Η προεδρία του Eurogroup είναι καρέκλα με μνήμη και όχι αξίωμα για κορνίζα. Οποιος κάθεται επάνω της δεν κρίνεται από το πώς έφτασε εκεί, αλλά από το τι άντεξε και τι άφησε. Εκεί μπαίνει τώρα ο Κυριάκος Πιερρακάκης.
Η εκλογή του λέει πολλά για την εικόνα της Ελλάδας. Λέει και για τον ίδιο. Δεν λέει τίποτα για το μέλλον του. Το Eurogroup έχει παράδοση να αποδομεί βιογραφικά που ξεκίνησαν με χειροκρότημα και τελείωσαν με σιωπή.
Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, προερχόμενος από το Εργατικό Κόμμα (PvdA), διετέλεσε πρόεδρος του Eurogroup από το 2013 έως το 2018. Ανέλαβε στο πιο σκληρό σημείο της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Κράτησε ενωμένο το όργανο, επέβαλε δημοσιονομική πειθαρχία, έγινε το πρόσωπο της «σκληρής γραμμής» απέναντι στην Ελλάδα. Θεσμικά θεωρήθηκε επιτυχημένος. Πολιτικά πλήρωσε βαρύ τίμημα στο εσωτερικό της χώρας του και αποχώρησε χωρίς συνέχεια στην καριέρα του. Το Eurogroup τον δυνάμωσε ευρωπαϊκά, τον αποδυνάμωσε εθνικά.
Ο Μάριο Σεντένο, υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας, προερχόμενος από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, προήδρευσε από το 2018 έως το 2020. Ηταν ο πρώτος πρόεδρος από χώρα του Νότου μετά την κρίση. Συμβόλισε την επιστροφή στην κανονικότητα, την έξοδο από τα μνημόνια, έναν πιο συναινετικό τόνο. Δεν συγκρούστηκε. Δεν άφησε, όμως, ισχυρό πολιτικό αποτύπωμα. Οταν η ατζέντα έφυγε από τη διαχείριση κρίσεων και πήγε στη στρατηγική για το μέλλον της ευρωζώνης, το Eurogroup πέρασε από πάνω του.
Ο Πασκάλ Ντόναχιου, υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας, προερχόμενος από το Fine Gael της Κεντροδεξιάς, ανέλαβε από το 2020 έως το 2025. Η θητεία του προκατόχου του Πιερρακάκη ταυτίστηκε με την πανδημία, τα μέτρα στήριξης, το Ταμείο Ανάκαμψης. Δεν ήταν χαρισματικός πρόεδρος. Ηταν, όμως, διαχειριστής κρίσεων. Κράτησε ισορροπίες, απέφυγε ρήξεις, πέρασε μέσα από μια ιστορική καταιγίδα χωρίς να διαλυθεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Στο Eurogroup αυτό μετράει ως καθαρή επιτυχία.
Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα διαβαστεί ο Πιερρακάκης. Οχι ως «νέο πρόσωπο», αλλά ως επόμενος κρίκος μιας απαιτητικής αλυσίδας. Και σε αυτό το πλαίσιο θα παίξει παιχνίδι και στο εσωτερικό, όπου (λέγεται ότι) οι φιλοδοξίες του φτάνουν έως την κορυφή του πολιτικού συστήματος.
Ο Πιερρακάκης κουβαλά κάτι διαφορετικό από τους προκατόχους του. Δεν είναι προϊόν κομματικής επετηρίδας της Νέας Δημοκρατίας. Προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ, εντάχθηκε στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, εξελίχθηκε σε κεντρικό υπουργό. Αυτό του δίνει άνεση στο Κέντρο και αποδοχή πέρα από στενά κομματικά όρια. Ταυτόχρονα δημιουργεί δυσπιστία σε ένα κομμάτι της παραδοσιακής Δεξιάς, που τον βλέπει ως κεντρώο τεχνοκράτη με ισχυρές φιλοδοξίες.
Οι μετρήσεις τον καταγράφουν σταθερά ψηλά στους πιο επιτυχημένους υπουργούς. Δεν είναι, όμως, αυτονόητος διάδοχος για όσους αντιλαμβάνονται την ηγεσία της ΝΔ ως προϊόν ιδεολογικής διαδρομής και κομματικής υπομονής. Εκεί αρχίζει το πολιτικό του στοίχημα.
Το δεύτερο, και πιο σκληρό, βρίσκεται στη συγκυρία.
Το Eurogroup σήμερα δεν διαχειρίζεται μια καθαρή κρίση, αλλά κάτι πιο ύπουλο: χαμηλή ανάπτυξη, κοινωνική κόπωση, κυβερνήσεις υπό πίεση, άκρα που ανεβαίνουν. Η Γερμανία παλεύει με στασιμότητα, ο Νότος φοβάται νέους δημοσιονομικούς περιορισμούς, το κοινό αφήγημα λείπει. Σε αυτό το περιβάλλον ο πρόεδρος δεν αρκεί να συντονίζει. Πρέπει να δίνει κατεύθυνση.
Εδώ θα κριθεί ο Πιερρακάκης.
Οχι για όσα πέτυχε στα ελληνικά υπουργεία και το gov.gr. Ούτε ως σύμβολο μιας χώρας που πέρασε από τη χρεοκοπία στην κορυφή του Eurogroup μέσα σε δέκα χρόνια. Θα κριθεί αν μπορεί να παράγει αποτέλεσμα εκεί που το αποτέλεσμα δεν είναι αυτονόητο και το κόστος είναι πολιτικό.
Αν τα καταφέρει, το ευρωπαϊκό του κεφάλαιο μετατρέπεται σε εγχώριο πολιτικό βάρος, ικανό να τον πάει μακριά. Αν όχι, η προεδρία θα λειτουργήσει ως φίλτρο αντί για εφαλτήριο.
Το Eurogroup δεν χαρίζει καριέρες. Τις απογυμνώνει. Και αυτό είναι το πιο τίμιο τεστ για έναν φιλόδοξο πολιτικό.
