Η ισραηλινή αστυνομία συνέλαβε και έθεσε υπό κράτηση την ανώτατη νομική αξιωματούχο του στρατού, η οποία υπέβαλε την παραίτησή της παραδεχόμενη ότι διέρρευσε βίντεο με εφέδρους, οι οποίοι φέρονται να επιτίθενται με αγριότητα σε έναν παλαιστίνιο κρατούμενο, και στη συνέχεια είπε ψέματα για τις πράξεις της στο ανώτατο δικαστήριο.
Η γενική εισαγγελέας του στρατού, Γιφάτ Τομέρ-Γερουσαλμί, δήλωσε σε επιστολή παραίτησης την περασμένη εβδομάδα, ότι είχε εγκρίνει τη δημοσίευση του βίντεο για την αποτροπή επιθέσεων εναντίον στρατιωτικών ερευνητών και εισαγγελέων που εργάζονται στην υπόθεση, η οποία προκάλεσε σάλο στο Ισραήλ.
Δεξιοί πολιτικοί και σχολιαστές υποστήριξαν τους στρατιώτες που κρατούνται για την υπόθεση ως «ήρωες», χαρακτήρισαν τους στρατιωτικούς ερευνητές «προδότες» και ζήτησαν την απόρριψη της υπόθεσης εναντίον των εφέδρων.
Η Τομέρ-Γερουσαλμί συνελήφθη ως ύποπτη για απάτη και παραβίαση εμπιστοσύνης, κατάχρηση εξουσίας, παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης και αποκάλυψη επισήμων πληροφοριών από δημόσιο λειτουργό, ανέφεραν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης.
Η σύλληψη και η κράτησή της εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το κράτος Δικαίου στο Ισραήλ, την ευθύνη για την κακοποίηση παλαιστινίων κρατουμένων και την ικανότητα της χώρας να υπερασπιστεί τον εαυτό της σε διεθνή δικαστήρια, σημείωσε ο Guardian.
Υπό κράτηση τέθηκε επίσης ο πρώην επικεφαλής στρατιωτικός εισαγγελέας, Ματάν Σολομός, στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας.
Ο υπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, ανακοίνωσε ότι «η σωφρονιστική υπηρεσία ενεργεί με αυξημένη επαγρύπνηση για να εγγυηθεί την ασφάλεια της κρατούμενης στο κέντρο κράτησης» όπου βρίσκεται.
Το χρονικό της υπόθεσης
Τον Ιούλιο του 2024, εισαγγελείς έκαναν έφοδο στο διαβόητο για βασανιστήρια, στρατιωτικό κέντρο κράτησης Sde Teiman, και συνέλαβαν 11 στρατιώτες για ανάκριση.
Ηταν ύποπτοι για βίαιη επίθεση και σεξουαλική κακοποίηση ενός Παλαιστινίου από τη Γάζα, μέλους της Χαμάς. Το θύμα νοσηλεύτηκε με σοβαρά τραύματα, όπως σπασμένα πλευρά, διάτρηση πνεύμονα και βλάβη στο ορθό, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, και η Τομέρ-Γερουσαλμί ξεκίνησε έρευνα.
Η κυβέρνηση και ακροδεξιοί πολιτικοί και σχολιαστές την κατηγόρησαν ότι βλάπτει τη διεθνή θέση του Ισραήλ, συνεχίζοντας την υπόθεση και δημοσιεύοντας το βίντεο, παρουσιάζοντας στην ουσία τις προσπάθειές της να διώξει την ακραία βία ως σχέδιο υπονόμευσης του κράτους.
«Το περιστατικό στο Sde Teiman προκάλεσε τεράστια ζημιά στην εικόνα του κράτους του Ισραήλ και των IDF (Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων)», δήλωσε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, την Κυριακή.
«Αυτή είναι ίσως η πιο σοβαρή επίθεση δημοσίων σχέσεων που έχει βιώσει το κράτος του Ισραήλ από την ίδρυσή του», είπε.
Μετά τις πρώτες συλλήψεις στρατιωτών για την υπόθεση το καλοκαίρι του 2024, ακροδεξιό πλήθος συγκεντρώθηκε έξω από το Sde Teiman, ζητώντας την παύση της έρευνας. Μερικοί από τους διαδηλωτές –συμπεριλαμβανομένου ενός υπουργού και δύο μελών της Κνεσέτ– εισέβαλαν στη βάση, προκαλώντας σοβαρά επεισόδια εναντίον άλλων στρατιωτών που προσπάθησαν να τους σταματήσουν.
Η Τομέρ-Γερουσαλμί διέρρευσε το βίντεο τον Αύγουστο του 2024 μετά τις διαμαρτυρίες, λέγοντας στην επιστολή παραίτησής της ότι ήταν «μια προσπάθεια απομυθοποίησης της ψευδούς προπαγάνδας κατά των στρατιωτικών οργάνων επιβολής του νόμου».
Ο ξυλοδαρμός του κρατούμενου δεν διακρίνεται καθαρά, καθώς οι στρατιώτες σχηματίζουν τείχος με ασπίδες που υψώνουν γύρω τους.
Λίγες ημέρες αργότερα, πέντε στρατιώτες κατηγορήθηκαν για επιβαρυντική κακοποίηση και πρόκληση σοβαρής σωματικής βλάβης. Δεν έχουν κατονομαστεί και επί του παρόντος δεν βρίσκονται υπό κράτηση ή υπό νομικούς περιορισμούς, ανέφεραν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης.
Η κορυφαία νομικός του στρατού στη συνέχεια αρνήθηκε να ξεκινήσει ή να προωθήσει έρευνες για άλλες υποθέσεις πιθανών εγκλημάτων πολέμου από τον ισραηλινό στρατό, λόγω της πίεσης των δημοσίων επιθέσεων για την υπόθεση, ανέφερε η Haaretz.
Σύμφωνα με τον Guardian, έχει υπάρξει μόνο μία καταδίκη ισραηλινού στρατιώτη για επίθεση σε Παλαιστινίους υπό κράτηση κατά τη διάρκεια του πολέμου, αν και έχουν καταγραφεί εκτεταμένα βασανιστήρια και κακοποίηση στο σωφρονιστικό σύστημα του Ισραήλ, και δεκάδες Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει σε αιχμαλωσία.
Οι επιθέσεις εναντίον της Τομέρ-Γερουσαλμί για την υπόθεση Sde Teiman εντάθηκαν τις τελευταίες ημέρες εν μέσω αναφορών ότι ήταν υπεύθυνη για τη διαρροή του βίντεο.
Υπήρξαν επίσημες παρεμβάσεις για την παραίτησή της και προσωπικές απειλές στο Διαδίκτυο, ακόμη και μετά την ανακοίνωση της παραίτησής της.
Η εκστρατεία σταμάτησε για λίγο την Κυριακή το απόγευμα εν μέσω φόβων για τη ζωή της, αφού ο σύντροφός της ανέφερε την εξαφάνισή της στην αστυνομία και το αυτοκίνητό της βρέθηκε άδειο σε μια παραλία στην περιοχή του Τελ Αβίβ με ένα σημείωμα μέσα.
Μετά από μία μεγάλη επιχείρηση της αστυνομίας, η Τομέρ-Γερουσαλμί βρέθηκε και μέσα σε λίγα λεπτά οι επιθέσεις εναντίον της συνεχίστηκαν. Ο ακροδεξιός σχολιαστής Γινόν Μαγκάλ έγραψε στο X, «μπορούμε να συνεχίσουμε με το λιντσάρισμα».
Λίγο αργότερα, διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το σπίτι της, φωνάζοντας συνθήματα όπως «δεν θα σας αφήσουμε ήσυχους». Ο υπουργός Αμυνας, Ισραέλ Κατζ, την κατηγόρησε αργότερα ότι «διαδίδει συκοφαντίες αίματος».
Οι συνέπειες της δίωξής της
Παραδοσιακά, η κυβέρνηση και ο στρατός του Ισραήλ θεωρούν την ύπαρξη ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας κρίσιμο εμπόδιο στα διεθνή δικαστήρια που ερευνούν το Ισραήλ για φερόμενες ως καταχρήσεις κατά των Παλαιστινίων.
Οπου υπάρχει ένα ισχυρό εθνικό νομικό σύστημα που είναι πρόθυμο και ικανό να διερευνήσει και να διώξει εγκλήματα, τα διεθνή δικαστήρια είναι λιγότερο πιθανό να έχουν δικαιοδοσία να παρέμβουν, σημείωσε ο Guardian.
«Δεν καταλαβαίνουν ότι δεν είχαμε άλλη επιλογή; Οτι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το κύμα διεθνών νομικών διαδικασιών είναι να αποδείξουμε ότι μπορούμε να διερευνήσουμε τον εαυτό μας;», τόνισε ο δημοσιογράφος Ρονέν Μπέργκμαν, αναφερόμενος στα λόγια της γενικής εισαγγελέως σε συναδέλφους του πριν από έξι εβδομάδες, σε ρεπορτάζ για την εφημερίδα Yedioth Ahronoth.
Τις τελευταίες δεκαετίες, πολλοί Ισραηλινοί έχουν δει τον ρόλο της γενικής εισαγγελέως του στρατού «ως προστασία των στρατιωτών από διώξεις στο εξωτερικό», δήλωσε στον Guardian ο καθηγητής Γιαγκίλ Λεβί, επικεφαλής του Ινστιτούτου Μελέτης Πολιτικοστρατιωτικών Σχέσεων στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Ισραήλ.
«Με άλλα λόγια, ο νόμος δεν τηρείται ως αξία από μόνος του, αλλά ως άμυνα έναντι διεθνών δικαστηρίων», εξήγησε.
Τώρα, ακόμη και αυτός ο νομικός πραγματισμός δέχεται επίθεση από τη Δεξιά, της οποίας η επιρροή μπορεί να φανεί στην έλλειψη νομικής λογοδοσίας για τη συμπεριφορά των στρατιωτών στη Γάζα τα τελευταία δύο χρόνια, πρόσθεσε ο Λεβί.
«Κατά τη διάρκεια του πολέμου, η γενική εισαγγελέας έδωσε στον στρατό “το ελεύθερο” στη Γάζα, για παράδειγμα, όσον αφορά τις άνευ προηγουμένου παράπλευρες απώλειες από τις αεροπορικές επιδρομές» είπε.
«Αυτό αντικατοπτρίζει μια πολύ ασθενέστερη δέσμευση στο διεθνές Δίκαιο, με ορισμένους στα δεξιά να ισχυρίζονται ότι το Ισραήλ εξαιρείται από την υποχρέωση σεβασμού του, και μάλιστα να παρέχουν θρησκευτικές δικαιολογίες για αυτή την άποψη» σημείωσε ο Λεβί.