Σε βασικό πρόσωπο της ρωσικής προπαγάνδας έχει εξελιχθεί μία ηλικιωμένη Ουκρανή η οποία πρωταγωνιστεί σε βίντεο που κατέγραψε τη συνάντησή της με ουκρανούς στρατιώτες και την ίδια να κραδαίνει μια κόκκινη σοβιετική σημαία. Στην προσπάθεια του να διαλευκάνει το περιστατικό, το BBC εντόπισε τη γυναίκα που έχει γίνει γνωστή ως «Μπάμπουσκα Z» – «μπάμπουσκα» στα ρωσικά σημαίνει «γιαγιά», ενώ το «Ζ» αναφέρεται στη ρωσική εισβολή – και ζήτησε τη δική της εκδοχή.

Οταν οι άνθρωποι του βρετανικού δικτύου της έδειξαν μερικά από τα πλάνα στα οποία πρωταγωνιστεί, όπως αυτά αναπαράγονται από ρωσικούς ή φιλορωσικούς ιστοτόπους και πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, η ίδια εμφανίστηκε σοκαρισμένη: «Δεν έχω δει ποτέ τίποτα από αυτά». «Δεν νομίζω ότι πρέπει να με δοξάζουν. Είμαι απλώς μια αγρότισσα. Δεν καταλαβαίνω γιατί έχω γίνει διάσημη», δήλωσε.

Το επίμαχο βίντεο την δείχνει να περπατά προς το μέρος δύο ουκρανών στρατιωτών, κρατώντας μια κόκκινη σοβιετική σημαία. Οι στρατιώτες λένε ότι έφτασαν για να τη βοηθήσουν και να της προσφέρουν φαγητό. Στη συνέχεια της παίρνουν τη σημαία από τα χέρια, τη ρίχνουν στο έδαφος και την ποδοπατούν. Η ηλικιωμένη, νοιώθοντας προσβεβλημένη, τους δίνει πίσω το φαγητό. «Οι γονείς μου πέθαναν για αυτή τη σημαία στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», ακούγεται να λέει αγανακτισμένη.

Το περιστατικό αυτό υπήρξε πολύτιμο για το Κρεμλίνο. Η ρωσική προπαγάνδα σπάνια έχει τη δυνατότητα να εστιάσει σε ατομικές αφηγήσεις που να την εξυπηρετούν, εν προκειμένω, όμως, στη γυναίκα αυτή οι Ρώσοι «είδαν» μία σπάνια περίπτωση Ουκρανής που μετάνιωσε για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και η οποία τους θεωρούσε απελευθερωτές.

Οι περισσότεροι Ουκρανοί –ακόμη και στις ρωσόφωνες περιοχές– δεν καλωσόρισαν τη ρωσική εισβολή (την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» για την «αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας κατά τη Μόσχα), επομένως το ανέμισμα της σοβιετικής σημαίας της «Μπάμπουσκα Ζ» χρησιμοποιήθηκε ως απόδειξη ότι και άλλοι ντόπιοι μοιράζονται τις ίδιες αξίες.

???? The image of Babushka Z serves to remind us that the war in Ukraine is a complex conflict. This is not a simple case of one state at war with another, but a story of nations within the states with mixed loyalties and distinct narratives.

? #BabushkaZ
? #UkraineRussianWar pic.twitter.com/lwlaJsPmsJ

— Jason Michael (@Jeggit) April 27, 2022

Η ρωσική προπαγανδιστική μηχανή έπιασε αμέσως δουλειά. Μέσα σε λίγες μέρες, η εικόνα της «γιαγιάς» –η οποία έτσι κι αλλιώς παραπέμπει σε αγρότισσα της σοβιετικής εποχής λόγω της παραδοσιακής της φορεσιάς, ενώ θυμίζει και τη γυναίκα στην καρτ ποστάλ του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου της «Μητέρας Ρωσίας»– κοινοποιήθηκε παντού, από τη Μόσχα και τη Σιβηρία μέχρι το νησί Σαχαλίνη στην Απω Ανατολή.

Η μορφή της έχει απαθανατιστεί σε τοιχογραφίες, πλακάτ, καρτ ποστάλ, γλυπτά και αυτοκόλλητα. Της έχουν αφιερωθεί τραγούδια και ποιήματα ενώ ρώσοι αξιωματούχοι αποκάλυψαν πρόσφατα ένα άγαλμά της ακόμη και στη Μαριούπολη, την ουκρανική πόλη που έχει ισοπεδωθεί από τους βομβαρδισμούς. Τα φιλορωσικά προφίλ στα social media κοινοποίησαν δεκάδες φωτογραφίες με την ίδια να πρωταγωνιστεί σε καλλιτεχνικές απεικονίσεις και πολλαπλασίασαν τα hashtag «#babushkaz», πλάι σε λεζάντες για τον «πόλεμο κατά των Ναζί στην Ουκρανία» κ.ο.κ..

#Russia propaganda video of #Mariupol #Ukraine. #Babushka Z’s monument unveiled in Mariupol #UkraineWar pic.twitter.com/Z17ldsQJX2

— CatManDoo (@CatManDoo18) May 8, 2022

Η πραγματική ιστορία της «Μπάμπουσκα Ζ»

Μέχρι πρότινος, κανείς δεν γνώριζε την πραγματική ταυτότητα της «Μπάμπουσκα Ζ». Στην πραγματικότητα κανείς δεν ήταν σίγουρος αν είναι ζωντανή.

Ωστόσο πρόκειται για υπαρκτό πρόσωπο. Το όνομά της είναι Αννα Ιβάνοβνα και μένει στο χωριό Βαλίκα Ντανιλίβκα, κοντά στο Χάρκοβο της βορειοανατολικής Ουκρανίας, με τον σύζυγό της, τα σκυλιά, τις γάτες και τα κουνέλια της.

Η ζωηρή 69χρονη δείχνει έκπληκτη όταν οι συνεργάτες του BBC της δείχνουν φωτογραφίες από το άγαλμα που ανεγέρθηκε. «Φαίνομαι πραγματικά τόσο μεγάλη;», ρωτάει. «Είναι λες και με κοιτάζει κάποια ξένη».

Παράλληλα, η ιστορία της είναι πολύ διαφορετική από αυτή που αφηγούνται τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Η Αννα Ιβάνοβνα δεν υποστηρίζει τον πόλεμο: «Πώς θα μπορούσα να υποστηρίζω το θάνατο του λαού μου; Τα εγγόνια και τα δισέγγονά μου αναγκάστηκαν να πάνε στην Πολωνία. Ζούμε μέσα στον φόβο και τον τρόμο».

#babushkaz “This is the flag for which my parents died”

An image of a Ukrainian grandmother, who went out with a Soviet flag to the Ukrainian military and refused to exchange the banner for food, appeared on one of the buildings in Nalchik#babushka #Ukraine #Soviet #SovietUnion pic.twitter.com/qbFuMvlQQR

— Freedom Truth Honor ?? (@FreedomHonor666) May 2, 2022

Γιατί, τότε, η 69χρονη υποδέχθηκε τους στρατιώτες με σοβιετική σημαία; Σύμφωνα με την ίδια η στάση της έχει παρεξηγηθεί εξολοκλήρου. Ισχυρίστηκε ότι μπέρδεψε τους δύο ουκρανούς στρατιώτες που της πρόσφεραν φαγητό με ρώσους στρατιώτες. «Ημουν απλώς χαρούμενη επειδή (νόμιζα ότι) έρχονταν Ρώσοι σε εμάς δίχως να μας πολεμούν. Ημουν χαρούμενη που θα ενωνόμασταν ξανά», επεσήμανε.

Για την ίδια, άλλωστε, η κόκκινη σημαία δεν είναι η σημαία της Σοβιετικής Ενωσης ή της Ρωσίας, όπως είπε, αλλά «το λάβαρο της αγάπης και της ευτυχίας σε κάθε οικογένεια, σε κάθε πόλη, σε κάθε δημοκρατία. Οχι της αιματοχυσίας. Και όποιος πει το αντίθετο, κάνει λάθος».

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας της Ιβάνοβνα με το BBC, το ρεπορτάζ του οποίου αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του βρετανικού Μέσου την Τετάρτη, κοντά στο σημείο ακουγόντουσαν συνεχείς βομβαρδισμοί πυροβολικού. Δεν δείλιασε ούτε στιγμή – το έχει συνηθίσει.

«Αν μπορούσα να μιλήσω με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, θα του έλεγα “έκανες λάθος”. Εμείς οι ουκρανοί εργαζόμενοι τι κάναμε για να αξίζουμε αυτά που συμβαίνουν; Είμαστε αυτοί που υποφέρουμε περισσότερο», σημείωσε.

Πάντως, η Αννα Ιβάνοβνα, η οποία έζησε τη σοβιετική εποχή, εμφανίστηκε απρόθυμη να επικρίνει ανοιχτά τον Ρώσο ηγέτη. «Ο Πούτιν είναι πρόεδρος. Τσάρος, βασιλιάς, αυτοκράτορας».

Babushka Z is appearing in graffiti all over the country.

?Ekaterinburg.

Several channels and journalist on the ground have vowed to find her and deliver to this year's May 9 Victory Day parade in Moscow. pic.twitter.com/MTvDh8Qhjv

— Angelo Giuliano ?? ??/ living in ?? (@Angelo4justice3) April 9, 2022

Την ίδια στιγμή, και παρότι η ίδια έχει γίνει διάσημη στη Μόσχα, το χωριό της δεν γλίτωσε από τις δυνάμεις του Πούτιν – έχει βομβαρδιστεί πολλές φορές.

Οι ρεπόρτερ του BBC κατέγραψαν σπίτια να καίγονται και άλλα να έχουν ήδη γίνει στάχτη. Το σπίτι της 69χρονης επίσης έχει πληγεί από βομβαρδισμούς – τα παράθυρα του έχουν θρυμματιστεί, η οροφή έχει υποστεί ζημιά και θραύσματα είναι σκορπισμένα τριγύρω στην αυλή.

Krasnoyarsk — Ukrainian babushka who waved Soviet flag at Ukrops because she thought ukrops were Russians coming to liberate her village — is starting to appear on large posters across Russian cities.#Russia #Ukraine #Putin #NATO #BabushkaZ #ukrainerussiawar pic.twitter.com/ADmecXqU9l

— ?Wilhelm Gottsreich Sigismond von Ormstein? (@WilhelmOrmstein) May 4, 2022

«Τώρα καταλαβαίνω», είπε η Ιβάνοβνα. «Δεν νοιάζονται για τους ανθρώπους εδώ στην Ουκρανία, νοιάζονται μόνο για την κατάκτηση των εδαφών μας».

Σήμερα, η Αννα φοβάται για τη ζωή της. Στην Ουκρανία, δέχεται επίθεση στο διαδίκτυο επειδή θεωρείται υποστηρίκτρια των εισβολέων. Ολοι οι γείτονές της την αποφεύγουν. Είναι ένα μικρό χωριό και όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους. «Δεν είμαι χαρούμενη που με έκαναν διάσημη. Γιατί στην Ουκρανία, τώρα με θεωρούν προδότρια», ανέφερε.

Αποχαιρετώντας τους δημοσιογράφους η Αννα Ιβάνοβνα προσπάθησε να τους χαρίσει την αγαπημένη της σημαία με το σφυροδρέπανο: «Δεν θέλω κανένα πρόβλημα. Δεν θέλω οι άνθρωποι να τη χρησιμοποιήσουν ποτέ εναντίον μου».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News