Η Ελλάδα στο modern warfare: Σύμπραξη με ΗΠΑ, Ισραήλ και Ουκρανία για μη επανδρωμένα
Η Ελλάδα στο modern warfare: Σύμπραξη με ΗΠΑ, Ισραήλ και Ουκρανία για μη επανδρωμένα
Κλείνοντας την «ψαλίδα» με την Τουρκία στον τομέα των μη επανδρωμένων οχημάτων μάχης και αξιοποιώντας τα διδάγματα και τις εμπειρίες από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ελλάδα εστιάζει πλέον σταθερά και μεθοδικά στην ανάπτυξη και παραγωγή σειράς μη επανδρωμένων αεροχημάτων, σκαφών επιφανείας, αλλά και υποβρυχίων, τόσο αυτόνομα όσο και σε συνεργασία με άλλες σύμμαχες χώρες.
Η ανάπτυξη αυτή πάσης φύσεως drones δεν είναι πια κάτι θεωρητικό ή σε επίπεδο σχεδιασμού, αλλά τα αποτελέσματά της δοκιμάζονται ήδη στο πεδίο, στις ασκήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων (βίντεο κάτω), ενώ το ευρύ κοινό είχε την ευκαιρία να τα δει από κοντά και να πάρει μια «γεύση» των δυνατοτήτων τους στην πρόσφατη παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη.
Kαθώς τα drones έχουν ήδη αλλάξει το τοπίο στο λεγόμενο modern warfare, η Ελλάδα κοιτάζει και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού για την ενίσχυση του οπλοστασίου της, παράλληλα με την ανάπτυξη και antidrone συστημάτων.
Ετσι, ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, Νικος Δένδιας, κατά τη διάρκεια της εν εξελίξει επίσκεψής του στις ΗΠΑ, επισκέφθηκε το Κέντρο Πληροφοριακού Πολέμου Ειρηνικού του Αμερικανικού Ναυτικού (US Navy) το Σαν Ντιέγκo, όπου (όπως έκανε γνωστό με ανάρτησή του / δείτε τη κάτω) ενημερώθηκε «σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στα μη επανδρωμένα αυτόνομα συστήματα που επιχειρούν πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας».
Επισκέφθηκα το Κέντρο Πληροφοριακού Πολέμου Ειρηνικού του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ @USNavy στο Σαν Ντιέγκο, όπου ενημερώθηκα και είχα συζητήσεις σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στα μη επανδρωμένα αυτόνομα συστήματα που επιχειρούν πάνω και κάτω από την επιφάνεια της…
— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 18, 2025
«Οι παρουσιάσεις ήταν εξαιρετικές και η ανταλλαγή απόψεων εμπεριστατωμένη. Η συνεργασία αυτή και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας είναι απαραίτητη», σημειώνει ο υπουργός, καθώς μέσω της «Ατζέντας 2030» συνεχίζουμε «να αναπτύσσουμε και να ενισχύουμε τις τεχνολογικές δυνατότητες του Πολεμικού μας Ναυτικού και να διασφαλίζουμε ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις μας παραμένουν πλήρως προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές προκλήσεις».
Την ίδια ώρα, αντίστοιχες επαφές βρίσκονται σε εξέλιξη και με τους Ισραηλινούς για μη επανδρωμένα οχήματα και συστήματα που, σημειωτέον, έχουν δοκιμαστεί κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες και αντίξοες συνθήκες, στο πεδίο, στις μάχες κατά των τρομοκρατών της Χαμάς, ενώ μία νέα σελίδα στον τομέα της συμπαραγωγής USV (sea drones) άνοιξαν κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Αθήνα, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
H σχετική αναφορά στο κοινό ανακοινωθέν είχε ως εξής:
Τα μέρη συμφώνησαν στην εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας με επίκεντρο την ενίσχυση της ασφάλειας στον θαλάσσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας στην ανάπτυξη και χρήση θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAVs), στη διεξαγωγή κοινών ασκήσεων και εκπαιδεύσεων σχετικών με μη επανδρωμένα συστήματα θαλάσσης, καθώς και στην ενισχυμένη ανταλλαγή πληροφοριών για θαλάσσιες απειλές.
Για τη γραμμή παραγωγής η σκυτάλη περνά στα χέρια των «αναγεννημένων από τη στάχτη τους» ναυπηγείων της χώρας μας και ήδη σύμφωνα με πληροφορίες, κλιμάκιο του ΓΕΕΘΑ ετοιμάζεται να μεταβεί στο Κίεβο για τις λεπτομέρειες του κοινού εγχειρήματος, ώστε η συμφωνία Μητσοτάκη-Ζελένσκι να πάρει όσο το δυνατόν γρηγορότερα σάρκα και οστά.
Yπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση δρομολογεί πρόγραμμα ύψους 150 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων του κλάδου, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας (EDF) και του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η στόχευση είναι τριπλή: ενίσχυση της παραγωγικής βάσης, αύξηση της συμμετοχής σε ευρωπαϊκά προγράμματα και ενδυνάμωση της εξαγωγικής δραστηριότητας.
Ελληνικές εταιρείες συμμετέχουν σε 15 ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα, ενώ προχωρούν συζητήσεις για μεταφορά τεχνολογίας και συμπαραγωγές με αμερικανικούς και σκανδιναβικούς ομίλους.
Η Ελλάδα επιδιώκει να μεταβεί από ρόλο αγοραστή οπλικών συστημάτων σε παραγωγό και εξαγωγέα τεχνογνωσίας, ενισχύοντας τη θέση της στις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας. Στόχος, μία σύγχρονη και αυτάρκης βιομηχανική βάση, ικανή να καλύπτει τις εγχώριες ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων και να λειτουργεί ταυτόχρονα ως εξαγωγικός κόμβος για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Το ελληνο-ουκρανικό USV θα αποτελεί βελτιωμένη έκδοση υφισταμένων, τα οποία έχουν ήδη δοκιμαστεί στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας
Oπως γράφει και η «Καθημερινή», η συμπαραγωγή μη επανδρωμένων σκαφών επιφανείας των ουκρανικών δυνάμεων σε ναυπηγεία στην Ελλάδα με τεχνολογία που θα προέρχεται και από ελληνικές εταιρείες, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα της συνάντησης που είχε την περασμένη Κυριακή ο Πρωθυπουργός με τον ουκρανό πρόεδρο.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές της εφημερίδας, η συμφωνία για τη συμπαραγωγή USV αφορά τόσο τις ουκρανικές όσο και τις ελληνικές Eνοπλες Δυνάμεις.
Οι ελληνικές εταιρείες που θα συμμετάσχουν στη ναυπήγηση των USV (αυτή τη στιγμή οι Ουκρανοί παράγουν 15 διαφορετικά είδη μη επανδρωμένων σκαφών επιφανείας), πέρα, βέβαια, από το ναυπηγείο –πιθανότατα του Σκαραμαγκά–, θα παράγουν ηλεκτρονικά και οπτικά συστήματα, αισθητήρες και, εφόσον απαιτηθεί, την εκρηκτική ύλη.
USV Sea Baby και Μikola, Mamai, Magura και Katran
Το πρώτο ουκρανικό USV, το οποίο άρχισε να χρησιμοποιείται τον Οκτώβριο του 2022, ήταν ο τύπος Glider (ή Mikola), βασισμένος σε βρετανικό μοντέλο. Ο τύπος αυτός χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση εναντίον της ρωσικής φρεγάτας «Ναύαρχος Μακάροβ».
Στο οπλοστάσιο των Ουκρανών περιλαμβάνεται και το USV τύπου Mamai, με μεγαλύτερη ακτίνα δράσης. Το USV τύπου Magura είναι το κύριο που χρησιμοποιούν οι ουκρανικές δυνάμεις, με πρώτη καταγεγραμμένη χρήση τον Μάιο του 2023.
Η πιο γνωστή επιχείρηση με USV τύπου Magura ήταν η επίθεση τον Ιούλιο του 2023 κατά της γέφυρας του Κερτς στην Κριμαία. Στην ίδια επίθεση είχε χρησιμοποιηθεί ακόμη ένας τύπος, το USV Sea Baby, το οποίο μάλιστα διαθέτει δορυφορικές κεραίες Starlink και μπορεί να φέρει, σε διαφορετικές εκδόσεις, πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών (MLRS), φλογοβόλο, συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, φορείς drones FPV, πυραυλική κεφαλή 860 κιλών και 12 UAV, χωρισμένα σε ομάδες των τριών.
Eχει καταγραφεί η χρήση ακόμη ενός τύπου USV, του Katran, το οποίο έχει τις μεγαλύτερες διαστάσεις από όλα και, ως εκ τούτου, διαθέτει τη δυνατότητα να μεταφέρει και βαρύτερο φόρτο όπλων.
Tα ουκρανικά USV επιχειρούν με διάφορες τακτικές. Στα πρώτα στάδια μιας επιχείρησης, τα πιο ελαφρά USV πλέουν αθόρυβα και αναγνωρίζουν τον στόχο. Μετά την αναγνώριση των στόχων ακολουθεί η κύρια ομάδα των USV, που κυμαίνονται μεταξύ έξι και οκτώ για το σκέλος της κυρίως αποστολής. Οι ομάδες αυτές συνήθως αποτελούνται από ένα-δύο ανιχνευτικά, δύο «καμικάζι» USV, δύο οπλισμένα με πολυβόλα ή πυραύλους επιφανείας – αέρος (SAM), ένα με ρουκέτες ή αντιπλοϊκούς πυραύλους και ένα που μεταφέρει «καμικάζι» drone (FPV).
Εφόσον οι εργασίες για το USV προχωρήσουν επιτυχώς, σημειώνεται στο δημοσίευμα της «Καθημερινής», η Αθήνα έχει ήδη συζητήσει με το Κίεβο για την επέκταση της συνεργασίας στον τομέα των μη επανδρωμένων υποβρυχίων (UUV).
Και όπως αναδεικνύει η εφημερίδα για την ελληνική πλευρά, η συνεργασία με το Κίεβο έχει τρία βασικά θετικά στοιχεία:
• Πρώτον, πρόκειται για μια δοκιμασμένη τεχνολογία σε πραγματικές συνθήκες και με αποδεδειγμένα αποτελέσματα. Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία έχει καθηλώσει τον ρωσικό στόλο στη Μαύρη Θάλασσα με έναν συνδυασμό από μη επανδρωμένες πλατφόρμες και παράκτιες ή άλλες συστοιχίες πυραύλων.
• Δεύτερον, επιταχύνει τη χρήση ελληνικών καινοτόμων τεχνολογιών σε ένα πεδίο όπου ήδη υπάρχει τεράστιος παγκόσμιος ανταγωνισμός.
• Τρίτον, κλείνει την ψαλίδα με την Τουρκία, η οποία ανέπτυξε το πρώτο USV της ήδη από το 2021 και προσθέτει στον στόλο της και άλλους τύπους.
Χρηματοδότηση και SAFE
Ως προς τη χρηματοδότηση, αυτή είναι εξασφαλισμένη καθώς –κατ’ αρχάς– υπάρχει πρόβλεψη πόρων για την παραγωγή και προμήθεια USV στον υφιστάμενο Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ) των Ενόπλων Δυνάμεων για την περίοδο 2025-2036. Αθήνα και Κίεβο θα επιχειρήσουν παράλληλα να εντάξουν το συγκεκριμένο σχέδιο και στα δάνεια του κανονισμού SAFE, καθώς δεν πρέπει να λησμονείται ότι η Ουκρανία αποτελεί επιλέξιμη τρίτη χώρα για τα φθηνά δάνεια που οδηγούν σε συμπαραγωγή οπλικών συστημάτων από κράτη-μέλη της ΕΕ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
