Πώς είναι να πηγαίνεις στο τουρκικό παζάρι και να ψωνίζεις με κλειστά μάτια; Το πλέον βέβαιο είναι ότι η αγορά δεν θα είναι επικερδής. Η ΕΕ νομίζει πως είναι μυημένη στην τουρκική «αγορά» (και διπλωματία) και θεωρεί ότι μπορεί να παίξει με ίσους όρους, όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως φαίνονται.

Ο διεθνής Τύπος, λίγες ώρες μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, εξέφρασε, μέσω αναλύσεων, έντονες ανησυχίες τόσο για την πιθανότητα να βρεθεί μια τελική και ουσιαστική λύση στις 17-18 Μαρτίου για το Προσφυγικό, όσο και για το γεγονός ότι η ΕΕ αναγκάζεται να συνδιαλλαγεί με την Τουρκία με όρους και προϋποθέσεις που υπό άλλες συνθήκες δεν θα γίνονταν αποδεκτοί για κανένα λόγο.

Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος που εξηγεί ο ιστότοπος Politico τι ακριβώς συνέβη τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες: ήταν, αναφέρει, σαν να ζήτησε η Τουρκία λύτρα ύψους τριών δισεκατομμυρίων ευρώ για να ασχοληθεί με τους λαθρέμπορούς και να ανακόψει το εντεινόμενο κύμα προσφύγων προς την Ευρώπη. Μόνο που φυσικά δεν περιορίστηκε στο οικονομικό σκέλος, αλλά προχώρησε στην κατάθεση κι άλλων αιτημάτων, με το σημαντικότερο όλων την επανέναρξη των ενταξιακών διαδικασιών. Τουτέστιν: η Τουρκία κατέστησε σαφές στους ευρωπαίους ηγέτες ότι προσήλθε στη συζήτηση με τη λογική «μας έχετε περισσότερο ανάγκη, από όσο σας έχουμε εμείς».

Κατά τον ανταποκριτή του Politico στις Βρυξέλλες, η ΕΕ είναι πολύ πιθανό να αποδεχθεί τους περισσότερους, αν όχι όλους, τους όρους της Τουρκίας κάτι που φανερώνει τη δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ενωση. Υπάρχει, δε, ένα μέλος της που βιώνει το μεγαλύτερο βάρος αυτού του δράματος και, όχι, δεν είναι η Ελλάδα, αλλά η Γερμανία.

Επικίνδυνο προηγούμενο

Η Ανγκελα Μέρκελ εξακολουθεί να βλέπει τη συμφωνία με την Τουρκία ως τη μόνη βιώσιμη διέξοδο από το τωρινό τέλμα. Βέβαια, η γερμανίδα καγκελάριος, μιλώντας με ομολόγους της, κατάλαβε πως μέσα στην αίθουσα που πραγματοποιήθηκε η Συνόδος πλανιόταν η ανησυχία. Αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν ότι αν η ΕΕ αποδεχθεί τους όρους της τουρκικής πλευράς θα δημιουργηθεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο και ότι ο πυρήνας των δημοκρατικών αρχών που διέπουν την Ενωση θα βγει προς… πώληση.

Οι επικριτές σημειώνουν πως αν η ΕΕ δώσει στον Ερντογάν ότι ζητάει, τότε θα είναι σαν να αποδέχεται το καθεστώς της χώρας (πολλοί το χαρακτηρίζουν ανοιχτά δικτατορία), κάτι που θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στην αξιοπιστία της Ευρώπης.

Καταπίνουν πολλά

Ποιο είναι το πρόβλημα; Οτι η άλλη εναλλακτική λύση, αυτή των ανοιχτών συνόρων, είναι περισσότερο καταστροφική για όλους. Αρα, τι άλλο μένει από την Αγκυρα;

Το κακό είναι ότι συγκυρία δεν είναι και η ευνοϊκότερη για να «πουλήσει» κανείς τη Σύνοδο της Δευτέρας ως μια επιτυχία εν προόδω. Δεν έχουν περάσει παρά λίγα 24ωρα από τη στιγμή που ο Ερντογάν κατάφερε να κάμψει την αντίσταση της εφημερίδας Zaman, κάτι που δείχνει ότι ο κλοιός του είναι ασφυκτικός προς κάθε αντιπολιτευόμενη φωνή.

Αντί, λοιπόν, η Ευρώπη να προωθήσει και άλλους αποκλεισμούς προς την Τουρκία, συζητάει την πιθανότητα ένταξής της στην ΕΕ. Επομένως, αναγκάζεται να «καταπιεί» μια σειρά ζητημάτων που έχουν να κάνουν με την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και την ελευθερία του Τύπου που στην Τουρκία δεν είναι δεδομένα.

Το ηχηρό παράδοξο, αναφέρει το Politico, είναι ότι ο Ερντογάν δεν «καίγεται» να μπει στην ΕΕ. Είναι ένα… κοστούμι που δεν πηγαίνει με την μοναρχική φύση τους. Ομως τον ενδιαφέρει να πουλήσει στο εσωτερικό της χώρας του το γεγονός ότι η Ευρώπη ζητάει από την Τουρκία να κάτσουν στο ίδιο τραπέζι και να συζητήσουν ως δύο ισότιμοι συνομιλητές.

Οπως έλεγε αξιωματούχος της ΕΕ αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου: «Η ΕΕ είναι έτοιμη να τα κάνει όλα αυτά, αλλά πρέπει να δούμε τι θα κάνει από τη μεριά της και η Αγκυρα».

Υπό το φόβο ότι το κλίμα θα χαλούσε στις Βρυξέλλες πριν καν ξεκινήσει η Σύνοδος, οι ευρωπαίοι ηγέτες κατάπιαν ακόμη και τα όσα συνέβησαν με την τουρκική εφημερίδα Zaman και τα επεισόδια που ακολούθησαν στους δρόμους μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας.

Η Μέρκελ ήξερε

Η Ανγκελα Μέρκελ ήξερε μια ημέρα πιο πριν από όλους τους άλλους ηγέτες τι θα ζητούσε η Τουρκία. Το δείπνο που της παρέθεσε τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου, την Κυριακή, στην πρεσβεία της Τουρκίας στις Βρυξέλλες (παρόντος του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε), άκουσε από πρώτο χέρι τις νέες προτάσεις της Αγκυρας και φυσικά κατάλαβε πως δεν μπορούσε να υπάρξει καμία συμφωνία στη Σύνοδο. Γι’ αυτό και το πρωί της Δευτέρας ήταν από τους πρώτους που προσήλθαν στην αίθουσα για να προϊδεάσει τους άλλους ηγέτες.

Μακριά η λύση

Κατά τη βρετανική εφημερίδα Telegraph, η λύση είναι ακόμη πολύ μακριά. Σημειώνει ότι δεν είναι πρώτη φορά που η ΕΕ βρίσκεται υπό το φάσμα του επείγοντος στο Προσφυγικό, κι όμως μέχρι τώρα δεν έχει καταφέρει πολλά σε πρακτικό επίπεδο. Οι όποιες αποφάσεις έχει λάβει δεν έγιναν ποτέ κτήμα όλων των χωρών και φυσικά δεν εφαρμόστηκαν.

Η εφημερίδα σημειώνει πως δικαίως ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται σκεπτικιστής, καθώς γνωρίζει ότι τα σύνορα θα παραμείνουν κλειστά για αρκετό διάστημα, ενώ καμία χώρα, στο όνομα της αλληλεγγύης, δεν θα δεχθεί πρόσφυγες για να ελαφρύνει τη δύσκολη θέση της Ελλάδας.

Αρκετοί αναλυτές, μεταξύ αυτών ο Μουϊτάμπα Ραχμάν της Eurasia Group, σημειώνει ότι ο Ερντογάν, θέλοντας να εδραιώσει την αυταρχικότητά του στο εσωτερικό, είναι ικανός να προσφέρει μια λύση στην Ευρώπη. Ωστόσο, όσα συνέβησαν τη Δευτέρα στη Σύνοδο δεν αποτελούν «αλλαγή των όρων του παιχνιδιού».

Υπάρχει πλέον η αίσθηση της πίεσης προς την ΕΕ από τη στιγμή που ακόμη και τα κλειστά σύνορα δεν πρόκειται να σώσουν την κατάσταση. Αρκετοί τονίζουν πως οι διακινητές θα βρουν άλλες διόδους να διοχετεύσουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Οι δρόμοι μέσω της Ιταλίας, της Λιβύης, της Τυνησίας και της Αλβανίας φαντάζουν ως οι επόμενοι σταθμοί για το ανθρώπινο κύμα που περιμένει εναγώνια στην Τουρκία να περάσει στην Ευρώπη με κάθε τρόπο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News