,τι ήταν ποτέ κατά την πρώτη θητεία του.
Μπορεί να διαβάσει κανείς πολλά σε αυτούς τους αριθμούς, επισημαίνει η Post. Θα μπορούσαν να είναι σε μεγάλο βαθμό μια αντίδραση στον επίμονο πληθωρισμό, παρά στον ίδιον τον Τραμπ, ο οποίος βρίσκεται μόλις έναν μήνα στην εξουσία.
Τα στοιχεία, όμως, δείχνουν επίσης ότι οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι ο Τραμπ έχει εσφαλμένες προτεραιότητες.
Στη δημοσκόπηση του CNN, το 62% λέει ότι ο Τραμπ δεν έχει προχωρήσει αρκετά στην προσπάθεια να μειώσει την τιμή των καθημερινών αγαθών. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ακόμη και η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων (51%) πιστεύει το ίδιο.
Η δημοσκόπηση του Reuters δείχνει ότι μόλις το 32% εγκρίνει τον χειρισμό του πληθωρισμού από τη νέα κυβέρνηση.
Το αφήγημα αρχίζει να ξεδιπλώνεται, καταλήγει η Post. Οσο παραμένουν οι ανησυχίες για την οικ0νομία και ο πληθωρισμός δεν εξαφανίζεται τόσο γρήγορα όσο ο Τραμπ υποσχέθηκε επανειλημμένα, οι Αμερικανοί θα βλέπουν πιο καθαρά ότι ο πρόεδρος εστιάζει σε ένα σωρό πράγματα που δεν τους αρέσουν, ενώ παραμελεί όσα είναι σημαντικά για τους ίδιους.
Ο Τραμπ δεν είναι ακόμα τόσο αντιδημοφιλής όσο έχει υπάρξει στο παρελθόν. Δίνει, όμως, στους αμερικανούς ψηφοφόρους πολλούς λόγους να είναι εναντίον όσων κάνει. Και αυτό, κάποια στιγμή, θα φανεί και στην πράξη.