Συμβαίνει συχνά. Κοιτάζεις μια φωτογραφία, τραβηγμένη πριν από δέκα, είκοσι χρόνια και δεν σε κυριεύει η νοσταλγία, αλλά η απογοήτευση. Οι άνθρωποι φοβούνται τη νιότη στον καθρέφτη. Έτσι ένιωσα διαβάζοντας ένα άρθρο στην «Καθημερινή», το Δεκέμβριο του 2002, μια ημέρα μετά την ιστορική απόφαση της ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε., στην Κοπεγχάγη. Το ξαναδιάβασα, με τη σκέψη στην επόμενη μέρα των εκλογών στην Κύπρο. Κι έφριξα. Χάθηκαν τόσα πολλά, μέσα σε δέκα χρόνια.
«Το ιστορικό παράδοξο», σημείωνα το 2002, «που πέτυχε ο Κ. Καραμανλής το 1981, βάζονταςτην Ελλάδα στην ΕΟΚ, η επιλογή της ενταξιακής πορείας της Κύπρου, η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΟΝΕ και, από την άλλη πλευρά, η κρίση ταυτότητας της σημερινής Τουρκίας με την αβέβαιη μετάβαση από το Κεμαλικό "βαθύ κράτος" στους αισχυντηλούς ισλαμιστές, το δικό τους ιστορικό παράδοξο: ισλαμιστές να επιζητούν την ένταξη στην Ευρώπη και, μάλιστα, την ένταξη μιας οικονομίας, που ζει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όλα αυτά συνιστούν τις προϋποθέσεις και τους όρους της ιστορικής ανατροπής• συγκροτούν την ίδια την ανατροπή».
Η πραγματική ανατροπή, όμως, επισυνέβη με τη ριζική μεταβολή στο σκηνικό του 2002. Τώρα η Ελλάδα αγωνίζεται να μείνει στην ΟΝΕ. Ζει αυτή, πλέον, από το ΔΝΤ. Η Τουρκία δεν ζει από το ΔΝΤ και δεν επιζητεί την Ευρώπη. Το βαθύ κράτος φόρεσε μαντίλα. Στην Κύπρο οι Έλληνες έκλεισαν την πόρτα στο Βορρά. Αγωνίζονται να πείσουν ότι δεν πλένουν ρούβλια. Όσες off shore απέκτησαν ονοματεπώνυμο, φορολογούνται με 10%. Οι άλλες πέταξαν γι' άλλες πολιτείες και νησιά. Οι χρυσές δουλειές για δικηγορικά γραφεία τέλειωσαν. Η τελευταία πράξη του Δημ. Χριστόφια ήταν να μη διορίσει τουρκοκύπριο στη θέση του υποδιοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Σκασίλα τους μεγάλη. Πίστεψε ότι τους τιμωρεί, αλλά τους γλίτωσε από τα χρέη. Στα Κατεχόμενα ετοιμάζουν θυρανοίξεια για το Ωραίο (τους) Πλυντήριο.
Η από δώ πλευρά διαχειρίστηκε με αλαζονεία την υπεροχή της Κοπεγχάγης. Όπως τότε, στα 1964, όταν ο Τάσσος Παπαδόπουλος, υπουργός Συντονισμού, είπε «όχι» στο σχέδιο του Νίκου Ρολάνδη (Δημ. Έργων) για έναν αυτοκινητόδρομο διπλής κατευθύνσεως από τη Λευκωσία στην Κηρύνεια. «Δεν πετάω εκατό χιλιάδες λίρες στον δρόμο». Ο Ρολάνδης επέμεινε ότι «ο δρόμος θα βγάλει τους Tουρκοκυπρίους από την απομόνωση». «Πλανάσαι πλάνην οικτράν», επέμενε ο Τάσσος. «Μιαν ημέραν από αυτόν τον δρόμο θα περάσουν τανκς».
Ο Μακάριος είχε δώσει, τότε, τη σολομώντεια – υποτίθεται – λύση: Ο δρόμος να είναι μονός και, εκ περιτροπής, άνοδος και κάθοδος. Έτσι, το κόστος θα ήταν το μισό». «Σου γλίτωσα πενήντα χιλιάδες λίρες», του είχε πει. «Μακαριώτατε, μου φάγατε πενήντα χιλιάδες λίρες», ήταν η απάντηση.
Πενήντα χιλιάδες λίρες έκαναν το δρόμο πιο στενό, αλλά αυτό δεν εμπόδισε, δέκα χρόνια αργότερα, τα τανκς του Αττίλα να τον διαβούν. Άλλωστε, θα πέρναγαν και από τον παλιό χωματόδρομο.
Τώρα, ο νέος πρόεδρος – στην προσπάθειά του να διασώσει την οικονομία – έχει μόνο ένα όπλο στα χέρια του: Την πολιτική λύση του Κυπριακού για να μοιραστούν το ευρώ και την ΑΟΖ οι δύο κοινότητες και να απαιτήσουν την κοινοτική αλληλεγγύη. Ίσως να είναι για καλό ότι για πρώτη φορά στις εκλογές δεν κυριάρχησε το Κυπριακό. Στην ταραγμένη Μέση Ανατολή όλοι ψάχνουν ένα σταθερό σημείο αναφοράς. Η Κύπρος «το 'χει».