1102
Θέμα χρόνου είναι η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, που θα σφραγίσει την επιστροφή στην κανονικότητα | CreativeProtagon

Εξελίξεις: Τι έρχεται για αναβάθμιση και χρέος

Ζώης Τσώλης Ζώης Τσώλης 25 Μαρτίου 2023, 08:32
Θέμα χρόνου είναι η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, που θα σφραγίσει την επιστροφή στην κανονικότητα
|CreativeProtagon

Εξελίξεις: Τι έρχεται για αναβάθμιση και χρέος

Ζώης Τσώλης Ζώης Τσώλης 25 Μαρτίου 2023, 08:32

Η Ελλάδα έχει χαράξει τον οδικό χάρτη της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα χρόνια με σταθμούς την αναβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, την προεξόφληση των ακριβών δανείων του πρώτου Mνημονίου (GLF) και την επιστροφή, μετά από τα δύσκολα χρόνια της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία, στην ανάπτυξη και τα πρωτογενή πλεονάσματα. 

Ο οδικός αυτός χάρτης που παρουσιάζει το Protagon αποτελεί και τον «αυτόματο σταθεροποιητή» για την ελληνική οικονομία στην αύξηση των επιτοκίων και του κόστους δανεισμού, στις αναταραχές που επικρατούν στις αγορές και το διεθνές τραπεζικό σύστημα, αλλά και στην πολιτική ένταση που προκαλεί το γεγονός ότι σε λιγότερο από δύο μήνες η χώρα προσφεύγει στις κάλπες.

Ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει τις επόμενες κινήσεις που σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, η Τράπεζα της Ελλάδος και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, και οι οποίες εξασφαλίζουν σταθερή πορεία της χώρας, όχι μόνο μέχρι τις κάλπες, αλλά και στη συνέχεια. Εδώ κρύβονται και τα «καλά νέα που έρχονται» στα οποία αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά από τις επαφές που είχε στη Σύνοδο Κορυφής.

Οι κινήσεις αυτές, που συνιστούν πλαίσιο οικονομικής πολιτικής και συνάμα υποχρεώσεων της χώρας, έχουν τεθεί υπ’ όψιν και των αρχηγών των κομμάτων, από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Τα κρίσιμα βήματα

Ολα ξεκίνησαν από το Bloomberg. Οπως έγραψε στο αναλυτικό ρεπορτάζ του για οριστική έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση και την επιστροφή της εμπιστοσύνης των επενδυτών στη χώρα μας μετά από τη σκληρή δεκαετία των μνημονίων, «οι αγορές αντιμετωπίζουν την Ελλάδα σαν να βρίσκεται ήδη στην επενδυτική βαθμίδα».

Είναι γεγονός ότι το κόστος δανεισμού στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και νέων ομολόγων από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) μπορεί να ανέβηκε, καθώς βρισκόμαστε σε μια νέα περίοδο επιθετικής αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες, αλλά κινείται μέσα στα όρια που δανείζονται και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο ΟΔΔΗΧ προχωρά σε επιμέρους συμφωνίες (swaps), έτσι ώστε να κρατήσει σταθερό το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, ενώ παράλληλα περιμένει την επόμενη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για τα ελληνικά ομόλογα.

Η εξέλιξη αυτή, την οποία ήδη προεξοφλούν οι αγορές, θα είχε έρθει αν η χώρα δεν βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο. Ωστόσο, κανείς δεν αποκλείει να έρθει και πριν από τις εκλογές.

Προπομπός η DBRS

Ως προάγγελο μιας τέτοιας εξέλιξης, οι ειδικοί θεωρούν την τελευταία αναβάθμιση από τον καναδικό (σ.σ.: και ίσως πιο ανεξάρτητο) οίκο αξιολόγησης DBRS. Στην τελευταία του αξιολόγηση, ο οίκος διατήρησε σταθερή την πιστοληπτική αξιολόγηση στη βαθμίδα ΒΒ (high), που είναι μόλις ένα σκαλί κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.

Ο καναδικός οίκος επισημαίνει τις θετικές προοπτικές που έχει η ελληνική οικονομία και την αναπτυξιακή ώθηση που δίνουν το Ταμείο Ανάκαμψης και οι μεταρρυθμίσεις που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον εκσυγχρονισμό του κράτους –θεματική που έγινε το βασικό θέμα της προεκλογικής αντιπαράθεσης μετά την τραγωδία των Τεμπών. 

Επίσης, η DBRS τονίζει ότι τα ρίσκα που υπάρχουν είναι κοινά για όλους, με πρώτα την έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία, την εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης και την πορεία του πληθωρισμού και των επιτοκίων.

Η επόμενη έκθεση αξιολόγησης αναμένεται να έρθει από τη Standard & Poors στις 21 Απριλίου (ακριβώς έναν μήνα πριν από την πιο πιθανή ημερομηνία των εθνικών εκλογών). Οπως είναι γνωστό, στην τελευταία της έκθεση, τον περασμένο Οκτώβριο, η S&P διατήρησε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στο ΒΒ+, ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, με σταθερές προοπτικές.

Ποια δάνεια θα προεξοφληθούν

Με βάση αυτά τα δεδομένα, η επόμενη αναβάθμιση αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα, και αυτό για δύο λόγους:

♦ Ο πρώτος, που είναι εύκολα κατανοητός, είναι ότι αυτόματα θα υποχωρήσουν τα spread των ελληνικών ομολόγων, καθώς θα αποκτήσουν μεγαλύτερη εμπορευσιμότητα και, το κυριότερο, θα γίνονται αποδεκτά από την ΕΚΤ (χωρίς να χρειάζονται ειδικά προγράμματα), όπως ακριβώς γίνεται με όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ.

♦ Ο δεύτερος και ίσως πιο σημαντικός είναι ότι πλέον η Ελλάδα δεν θα χρειάζεται να διατηρεί ολόκληρο το «μαξιλάρι ασφαλείας» που δανείστηκε το 2019 από τον ESM, δηλαδή τα ταμειακά διαθέσιμα που σήμερα βρίσκονται στα 36 δισ. ευρώ, καθώς θα μπορεί να δανείζεται πιο εύκολα και με ίσους όρους από τις αγορές.

Σβήνοντας μνημονιακά χρέη…

Σε αυτή την περίπτωση, το σχέδιο προβλέπει να διατεθούν αμέσως μετά την αναβάθμιση 20-25 δισ. ευρώ από το μαξιλάρι για να εξοφληθούν ολοσχερώς τα δάνεια του πρώτου μνημονίου, αυτά που είχαν δώσει οι χώρες στην Ελλάδα και όσα ακόμη έχουν υψηλό επιτόκιο. Ετσι, αυτόματα θα υπάρχει σημαντική μείωση του δημοσίου χρέους, και σε απόλυτα μεγέθη και ως λόγος χρέους ως πρός το ΑΕΠ.

Ο νέος κανόνας του… Μάαστριχτ

Στη συνέχεια, το βάρος θα δοθεί στη δημοσιονομική διαχείριση, έτσι ώστε κάθε χρόνο, μέσω των πόρων του προϋπολογισμού να εξασφαλίζεται η πληρωμή των τόκων εξυπηρέτησης του χρέους (που για τα επόμενα χρόνια, έως το 2032, κυμαίνονται μεταξύ 2 και 3% του ΑΕΠ).

Εφόσον επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος, το δημόσιο χρέος θα αποκλιμακωθεί γρήγορα, όσο η οικονομία αναπτύσσεται και το ΑΕΠ αυξάνεται, τόσο σε πραγματικούς όσο και σε ονομαστικούς όρους.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η διαπραγμάτευση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, και η πρωτοβουλία που έχει λάβει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για τη λεγόμενη «Συμμαχία του Νότου» και τη διατύπωση κοινών θέσεων με την Ιταλία, την Πορτογαλία και πιθανότατα την Ισπανία, για τους νέους κανόνες.

Οι πληροφορίες από το οικονομικό επιτελείο θέλουν να επιτυγχάνεται μια τέτοια συμφωνία, τόσο μεταξύ των χωρών όσο και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη θέσπιση ενός απλού, εύληπτου και εύκολα ελέγξιμου στόχου, που είναι η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό, τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ ετησίως.

Με βάση αυτόν τον κανόνα θα καταργηθεί η υποχρέωση που έχουν οι υπερχρεωμένες χώρες να μειώνουν κατ’ έτος  το χρέος κατά το ένα εικοστό του ύψους του δημοσίου χρέους που υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ.

Η σιγουριά Μητσοτάκη

Δεν είναι τυχαίο το χρονικό σημείο που επέλεξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης να μιλήσει για την οικονομία. Εκτός από τους προφανείς πολιτικούς λόγους, κάποια πράγματα οριστικοποιήθηκαν και θα εκδηλωθούν το επόμενο διάστημα. 

Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να συνδυάζει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και ταχεία αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους, υπογράμμισε την Παρασκευή ο Πρωθυπουργός μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής. 

Οπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, η Ελλάδα, εφόσον αποκτήσει την επενδυτική βαθμίδα, θα μπορέσει να αποκλιμακώσει το κόστος δανεισμού. «Είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023, εφόσον από τις εκλογές προκύψει ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση» ανέφερε.  

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...