Γυναίκα κοιτάζει την περίφημη φωτογραφία του Ρομπέρ Ντουανό στον οποίο απεικονίζονται να φιλιούνται η Φρανσουάζ Ντελμπάρ και ο Ζακ Καρτό | Iguana Press/Getty Images
Επικαιρότητα

Η γυναίκα στη διάσημη φωτογραφία του φιλιού στο Παρίσι πέθανε σε ηλικία 93 ετών

Το 1950 ο φωτογράφος Ρομπέρ Ντουανό απαθανάτισε τη Φρανσουάζ Ντελμπάρ και τον Ζακ Καρτό, που ζούσαν ένα νεανικό ειδύλλιο ενώ σπούδαζαν στο στούντιο υποκριτικής Cours Simon στη γαλλική πρωτεύουσα. Η εικόνα τους πέρασε στην ιστορία της φωτογραφίας
Protagon Team

Τον Απρίλιο του 1950, ο Ρομπέρ Ντουανό, ένας ανερχόμενος φωτογράφος που απαθανάτιζε στιγμές στους δρόμους του Παρισιού, εντόπισε ένα ζευγάρι φοιτητών θεατρικής σχολής να φιλιούνται σε ένα καφέ της Αριστερής Οχθης.

Ζήτησε από τη νεαρή Παριζιάνα, που ονομαζόταν Φρανσουάζ Ντελμπάρ, τότε 20 ετών, να αναπαραστήσει ξανά το φιλί για μια φωτογράφιση που του είχε αναθέσει το αμερικανικό περιοδικό Life, με θέμα την επιστροφή του ρομαντισμού στο μεταπολεμικό Παρίσι. Η Ντελμπάρ και ο Ζακ Καρτό, που ζούσαν ένα νεανικό ειδύλλιο ενώ σπούδαζαν στο στούντιο υποκριτικής Cours Simon, δέχτηκαν, σύμφωνα με τους Times, μια μικρή αμοιβή για να επαναλάβουν το φιλί τους μπροστά από διάφορα αξιοθέατα.

Μια ασπρόμαυρη λήψη από τη μηχανή Rolleiflex του Ντουανό τραβήχτηκε δίπλα στο δημαρχείο και τελικά εμφανίστηκε στο Life. Ξεχάστηκε μέχρι το 1986, όταν μια εταιρεία ανακάλυψε το Le baiser de l’hôtel de ville (Το φιλί στο Δημαρχείο), το έκανε αφίσα και το μετέτρεψε σε παγκόσμια επιτυχία.

Ο Ντουανό το 1982 με την κάμερα στα χέρια (Peter Turnley/Corbis/VCG via Getty Images)

Την Τρίτη 2 Ιανουαρίου, όταν ανακοινώθηκε ο θάνατος της Ντελμπάρ, η οποία είχε πάρει πλέον το επίθετο Μπορνέ, μετά τον γάμο της, η ιστορία της φωτογραφίας έγινε για πρώτη φορά γνωστή και στις νεότερες γενιές. Ο Εμανουέλ Γκρεγκουάρ, αντιδήμαρχος του Παρισιού, την αποχαιρέτησε λέγοντας: «Η πιο όμορφη εικόνα του δημαρχείου είναι αυτή στην οποία φαίνεται λιγότερο. Au revoir αγαπητή Φρανσουάζ Μπορνέ».

«Εφυγε από τη ζωή την ημέρα των Χριστουγέννων, αφήνοντας πίσω της ένα φιλί για την αιωνιότητα», έγραψε η δημοσιογράφος Μαργκό Νικοντέμ. Μια φίλη της είπε στο Le Parisien ότι η Μπορνέ απολάμβανε τη ζωή στο έπακρο, συνεχίζοντας να καπνίζει και να πίνει ουίσκι. Κάθε φορά που τηλεφωνούσε, έλεγε: «Θα κάτσω να τα πούμε με ένα τσιγάρο». «Μην ξεχνάτε ότι η Φρανσουάζ ήταν πολύ ερωτευμένη, αλλά με τον Αλέν (τον άντρα της) πολύ περισσότερο από ό,τι με τον εραστή της την άνοιξη του 1950. Ηταν μια διακριτική ηρωίδα που έχει αγκαλιάσει το πεπρωμένο της για αιωνιότητα», είπε στους Times.

Η εικόνα στη Rue de Rivoli, με περαστικούς με μπερέδες, ξύπνησε τη νοσταλγία για εκείνην τη ρομαντική περίοδο της Πόλης της Αγάπης. Μέχρι τη δεκαετία του 1990 κοσμούσε εκατοντάδες χιλιάδες αφίσες, κουρτίνες μπάνιου, πετσέτες, κουτιά σοκολάτας και καρτ ποστάλ.

Η ταυτότητα των υποκειμένων, ωστόσο, παρέμενε μυστήριο, καθώς υποτίθεται ότι η φωτογραφία τραβήχτηκε αυθόρμητα από τον Ντουανό, έναν δεξιοτέχνη της «ανθρωπιστικής» σχολής φωτογραφίας μαζί με τον Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Ο Ντουανό διατήρησε το μυστήριο της στιγμής που άδραξε.

Το προβλήματα ξεκίνησαν όταν η διασημότητα της φωτογραφίας ώθησε μια σειρά από ζευγάρια να ισχυριστούν ότι ήταν οι εραστές που απεικονίζονταν σε αυτήν. Το 1992 η Ντελμπάρ αποκάλυψε ότι ήταν η γυναίκα της φωτογραφίας, παρουσιάζοντας την υπογεγραμμένη πρωτότυπη εκτύπωση από τον Ντουανό. Εκανε αγωγή και ζήτησε 100.000 γαλλικά φράγκα ως μερίδιο των κερδών. Εξοργίστηκε με τους υποκριτές: «Πατούσαν πάνω σε μια ανάμνηση που ήταν δική μου», είπε.

Το δικαστήριο απέρριψε την αγωγή, αλλά ο φωτογράφος επιβεβαίωσε ότι η Μπορνέ και ο Καρτό ήταν πράγματι εραστές και είχαν ποζάρει για εκείνον. «Δεν θα τολμούσα ποτέ να φωτογραφίσω ανθρώπους σαν αυτούς. Εραστές που φιλιούνται στον δρόμο, αυτά τα ζευγάρια σπάνια είναι νόμιμα», είπε ο φωτογράφος πριν πεθάνει το 1994. Η κόρη του είπε ότι η φασαρία για την εικόνα δηλητηρίασε τα τελευταία του χρόνια.

Το ειδύλλιο της Μπορνέ με τον Καρτό ήταν βραχύβιο, αν και εκείνη είπε αργότερα ότι υπήρξε πολύ ερωτευμένη μαζί του. «Ο Ζακ έμοιαζε λίγο με τον Μπαρτ Λάνκαστερ. Χωρίσαμε όταν συνάντησε κάποιαν άλλη και χάσαμε την επαφή», είπε. Στα 25 του, εκείνος έγινε παραγωγός κρασιού στη νότια Γαλλία και πέθανε το 2006. Είχε αντιταχθεί στην ιδέα να διεκδικήσει μερίδιο από τα έσοδα και αποδοκίμασε το μάρκετινγκ της φωτογραφίας.

Η Μπορνέ εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες της δεκαετίας του 1950, συμπεριλαμβανομένης μιας δίπλα στον σπουδαίο Ζαν Γκαμπέν, και έπαιξε επίσης στο θέατρο πριν παντρευτεί τον Αλέν Μπορνέ, σκηνοθέτη και σεναριογράφο, το 1962. Το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο 17ο διαμέρισμα, περιτριγυρισμένο από καλλιτεχνικούς φίλους μέχρι τον θάνατο εκείνου πριν από μια δεκαετία. Δεν απέκτησαν παιδιά.

Το 2005, με την ενθάρρυνση του συζύγου της, η Μπορνέ πούλησε την πρωτότυπη φωτογραφία για 155.000 ευρώ, σε δημοπρασία. Το 2022, η Μπορνέ θυμήθηκε τη συνάντησή της με τον Ντουανό. «Ημουν με τον φίλο μου. Δεν σταματήσαμε να φιλιόμαστε. Ο Ρομπέρ Ντουανό μάς ζήτησε να του ποζάρουμε. Κάναμε μια σειρά από στιγμιότυπα. Εμφανίστηκαν στο περιοδικό Life αλλά κανείς δεν έδωσε σημασία».

Η Μπορνέ πέθανε την ημέρα των Χριστουγέννων στο σπίτι της στο Εβρό της Νορμανδίας, όπου είχε μετακομίσει μετά την πανδημία για να είναι κοντά στα μέλη της οικογένειάς της.