Μια κάπως διαφορετική εικόνα από αυτή που έχει φιλοτεχνήσει η κυβέρνηση για την εκμετάλλευση του Ταμείου Ανάκαμψης έδωσε την Παρασκευή (03.10) ρεπορτάζ της «Καθημερινής» με τίτλο «Κόκκινη κάρτα από ΕΕ για έργα του Ταμείου Ανάκαμψης», επισημαίνοντας πως βγαίνουν εκτός νοσοκομεία, κοινωνική κατοικία, σιδηροδρομικές υποδομές και ότι ως τα τέλη του μήνα θα πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία για απένταξη έργων που καθυστερούν και την αντικατάστασή τους με άλλα ώστε να μη χαθούν κρίσιμοι πόροι για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ που υπογράφει η Ειρήνη Χρυσολωρά, οι αρμόδιοι για το Ταμείο Ανάκαμψης έχουν ευκαιρία ως τα τέλη Οκτωβρίου ώστε να συμφωνήσουν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τα έργα –υλικά αλλά και άυλα (βλ, μεταρρυθμίσεις) που θα χρειαστεί να «κοπούν» και να αντικατασταθούν με άλλα, ώστε να μη χαθούν οι πόροι.
Κατά την «Καθημερινή» που επικαλείται ευρωπαϊκές πηγές, υποψήφια έργα για περικοπές είναι στους εξής τομείς:
– Υγεία: Η ανακαίνιση 18 νοσοκομείων δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί στο προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα έως το τέλος Αυγούστου.
– Ενέργεια: Τα έργα στον τομέα αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Capture and Storage, CCS) χρειάζονται προσοχή.
– Kοινωνική κατοικία.
– Σιδηρόδρομοι (μεταρρύθμιση).
Τόσο από τις Βρυξέλλες πάντως, όσο και από το υπουργείο Ανάπτυξη ξεκαθάρισαν πως ενδεχόμενη απένταξη έργων που καθυστερούν από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν σημαίνει ότι αυτά δεν θα ολοκληρωθούν, αφού μπορούν να χρηματοδοτηθούν από άλλα κοινοτικά ταμεία, όπως είναι το ΕΣΠΑ.
Αν όμως τα επίφοβα έργα παραμείνουν στο Ταμείο Ανάκαμψης και δεν ολοκληρωθούν στην ώρα τους θα χάσουν αυτή τη δυνατότητα. Επιπλέον, θα χαθούν οι πόροι που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν άλλα έργα, με προοπτικές ταχύτερης απορρόφησης.
Για αυτό το θέμα στην Αθήνα βρέθηκαν προ ημερών ο Ντέκλαν Κοστέλο, αναπληρωτής γενικός διευθυντής Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων της Κομισιόν, και η Σελίν Γκάουερ, γενική διευθύντρια της Ειδικής Ομάδας για τις Μεταρρυθμίσεις και τις Επενδύσεις της Κομισιόν. Στις συζητήσεις με στελέχη του υπουργού Ανάκαμψης το μήνυμα που εστάλη ήταν για το πόσο αυστηρά είναι τα χρονοδιαγράμματα: έως το τέλος Αυγούστου του 2026 πρέπει να ολοκληρωθούν όλες οι επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις και έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2026 θα εκταμιευθούν και οι τελευταίες επιχορηγήσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχει υλοποιηθεί το 37% των οροσήμων και στόχων και έχουν εκταμιευθεί 9,94 δισ. ευρώ επιχορηγήσεις, σε σύνολο 18,22 δισ. ευρώ και 11,4 δισ. ευρώ δανείων σε σύνολο 17,728 δισ. ευρώ.
Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται να εκταμιευθεί η 6η δόση επιχορηγήσεων, άλλα 2,1 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Αφού τελειώσει η αναθεώρηση, μέχρι το τέλος του έτους θα υποβληθεί και το 7ο αίτημα επιχορηγήσεων και δανείων.
Παπαθανάσης: «Υπάρχουν και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία»
Μιλώντας πάντως, στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ 100,3, για το θέμα, ο αν. υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Παπαθανάσης διαβεβαίωσε πως «δεν πρόκειται να χάσουμε ούτε ένα ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης» και εξήγησε πως «οι αναθεωρήσεις γίνονται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες».
Ο κ. Παπαθανάσης επέμεινε ότι έχουμε ήδη ολοκληρώσει τα μισά ορόσημα και έχουμε έναν μέσο όρο εκπλήρωσης στο 50%, ενώ ο κοινοτικός μέσος όρος είναι στο 40%.
Ο αν. υπουργός Ανάπτυξης τόνισε επίσης ότι δεν ισχύει ότι βγαίνουν από το πρόγραμμα οι σιδηροδρομικές υποδομές ούτε η ανακαίνιση των νοσοκομείων. Συγκεκριμένα για τα νοσοκομεία, είπε ότι θα γίνουν στο 100% τα έργα που αφορούν 80 νοσοκομεία και 156 κέντρα Υγείας.
Ο ίδιος, βέβαια, επιβεβαίωσε ότι κάποια από τα έργα μπορεί να βγουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως είναι το πρόγραμμα «Απόλλων» για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμε πηγές, ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι οι πόροι θα μεταφερθούν σε άλλα έργα.
Για την κοινωνική κατοικία, εξήγησε ότι πρόκειται για μεταρρύθμιση, η οποία μένει στο Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 2 δισ. και θα ολοκληρωθεί. Μάλιστα, είναι ένα πρόγραμμα που, όπως είπε, «τρέχει πολύ καλά».
Ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε ότι βγήκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης αντιπλημμυρικά έργα και μεταφέρθηκαν στο ΕΣΠΑ, όπως είναι να γίνει και με αρδευτικά έργα του Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης που επίσης θα μεταφερθούν στο ΕΣΠΑ. «Υπάρχουν και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, δεν θα σταματήσει τίποτα», το μήνυμα του κ. Παπαθανάση.