Οι αιγύπτιοι αξιωματούχοι φαίνεται ότι κουράστηκαν από τις συγκρίσεις της βασικής συζύγου του φαραώ Ακενατόν, Νεφερτίτης, με την τραγουδίστρια Μπιγιονσέ, η οποία πριν από πέντε χρόνια είχε ντυθεί Νεφερτίτη στο φεστιβάλ Coachella.

Ετσι, έδιωξαν ολλανδούς αρχαιολόγους από τη χώρα έπειτα από σφοδρή διαμάχη σχετικά με μια έκθεση μουσείου που απεικονίζει μαύρους αμερικανούς τραγουδιστές, ερμηνευτές και μουσικούς ως ηγεμόνες της αρχαίας Αιγύπτου, σύμφωνα με τους Times.

Στο τελευταίο επεισόδιο αυτού του πολέμου για την αναπαράσταση του πολιτισμού της αρχαίας Αιγύπτου ως μαύρου και αφρικανικού, το Ολλανδικό Εθνικό Μουσείο Αρχαιοτήτων (RMO) στο Λέιντεν προκάλεσε την οργή του Καΐρου για την έκθεσή του με τίτλο «Kemet», που σημαίνει «Μαύρη Γη».

Η έκθεση εξερευνά τον αρχαίο πολιτισμό μέσω της τζαζ, της σόουλ και της φανκ μουσικής, για να δείξει «τη σημασία της αρχαίας Αιγύπτου και της Νουβίας στο έργο μουσικών της αφρικανικής διασποράς».

Περιλαμβάνει απεικονίσεις της Μπιγιονσέ και της Ριάνα ως Νεφερτίτη και αναπαραστάσεις των φαραώ, συμπεριλαμβανομένου του αμερικανού ράπερ Nas ως Τουταγχαμών και του ηθοποιού Εντι Μέρφι ως Ραμσή. Η έκθεση έπεται μιας διεθνούς διαμάχης που ξέσπασε σχετικά με την επιλογή μιας μαύρης βρετανίδας ηθοποιού, της Αντέλ Τζέιμς, στον ρόλο της Κλεοπάτρας, σε ντοκιμαντέρ του Netflix.

«Στην αιγυπτιολογία, την επιστήμη που ασχολείται με την αρχαία Αίγυπτο, η χώρα έχει μελετηθεί από καιρό, κυρίως ως κομμάτι της περιοχής της Μεσογείου», ανέφερε το μουσείο, «αλλά πολλοί μουσικοί με αφρικανικές ρίζες τονίζουν ότι η αρχαία Αίγυπτος ήταν αφρικανικός πολιτισμός».

Οι κατηγορίες για «παραποίηση της Ιστορίας» και «αφροκεντρική» προσέγγιση οδήγησαν την υπηρεσία αρχαιοτήτων της Αιγύπτου στην εκδίωξη των ολλανδών αρχαιολόγων από τη σημαντική ταφική περιοχή Σακάρα, κοντά στο Κάιρο, όπου βρίσκονται οι παλαιότερες πυραμίδες.

Η αιγυπτιακή εφημερίδα El Fagr ανέφερε ότι η έκθεση ήταν «άκρως προκλητική και απαιτεί εξηγήσεις» για την «υποστήριξη αφροκεντρικών ιδεών που προσπαθούν να κλέψουν τον αρχαίο αιγυπτιακό πολιτισμό από τον λαό της Αιγύπτου».

«Επρεπε να ξεκαθαρίσουν ότι η έκθεση αφορά μη αιγύπτιους αφρικανούς μουσικούς. Αυτό θα ήταν συνεπές με την Ιστορία, την πραγματικότητα και τη λογική, καθώς αυτοί δεν ήταν και δεν θα είναι Αιγύπτιοι» έγραψε ο δημοσιογράφος Χοσάμ Ζιντάν.

Ο Βιμ Βέιλαντ, διευθυντής του μουσείου, παραπονέθηκε ότι κανένας αιγύπτιος αξιωματούχος δεν είχε παραστεί καν στην έκθεση. «Η κατηγορία της παραποίησης της Ιστορίας είναι άκυρη. Αυτή η έκθεση έχει στηθεί με μεγάλη προσοχή» δήλωσε στην εφημερίδα NRC Handelsblad.

Το RMO δραστηριοποιείται σε ανασκαφές στη Σακάρα, κοντά στο Κάιρο, από το 1975, και η απαγόρευση θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στις ανασκαφές. «Δεν θα ζητήσουμε συγγνώμη και δεν θα αλλάξουμε την έκθεση. Είμαι πρόθυμος να προσθέσω μια πινακίδα με αιγυπτιακό σχολιασμό, αλλά θα πρέπει να έρθουν να τη δουν πρώτα» είπε ο Βέιλαντ.

Ο Ντάνιελ Σόλομον, επιμελητής της έκθεσης, ο οποίος είναι κατά το ήμισυ Αιγύπτιος, απέδωσε την αντίδραση στον αυξανόμενο εθνικισμό στην Αίγυπτο και στον ρατσισμό κατά των μαύρων.

Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήταν μαύροι, καθώς και καστανοί ή μεσογειακοί στην όψη. Ωστόσο, η λέξη Kemet σχετίζεται με το πλούσιο μαύρο έδαφος του ποταμού Νείλου, και όχι με την εθνικότητα.

Οι θεωρίες ότι η Αίγυπτος ήταν ένας μαύρος αφρικανικός πολιτισμός είναι δημοφιλείς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μάλιστα, σε ένα μουσικό βίντεο του 1991, για το «Remember the Time» του Μάικλ Τζάκσον, εμφανιζόταν ο Εντι Μέρφι ως φαραώ.

«Η Αρχαία Αίγυπτος και η Νουβία υπήρξαν αδιαμφισβήτητη πηγή έμπνευσης για μουσικούς της αφρικανικής διασποράς» σημειώνει η έκθεση του RMO. «Οι καλλιτέχνες αγκαλιάζουν και διεκδικούν αυτούς τους αρχαίους αφρικανικούς πολιτισμούς προκειμένου να εκφράσουν αντίσταση και σθένος».

Οι ερευνητές του University College του Λονδίνου διαπίστωσαν ότι η αντικειμενικότητα σχετικά με την προέλευση των φαραωνικών αυτοκρατοριών «παραμένει ασαφής».

Η μέθοδος ανάλυσης με DNA κατέστη δυνατή μόλις πρόσφατα. Το 2017, ένα έγγραφο της Nature Communications παρείχε γενετική ανάλυση, υποδηλώνοντας ότι σημειώθηκε αύξηση στο υποσαχάριο DNA των Αιγυπτίων κατά την πολύ μεταγενέστερη Ρωμαϊκή περίοδο. Αλλά το DNA ελήφθη από τρεις μούμιες των οποίων η ηλικία εκτείνεται σε 1.300 χρόνια, οπότε είναι αναξιόπιστο, στην καλύτερη περίπτωση. Αυτά τα κενά αφήνουν περιθώρια για εικασίες και αμφισβήτηση.

Τελικά, η όλη η κουβέντα μάλλον δεν αφορά τη φυλή, αλλά την ιδιοκτησία. Η αρχαία αιγυπτιακή Ιστορία ήταν επί αιώνες ένα παιχνίδι στα χέρια των Ευρωπαίων, ενώ πλέον περνάει και στην ποπ κουλτούρα. H ίδια η Αίγυπτος, όμως, φαίνεται πως έχει βαρεθεί όλους εκείνους που διεκδικούν την κληρονομιά της.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News