Ενας Τόμαχοκ εκτοξεύεται από το καταδρομικό «USS Monterey» | U.S. Navy/Lt. j.g Matthew Daniels/Handout via REUTERS
Επικαιρότητα

Ηταν μια «κούφια» τουφεκιά των Αμερικανών;

Η λέξη-κλειδί για την κατανόηση των εξελίξεων στη Συρία είναι «deconflict». Βασική επιδίωξη όσων οργάνωσαν την επιδρομή ήταν η ελαχιστοποίηση των κινδύνων. Ηταν μια επίδειξη ισχύος προς τον Ασαντ. Που τώρα όμως νιώθει ακόμα πιο δίπλα του, τους Ρώσους και τους Ιρανούς. Προς τι λοιπόν όλο αυτό;
Protagon Team

«Οχι, δεν επρόκειτο για την έναρξη του Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου», έσπευσε να επισημάνει αμέσως μετά την επίθεση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους κατά στόχων στη Δαμασκό και την ευρύτερη επικράτεια της Συρίας, ο Βιτόριο Zουκόνι, αρθρογράφος της La Repubblica και ανταποκριτής της ιταλικής εφημερίδας στην Ουάσινγκτον.

Γιατί αυτό που συνέβη σήμερα τα ξημερώματα ήταν το αναμενόμενο, αυτό, δηλαδή, που είχε υπονοήσει ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, κάνοντας λόγο στην αρχή της εβδομάδας για ανάληψη δράσης «μέσα σε 24 ή 48 ώρες» μετά την πολλοστή επίθεση (υποστηρίζει η Δύση) με χημικά όπλα κατά αμάχων από το καθεστώς του Μπασάρ αλ Aσαντ.

Η λέξη-κλειδί για την κατανόηση των εξελίξεων στη Συρία είναι «deconflict», η αποτροπή, δηλαδή, μιας άμεσης σύγκρουσης. Βασική έγνοια των αμερικανών στρατηγών ήταν και είναι η αποφυγή ενός απρόοπτου περιστατικού που θα μπορούσε να έχει ως κατάληξη μια πολεμική αντιπαράθεση μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Σύμφωνα με τα σχέδια που ενέκρινε την Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ και αποδέχτηκαν το Παρίσι και το Λονδίνο, εάν κριθεί αναγκαίο, οι επιθέσεις (εξ αποστάσεως) κατά επιλεγμένων στόχων στη Συρία θα συνεχιστούν. Γνωρίζοντας, ωστόσο, ότι αυτοί που πραγματικά ελέγχουν τις ένοπλες δυνάμεις του καθεστώτος Ασαντ είναι οι Ρώσοι.

Ενα Tornado προσγειώνεται στη βρετανική βάση στο Ακρωτήρι στην Κύπρο, αφού ολοκλήρωσε την αποστολή του στη Συρία (Reuters)
O Τόμαχοκ έχει εκτοξευθεί από αμερικανικό καταδρομικό (U.S. Navy/Lt. j.g Matthew Daniels/Handout via REUTERS)

Η επίθεση, οπότε, αποτέλεσε ουσιαστικά μια επίδειξη ισχύος, μια «αποτρεπτική» επιχείρηση, όπως δήλωσε η Τερέζα Μέι, με στόχο τη μη χρήση εκ νέου χημικών όπλων από την πλευρά του σύρου δικτάτορα. Στην πράξη, ωστόσο, επρόκειτο, όπως υποστηρίζουν πολλοί αναλυτές, για μια άχρηστη ενέργεια μέσω της οποίας το μόνο σίγουρο πως θα επιτευχθεί είναι η εδραίωση της παρουσίας των Ρώσων αλλά και των Ιρανών στη Συρία προς όφελος του Ασαντ.

Αλλά εν μέσω αυτής της ασάφειας, όσον αφορά τους αντικειμενικούς στόχους της πρόσφατης επίθεσης και όσων ενδεχομένως ακολουθήσουν, και δεδομένης της παντελούς απουσίας απτών αποτελεσμάτων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στον τερματισμό της σφαγής που εκτυλίσσεται επί επτά συναπτά έτη στη Συρία, ελλοχεύει ο μεγαλύτερος κίνδυνος, που δεν είναι άλλος από την πιθανότητα ενός ατυχήματος ή δυστυχήματος, από το ενδεχόμενο ένας από τους «καλούς» και «έξυπνους» πυραύλους του Ντόναλντ Τραμπ να πλήξει κατά λάθος μια ρωσική ή ιρανική βάση, ή, από την άλλη πλευρά, ένας από τους ρωσικούς πυραύλους αεράμυνας να καταρρίψει ένα αμερικανικό ή βρετανικό μαχητικό αεροσκάφος.

Ενας πύραυλος διακρίνεται στον ουρανό της Δαμασκού το ξημέρωμα του Σαββάτου σε αυτή τη φωτογραφία που έδωσε στη δημοσιότητα το συριακό πρακτορείο ειδήσεων (SANA/Via Reuters)
Πυροσβέστης στα χαλάσματα του Κέντρου Ερευνών στη Δαμασκό, ύστερα από τον βομβαρδισμό του (REUTERS/Omar Sanadiki)

Βασική επιδίωξη όλων όσοι οργάνωσαν την νέα επιδρομή ήταν η ελαχιστοποίηση των κινδύνων. Βάλλοντας κατά των όποιων εχθρών από απόσταση ασφαλείας, οι Αμερικανοί, πέρα από το ότι κατάφεραν να στρέψουν την προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας μακριά από τις ΗΠΑ και τις έρευνες για το αποκαλούμενο Russia-gate, έδωσαν και το παρών. Μέσω όμως μιας τουφεκιάς κούφιας η οποία σίγουρα δεν πρόκειται να συμβάλει στην εκτόνωση της κρίσης.

Πριν από την επίθεση των καθεστωτικών δυνάμεων στη Ντούμα, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει ξεκάθαρα πως τα αμερικανικά στρατεύματα θα εγκαταλείψουν την εμπόλεμη χώρα μόλις το Πεντάγωνο κρίνει ότι το Ισλαμικό Κράτος δεν αποτελεί απειλή. Η επιχείρηση, υποστηρίζει ο Γιούεν ΜακΑσκιλ, πολεμικός ανταποκριτής του Guardian, δεν πρόκειται να αλλάξει τα σχέδια των Αμερικανών.

Η επιδρομή των δυτικών δυνάμεων δεν αποσκοπούσε επ’ ουδενί στην πτώση του σύρου δικτάτορα. «Το προεδρικό παλάτι του Άσαντ, εκτεθειμένο σε έναν ψηλό λόφο πάνω από τη Δαμασκό, δεν συμπεριλαμβάνονταν μεταξύ των στόχων», παρατηρεί χαρακτηριστικά ο βρετανός δημοσιογράφος. «Εάν ήταν μόνο αυτό, ο Άσαντ θα πρέπει να είναι ανακουφισμένος», έγραψε στο Twitter, ο Ράντα Σλιμ, αναλυτής στο Middle East Institute.

Αλλά θα μπορούσε η νέα αυτή τουφεκιά, στην περίπτωση που επαναληφθεί, να αποτελέσει τη θρυαλλίδα που θα προκαλέσει έναν κανονικό πόλεμο. Και η λίστα με τους πολέμους που ξέσπασαν «κατά λάθος» ανά την υφήλιο είναι, δυστυχώς, μεγάλη.