Ιράν: Οι κυρώσεις του Τραμπ έφεραν τις απειλές του Ρουχανί
Ιράν: Οι κυρώσεις του Τραμπ έφεραν τις απειλές του Ρουχανί
Εναν χρόνο μετά τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ήρθε η σειρά της Τεχεράνης να αναιρέσει τα συμπεφωνημένα.
Ο πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας Χασάν Ρουχανί προειδοποίησε ότι η χώρα του αισθάνεται ολοένα και λιγότερο τη δέσμευση να τηρήσει τις υποχρεώσεις της.
Αφότου ανακοίνωσε, την περασμένη Τετάρτη, πως το Ιράν θα πάψει να εφαρμόζει κάποιες από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε «εθελοντικά» στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπογράφτηκε το 2015, σχεδόν απείλησε πως στην περίπτωση που οι χώρες που εξακολουθούν να στηρίζουν τη συμφωνία (η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Κίνα και η Ρωσία) δεν προβούν στην άμεση -εντός 60 ημερών- λήψη μέτρων για τη στήριξη του τραπεζικού και πετρελαϊκού τομέα της πατρίδας του που πλήττονται βαρύτατα από τις αμερικανικές κυρώσεις, τότε η χώρα του θα κάνει και άλλα βήματα πίσω, μέσω της παραίτησής της και από άλλες δεσμεύσεις της, ειδικά όσον αφορά τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Τόσο η Φεντερίκα Μογκερίνι, η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ όσο και οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας ξεκαθάρισαν πως δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχτούν τελεσίγραφα από το Ιράν. Αναγνώρισαν, ωστόσο, ότι έχουν σημαντικές διαφορές με τις ΗΠΑ, όσον αφορά τη συμμόρφωση της Τεχεράνης, δηλώνοντας, συγχρόνως, πως οι απειλές του Ρουχανί περί χαλάρωσης των ιρανικών δεσμεύσεων δεν εκλαμβάνονται, ακόμα, ως αθέτηση της συμφωνίας.
Εκφράζοντας την αντίθεσή της στην επιβολή νέων κυρώσεων από τις ΗΠΑ, η ΕΕ επανέλαβε ότι δεσμεύεται για την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας αλλά και για τη λήψη μέτρων με στόχο να περιοριστεί ο αρνητικός αντίκτυπος των κυρώσεων στον ιρανικό λαό.
Θα ηχήσουν τα τύμπανα του πολέμου;
«Αντί να γονατίσει τους ηγέτες του Ιράν, η επιθετικότητα της Αμερικής τους ώθησε να ανασκουμπωθούν. Ακόμα και ο κ. Ρουχανί, ο οποίος στήριζε τη συμφωνία, ακούγεται πλέον σαν γεράκι» υπογραμμίζει και ο Economist, υποστηρίζοντας πως στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής «ηχούν ξανά τα τύμπανα του πολέμου».
Το αεροπλανοφόρο «Αβραάμ Λίνκολν» περνάει το Κανάλι του Σουέχ στις 9 Μαΐου (Bud Kinsey/via REUTERS).Ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτήν τη στιγμή κατευθύνεται προς τον Περσικό Κόλπο ένα αμερικανικό αεροπλανοφόρο, συνοδευόμενο από μια μοίρα βομβαρδιστικών αεροσκαφών, για την αντιμετώπιση «τυχόν απειλής από τις ιρανικές καθεστωτικές δυνάμεις».
Εκστρατεία μέγιστης πίεσης
Νωρίτερα, ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προλάβει να ανακοινώσει την επιβολή νέων κυρώσεων, στη μεταλλευτική βιομηχανία του Ιράν αυτήν τη φορά, με άμεσο στόχο, αναφέρει σε ρεπορτάζ του ο Guardian, να πληγεί περαιτέρω ο μεταποιητικός κλάδος και απώτερο σκοπό να επέλθει ρήξη μεταξύ των εργατοτεχνιτών και της κυβέρνησης.
Και εάν δεν αλλάξει ριζικά τη στάση της η Τεχεράνη, ο αμερικανός πρόεδρος υπογράμμισε πως θα προβεί στη λήψη νέων σκληρότερων μέτρων. Επίσημα η αποκαλούμενη «εκστρατεία μέγιστης πίεσης» σχεδιάστηκε ώστε να αποδεχτεί το Ιράν την επαναδιαπραγμάτευση κάποιων σημείων της συμφωνίας, αλλά οι επικριτές της Ουάσινγκτον, σημειώνουν πως οι ΗΠΑ στην πραγματικότητα επιδιώκουν να πλήξουν ανεπανόρθωτα την ιρανική οικονομία ούτως ώστε να ξεσπάσει μια νέα επανάσταση.
Οι Ιρανοί εμφανίζονται ιδιαίτερα ενοχλημένοι και από τη στάση των Ευρωπαίων, δεδομένου ότι δηλώνουν πως αντιτίθενται στις αμερικανικές κυρώσεις αλλά καθυστερούν, στην καλύτερη περίπτωση, να δημιουργήσουν έναν χρηματοπιστωτικό μηχανισμό ή τις απαραίτητες νομικές οντότητες για την προστασία των ευρωπαϊκών εταιρειών που επιθυμούν να συνεχίσουν να συναλλάσσονται με την Ισλαμική Δημοκρατία. Οι Ιρανοί ζητούν από τους Ευρωπαίους να αποδείξουν έμπρακτα πως στηρίζουν τη συμφωνία, διαφορετικά θα ξαναρχίσουν τη διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου, κίνηση που θα εκληφθεί κατά πάσα πιθανότητα ως παραβίαση των συμφωνηθέντων.
Χάσμα απόψεων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ
Από το Σιμπίου της Ρουμανίας όπου μετέβη για να συμμετάσχει στην άτυπη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προέτρεψε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να επιδείξουν ψυχραιμία, τονίζοντας ότι η ΕΕ θα πρέπει να εργαστεί με στόχο να πείσει το Ιράν να μην αποχωρήσει από τη συμφωνία.
Περισσότερο ευθύς, ωστόσο, εμφανίστηκε ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος, μιλώντας στους δημοσιογράφους, ανέφερε: «Για να είμαι ειλικρινής, έχουμε διαφορετική προσέγγιση από τις ΗΠΑ. Ακόμα θεωρούμε πως η συμφωνία αποτελεί μια ευκαιρία ώστε να βγει το Ιράν από την απομόνωση. Αλλά αντιλαμβανόμαστε φυσικά πως οι ΗΠΑ έχουν εντελώς διαφορετική άποψη και για αυτόν τον λόγο η επίλυση του ζητήματος παραμένει δύσκολη».
Ποια είναι, όμως, η άποψη των ΗΠΑ; Πριν από έναν χρόνο ο Τραμπ αποχώρησε από τη διεθνή συμφωνία, χαρακτηρίζοντάς τη περιορισμένου σκοπού και έκτασης. Αυτό που θέλει ο αμερικανός πρόεδρος και οι σκληροπυρηνικοί σύμβουλοί του είναι μια διευθέτηση που θα μειώσει στο ελάχιστο (μέσω της επιβολής αυστηρότερων περιορισμών) τις όποιες πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν, περιορίζοντας, συγχρόνως, δραστικά την έκταση του προγράμματος ανάπτυξης βαλλιστικών πυραύλων των Ιρανών και χαλιναγωγώντας την τάση τους να παρεμβαίνουν στα εσωτερικά ζητήματα γειτονικών χωρών.
Ατελέσφορη η στρατηγική του Λευκού Οίκου
Ομως πόσες πιθανότητες επιτυχίας έχει η στρατηγική που εφαρμόζει ο Λευκός Οίκος; Ψάχνοντας για απαντήσεις η Σάναμ Βακίλ, συνεργάτιδα του Βασιλικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων της Βρετανίας (Chatham House), συνομίλησε με περισσότερους από 70 αναλυτές και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε δέκα χώρες (ΗΠΑ, Γαλλία, Ρωσία, Βρετανία, Γερμανία, Κίνα, Ιράν, Ισραήλ, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα), παρουσιάζοντας στη συνέχεια τα συμπεράσματά της στο Foreign Affairs. Τα οποία είναι κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά.
Οι περισσότεροι από τους ειδικούς, κάποιοι από τους οποίους πιθανώς θα συμμετέχουν στις όποιες μελλοντικές διαπραγματεύσεις, υποστήριξαν πως η «εκστρατεία μέγιστης πίεσης» που εξαπέλυσε η Ουάσινγκτον πολύ δύσκολα θα ολοκληρωθεί με επιτυχία. Και ο λόγος είναι απλός.
«Η αμερικανική κυβέρνηση ζήτησε κάτι – μια συμφωνία – το οποίο απαιτεί διπλωματία αλλά στη συνέχεια χρησιμοποίησε μόνον τα πιο στυγνά μέσα καταναγκασμού. Η Ουάσινγκτον περιόρισε περαιτέρω τις όποιες προοπτικές επιτυχίας μην κατορθώνοντας να ενισχύσει τις ευρωπαϊκές συμμαχίες της ή να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για τη συμμετοχή του Ιράν σε συνομιλίες» σημειώνει η κ. Βακίλ, υποστηρίζοντας πως αδιάσειστη απόδειξη ότι η στρατηγική των ΗΠΑ δεν αποδίδει, αποτελούν οι ανακοινώσεις του Χασάν Ρουχανί.
Διφορούμενοι χρησμοί από τον Τραμπ
Οταν ερωτήθη, ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αρκέστηκε να πει γενικώς και αορίστως: «Απειλούσαν. Εχουμε πληροφορίες που δεν θα θέλατε να γνωρίζετε. Ηταν πολύ απειλητικοί, και εμείς το μόνο που θέλουμε είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια αυτής της χώρας και πολλών άλλων τόπων». Οσον αφορά το ενδεχόμενο ένοπλης σύρραξης, δήλωσε: «Δεν θέλω να πω όχι, αλλά καλώς εχόντων των πραγμάτων αυτό δεν θα χρειαστεί».
Πάντως νωρίτερα είχε προλάβει να ενημερώσει τους Ιρανούς πως «πρέπει να μου τηλεφωνήσουν, για να κάτσουμε κάτω και να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, σε μια δίκαιη συμφωνία. Εμείς απλώς δεν θέλουμε να έχουν πυρηνικά όπλα. Δεν ζητάμε πολλά. Και εμείς θα τους βοηθήσουμε να ανακάμψουν σημαντικά».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
-
Με τέτοια ποσοστά ευστοχίας στην κατάρριψη drones, η φρεγάτα «Υδρα» πάει για final four
25 Απριλίου 2024, 16:55
