Καθώς η οικονομία μας εισέρχεται σε έναν νέο κύκλο, που τον χαρακτηρίζουν η άνοδος των επιτοκίων και η ολοκλήρωση των σχεδίων εξυγίανσης των ελληνικών τραπεζών (που εξέρχονται μαζί με τη χώρα από την εποχή των μνημονίων και της επιτήρησης), τα νερά ταράχθηκαν από τον «ξαφνικό έρωτα» των Αράβων για την Εθνική Τράπεζα και των Ιταλών για την Πειραιώς.

Στην πραγματικότητα, όμως, το ενδιαφέρον πυροδοτήθηκε από την προσπάθεια της κυβέρνησης να προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον ξένων κεφαλαίων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, καθώς επίσης από τα οικονομικά κριτήρια και τους δείκτες που προεξοφλούν υψηλή κερδοφορία τα επόμενα χρόνια.

Μάλιστα, κυβερνητικές πηγές θεωρούν ότι θα εκδηλωθούν και άλλες προτάσεις μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, όταν πλέον το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) θα έχει στα χέρια του την έκθεση της Rothschild, την οποία έχει προσλάβει ως σύμβουλο για να εκπονήσει το σχέδιο αποεπένδυσης από τις τράπεζες.

Σήμερα, το ΤΧΣ ελέγχει ποσοστό 40,3% στην Εθνική Τράπεζα, 27% στην Τράπεζα Πειραιώς, 9% στην Alpha Bank, μόλις 1,4% στη Eurobank και 62,93% στην Attica Bank. 

Πρώτα η Εθνική

Ασφαλώς, το πιο δύσκολο εγχείρημα είναι η πώληση των μετοχών της Εθνικής και οι αποφάσεις που θα ληφθούν για το ποσοστό διάθεσης, δεδομένου ότι η τράπεζα δεν έχει κατ’ ουσίαν χάσει ποτέ τον δημόσιο χαρακτήρα της. Παράγοντες της τραπεζικής αγοράς θεωρούν πως αυτό είναι και το μεγαλύτερο κυοφορούμενο deal. 

Οπως εξηγούν, το ενδιαφέρον για την είσοδο των Αράβων στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής με την εξαγορά του 20% των μετοχών του ΤΧΣ είναι απόρροια των διακυβερνητικών (government to government) επαφών, που έγιναν στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο με τις επισκέψεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ριάντ και την ανταπόδοση του πρίγκιπα διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν (Mohammed bin Salman bin Abdulaziz Al Saud – MBS) με το επίσημο ταξίδι του στην Αθήνα τον Ιούλιο και την παρουσία στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο.

Την πορεία των συζητήσεων παρακολουθεί στενά ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την οικονομική διπλωματία, Κώστας Φραγκογιάννης, και ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης.

Με αυτόν συνδέεται και η επιλογή της Goldman Sachs ως συμβούλου που θα καθορίσει τις προϋποθέσεις, τον τρόπο διάθεσης των μετοχών και το χρονοδιάγραμμα. Η διαδικασία για την επιλογή συμβούλου κινήθηκε μετά την επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος για την απόκτηση του 20% της τράπεζας από το κρατικό fund της Σαουδικής Αραβίας.   

Για τους Αραβες, η είσοδός τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής θεωρείται ιδιαίτερης σημασίας, καθώς αποκτούν θέση στο Ευρωσύστημα, υπό την προϋπόθεση ότι το διαφαινόμενο deal θα ευοδωθεί ως προς τα οικονομικά ανταλλάγματα, αλλά και θα τύχει της έγκρισης του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ. 

Πέραν της πολιτικής σημασίας, αυτό που επισημαίνουν οι ίδιες πηγές είναι ότι συντρέχουν όλοι οι οικονομικοί λόγοι ως προς το νέο ενδιαφέρον για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες, ακολουθώντας παράλληλη πορεία με τη χώρα, βγαίνουν από τον κύκλο των μνημονίων και της επιτήρησης.

Οι οικονομικοί λόγοι

• Στην παρούσα συγκυρία, οι μεγάλες (συστημικές) τράπεζες έχουν απαλλαγεί από το τεράστιο βάρος των κόκκινων δανείων και, όπως διαπιστώνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην έκθεση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, που θα δοθεί στη δημοσιότητα, ο λόγος των κόκκινων δανείων έχει υποχωρήσει σημαντικά, κάτω από 10%, και όλες οι προβλέψεις δείχνουν ότι θα διαμορφωθεί κοντά στο 6% το 2023. 
• Τα σχέδια αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης των μεγάλων Ομίλων βρίσκονται στο στάδιο ολοκλήρωσης.
• Η άνοδος των ευρωεπιτοκίων δημιουργεί πρόσθετα έσοδα από το υγιές χαρτοφυλάκιο, τα οποία υπολογίζεται ότι έως το τέλος του 2023 θα κυμαίνονται από 200 έως 300 εκατ. ευρώ για την κάθε μία από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες.

Είναι προφανές ότι η εξέλιξη αυτή θα αντανακλάται στους ισολογισμούς (οι αναλυτές ήδη προεξοφλούν υψηλότερη κερδοφορία για το επόμενο έτος). Πιο σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι οι διοικήσεις θα έχουν άνεση ή τουλάχιστον περιθώριο να προχωρήσουν σε προβλέψεις για τυχόν νέες επισφάλειες, αξιοποιώντας υπερβάλλοντα κέρδη και διατηρώντας σταθερή την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών τους. 

Ιταλικό φλέρτ στην Τράπεζα Πειραιώς 

Σε αυτό το οικονομικό πλαίσιο και τη συγκυρία της επιδίωξης της αποεπένδυσης του ΤΧΣ από τις τράπεζες εντάσσεται η εκδήλωση ενδιαφέροντος για την εξαγορά του 27% της Τράπεζας Πειραιώς από τον επενδυτικό όμιλο ΙΟΝ Group, που εδρεύει στην Ιταλία, με επικεφαλής τον Αντρέα Πινιατάρο, ο οποίος μάλιστα επισκέφθηκε την Αθήνα για τον σκοπό αυτόν στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας. 

Οπως έγραψε η «Καθημερινή», η εκδήλωση ενδιαφέροντος υπεβλήθη έπειτα από επαφές που πραγματοποίησε ο Πινιατάρο με στελέχη της κυβέρνησης, πηγές της οποίας χαρακτηρίζουν το σχετικό ενδιαφέρον ως «σοβαρό», καθώς το ΙΟΝ Group, έχοντας υλοποιήσει σειρά εξαγορών με αιχμή τον τομέα του fintech, επιδιώκει να αποκτήσει τραπεζική άδεια ως εφαλτήριο για περαιτέρω ανάπτυξη της παρουσίας του στα Βαλκάνια. 

Το ενδιαφέρον εκδηλώθηκε επίσημα προς το ΤΧΣ το περασμένο Σαββατοκύριακο μέσω επιστολής και συνοδεύθηκε με οικονομική προσφορά στο ποσό του 1,34 ευρώ ανά μετοχή, δηλαδή με premium σε σχέση με την τιμή της τράπεζας. Το συνολικό προσφερόμενο τίμημα για το 27% του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς υπερβαίνει τα 452 εκατ. ευρώ. 

Ωστόσο, μέχρι τέλος Νοεμβρίου το ΤΧΣ δεν προβλέπεται να ανοίξει το θέμα της Τράπεζας Πειραιώς, αναμένοντας τη σχετική έκθεση, που θα προσδιορίζει τις επιλογές βάσει των οποίων θα γίνει η αποεπένδυση από τις τράπεζες, η οποία, όταν οριστικοποιηθεί, θα υποβληθεί στον υπουργό  Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα για «τη λήψη της προηγούμενης σύμφωνης γνώμης του». 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News