Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα δημοσίευσε τις τελευταίες ημέρες, με χαρακτηριστική καθυστέρηση σε σχέση με την προβλεπόμενη διαδικασία, τη λίστα των δώρων που έχει λάβει το περασμένο έτος, τη στιγμή που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσπαθεί να ανακτήσει την αξιοπιστία του μετά την έκρηξη που προκάλεσε το σκάνδαλο Qatargate.
Παρά τα κατά καιρούς λεγόμενά της ότι έχει αρνηθεί όσα δώρα της έκαναν, ο κατάλογος που αποκαλύφτηκε αναφέρει ότι ανάμεσα στα 142 δώρα που δέχθηκε η μαλτέζα πρόεδρος της Ευρωβουλής περιλαμβάνονται ένας χρυσός πύργος σε μινιατούρα από ανώτερο μαροκινό πολιτικό, ένα λευκό φόρεμα με δαντέλα από το κοινοβούλιο του Μπαχρέιν και ένα διακοσμητικό πιάτο από τον πρεσβευτή του Ουζμπεκιστάν.
Επίσης, σύμφωνα με το Politico, περιλαμβάνει ένα μαντίλι από τη γαλλίδα πρωθυπουργό, ασύρματα μικρά ακουστικά Sennheiser από την Μπούντεσταγκ, ένα βάζο από την τσεχική προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μια λευκή μπλούζα από την πρόεδρο της Μολδαβίας και ένα αγαλματίδιο, αντίγραφο αρχαίου, από το κυπριακό Κοινοβούλιο.
Ακόμα, η Μετσόλα δήλωσε ότι έχει κρατήσει σαμπάνιες, σοκολατάκια και άλλα φαγώσιμα, «που σερβιρίστηκαν σε εκδηλώσεις του κοινοβουλίου», οι οποίες, όπως γράφουν οι Times, συνήθως είναι υπερπολυτελείς.
Πριν από λίγο καιρό, επεσήμανε το Politico, η ίδια είχε ισχυριστεί ότι δεν είχε κρατήσει κανένα δώρο και ότι τα είχε στείλει όλα πίσω.
Τα δώρα αυτά προσφέρθηκαν στην πρόεδρο τους τελευταίους 12 μήνες και καταγράφηκαν σε δημόσιο φάκελο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 12 Ιανουαρίου 2023, μετά δηλαδή την αποκάλυψη του Qatargate και την εμπλοκή προσώπων του Ευρωκοινοβουλίου όπως ο Αντόνιο Παντσέρι και η Εύα Καϊλή.
Ομως ο εσωτερικός κανονισμός είναι σαφής: προβλέπει ότι οι ευρωβουλευτές οφείλουν να δηλώνουν τα δώρα το αργότερο έως το τέλος του μήνα που ακολουθεί τον μήνα κατά τον οποίο παρελήφθη το δώρο. Από τα 142, τα 125 δεν δηλώθηκαν μέσα στις ημερομηνίες που ορίζει ο κανονισμός του κοινοβουλίου.
Επίσης, ο κανονισμός αναφέρει ότι δεν επιτρέπεται οι ευρωβουλευτές να δέχονται δώρα αξίας άνω των 150 ευρώ. Η Μετσόλα ανέφερε ότι κράτησε ένα δώρο με μεγαλύτερη αξία, ένα αντικείμενο από τη Διεθνή Εκθεση που έγινε στο Ντουμπάι, το 2022, το οποίο της χάρισε ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Σε μια προσπάθεια επικοινωνιακής διαχείρισης του θέματος που ανακίνησε το Politico και φθείρει την εικόνα της Μετσόλα, εκπρόσωπος της προέδρου ισχυρίστηκε ότι η κίνησή της να δηλώσει τα δώρα, έστω και εκπρόθεσμα, έχει στόχο να ενισχύσει τη διαφάνεια και να αποτελέσει παράδειγμα, καθώς και ότι αποτελεί ρήξη με την πρακτική των προκατόχων της.
Οταν ρωτήθηκε για ποιον λόγο η Μετσόλα δεν τήρησε τις προθεσμίες για την καταγραφή των δώρων στο δημόσιο μητρώο, ο εκπρόσωπος επικαλέσθηκε κάτι που μαρτυρά τη χαλαρότητα που επικρατεί στο Ευρωκοινοβούλιο: μίλησε για «μια πρακτική» σύμφωνα με την οποία οι πρόεδροι δεν υπόκεινται στον κανόνα που αφορά τους υπόλοιπους ευρωβουλευτές. Ωστόσο έδωσε τη διαβεβαίωση ότι από εδώ και στο εξής, θα τηρεί και η Μετσόλα τον κανονισμό.
Σύμφωνα με το Politico, στα δημόσια αρχεία του Ευρωκοινοβουλίου φαίνεται ότι από όλους τους προέδρους, μόνο ο δεξιός (του Μπερλουσκόνι και του ΕΛΚ) Αντόνιο Ταγιάνι, που ήταν πρόεδρος από το 2017 έως το 2019, δήλωσε δώρα, και αυτός μόνο ένα, ένα βιβλίο με πορτρέτα από έναν πορτογάλο πολιτικό.
Το ταξίδι στη Βουργουνδία
Παρά τις διαψεύσεις και την απόπειρα damage control από πλευράς Μετσόλα, το Politico επέμεινε. Mε δεύτερο δημοσίευμά του χαρακτήρισε την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «κυρία του κρασιού», περιγράφοντας τη διαμονή της με τον σύζυγό της σε μεσαιωνικό κάστρο στη Βουργουνδία, την οποία πλήρωσε μια αδελφότητα που δραστηριοποιείται στον χώρο της οινοποιίας και ονομάζεται Confrérie des Chevaliers du Tastevin. Αυτό το υπερπολυτελές ταξίδι –μαζί με ένα πανάκριβο δείπνο– έγινε τον περασμένο Οκτώβριο: το ξενοδοχείο όπου έμεινε η πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου ονομάζεται «Hôtel Le Cep», όπου η διαμονή κόστισε 349 ευρώ για ένα βράδυ, όπως ανακάλυψε το Politico.
Το ταξίδι έγινε στις 22 Οκτωβρίου, αλλά η Μετσόλα έκανε τη δήλωσή της στην ιστοσελίδα της Ευρωβουλής στις 11 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, πολύ μετά τη λήξη της προθεσμίας για τους ευρωβουλευτές…
Αναλυτές σημείωσαν ότι από τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν το θέμα των δώρων η Μετσόλα, αλλά και οι υπόλοιποι ευρωβουλευτές, φαίνεται ότι το Ευρωκοινοβούλιο έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει για να διασφαλίσει ότι τα μέλη του δεν δωροδοκούνται με αντικείμενα ή ταξίδια.
«Η πρόεδρος του Κοινοβουλίου είναι στο σημερινό σύστημα το μόνο πρόσωπο που μπορεί να επιβάλει την εφαρμογή των ηθικών κανόνων και κατά συνέπεια η συμπεριφορά της πρέπει να είναι υποδειγματική», τόνισε στο Twitter ο Αλμπέρτο Αλεμάνο, καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στην Ecole des hautes études commerciales (HEC) του Παρισιού, τονίζοντας ότι οι ευρωβουλευτές δεν έχουν αντιληφθεί το μέγεθος της έκρηξης που προκάλεσε η έρευνα της βελγικής Δικαιοσύνης για το σκάνδαλο διαφθοράς στους κόλπους του Ευρωκοινοβουλίου.
Η Μετσόλα παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα στους προέδρους των ομάδων του Κοινοβουλίου πακέτο 14 μέτρων για τη μεταρρύθμιση του θεσμού και την αντιμετώπιση των ξένων επεμβάσεων.
Ανάμεσά τους, η απαγόρευση πρόσβασης των πρώην ευρωβουλευτών στο Κοινοβούλιο, οι οποίοι μέχρι σήμερα κρατούσαν ανοικτή την πόρτα και η καταγραφή στο μητρώο διαφάνειας όλων των εξωτερικών ομιλητών.
Οπως σημειώνουν οι Times, από τα μέσα του 2019, όταν άρχισαν να ισχύουν οι νέοι κανονισμοί για τη δήλωση των δώρων, μόνο 10 από τους 705 συνολικά ευρωβουλευτές έχουν δηλώσει δώρα που έχουν λάβει, παρότι όλοι δέχονται από διάφορες πηγές, όπως εταιρείες, λομπίστες, ακόμα και ξένες κυβερνήσεις.