Υπουργείο Πολέμου Η μετονομασία του υπουργείου Αμυνας σε υπουργείο Πολέμου (το 200ό διάταγμα του Τραμπ) ήταν μία ακόμη επίδειξη υπερφονικού εντυπωσιασμού από τον 47ο πρόεδρο των ΗΠΑ. Ο οποίος, σημειωτέον, δεν έχει υπηρετήσει ούτε μία μέρα στον αμερικανικό στρατό, εν αντιθέσει με τους περισσότερους προκατόχους του, από τον Χάρι Τρούμαν μέχρι τον Tζορτζ Mπους τον πρεσβύτερο. Και σαν να μην έφτανε ότι το κόστος της μετονομασίας εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 2 δισ. δολάρια (γιατί άντε τώρα να αλλάξεις τις πινακίδες που κοσμούν το Πεντάγωνο από το 1949, σφραγίδες, διακριτικά σε στολές, μετάλλια, διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κ.τ.λ.), ο «τέρμα τα γένια» Πιτ Χέγκσεθ δεν πείθει ιδιαίτερα ως «Secretary of War». Οπως, άλλωστε, ούτε και η λογική ότι οι κακοί αυτού του κόσμου –όπως Μόσχα και Πεκίνο– θα σκιαχτούν μόλις δουν τη λέξη «πόλεμος» στο επιστολόχαρτο.
«Ας έστελνε» Ιδιαίτερα δημοφιλής (και αυτή τη χρονιά) φράση στην ιδιόλεκτο dating της Γενιάς Ζ. Με εκδικητική ή χαιρέκακη χροιά. Παράδειγμα χρήσης που μου δίνει εκπρόσωπος της προαναφερθείσας γενιάς: «Εχετε πει να βγείτε και εκείνος/η δεν παίρνει τηλέφωνο. Εσύ βγαίνεις με τους φίλους σου και περνάς μια χαρά. “Ας έστελνε”» (ήτοι «ας προλάβαινε» και κατ’ επέκταση «ας πρόσεχε»).
Habemus papam (=Εχουμε Πάπα») Ακόμα και anti-drone τεχνολογία χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να περιφρουρηθεί η μυστική ψηφοφορία για την ανάδειξη του νέου προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στις 8 Μαΐου 2025. Στην τέταρτη ψηφοφορία (από τα πιο γρήγορα κονκλάβια στη σύγχρονη ιστορία) αναδείχθηκε ο 69χρονος αμερικανός (ο πρώτος ever) καρδινάλιος Ρόμπερτ Φράνσις Πρέβοστ από το Σικάγο. Θα επιλέξει το όνομα Λέων ΙΔ’ (14ος). Ο πλανήτης πολιορκήθηκε από εξαιρετικά ευφάνταστα memes «Habemus papam». Προσωπικώς, θυμάμαι εκείνο με τη γάτα που (αντί για παπική τιάρα) φοράει στο κεφάλι ένα λευκό δαντελωτό σουτιέν.
«Adolescence» («Εφηβεία») H μίνι σειρά της χρονιάς (Νetflix) που όλοι οι γονείς πρέπει να δουν – ή να μη δουν, ανάλογα με το από ποια πλευρά το βλέπει κανείς. Ενα σπάνιο ορυκτό «αψεγάδιαστης τηλεόρασης» («flawless TV» την απεκάλεσε η Λούσι Μάνγκαν στον Guardian) που έφτασε μέχρι το βρετανικό Κοινοβούλιο. Ειρήσθω εν παρόδω, μια χρήσιμη πληροφορία για όλους τους γονείς. Σύμφωνα με έρευνα που μόλις δημοσιεύθηκε (στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications), η εφηβεία τελικά διαρκεί μέχρι τα 32!
Para–social Λέξη της χρονιάς για το Λεξικό του Κέιμπριτζ. Περιγράφει τον δεσμό που νομίζεις ότι έχεις με έναν διάσημο, έναν ήρωα από ταινία ή σειρά ή βιβλίο ή (πλέον) για ένα chatbot (Τεχνητή Νοημοσύνη). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μεταπήδηση από το ακαδημαϊκό context στην καθημερινή ζωή, γιατί, όπως και να ‘χει, όλοι σήμερα μια para-social σχέση την έχουμε.
67 (προφέρεται «six seven»). Η λέξη (ή ασυναρτησία) της χρονιάς για το Dictionary.com. Τελικά, η Γενιά Α (δηλαδή οι 16 και κάτω) διεκδικεί αισίως τη δική της ιδιόλεκτο. Υποτίθεται ότι ξεκίνησε από το τραγούδι «Doot Doot (6 7)» του ράπερ Skrilla από τη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ και πρόκειται για αναφορά είτε στην 67η Oδό είτε σε κώδικα ασυρμάτου της αστυνομίας. Το πήραν λοιπόν οι πιτσιρικάδες, το επένδυσαν και με έναν χορό (μια κίνηση με τις παλάμες αναποδογυρισμένες να ανεβαίνουν πάνω κάτω εναλλάξ, σαν ζυγαριές) και στην πορεία απογειώθηκε. Σε οποιαδήποτε ερώτηση ενήλικα απαντούν «67», και όποιος κατάλαβε κατάλαβε (γιατί δεν σημαίνει απολύτως τίποτα).
Kαι όμως, η κατάσταση με δαύτο έχει φτάσει στο απροχώρητο. Βλέπεις π.χ. στο TikTok τον Κόμπι Μπράιαντ να ψήνει κουλουράκια σε σχήμα 6 και 7 και να τα δείχνει σε έναν κάπως «στραβωμένο» Μάρτιν Λούθερ Κινγκ (χάρη, φυσικά, στο λογισμικό Sora 2 της ΤΝ, γιατί και οι δύο δεν είναι ζώντες). Βλέπεις, όμως, επίσης (στ’ αλήθεια αυτή τη φορά) τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ να προσπαθεί να πατάξει το ρεκόρ αντιδημοτικότητάς του κάνοντας τον χορό «67» στη διάρκεια επίσκεψής του σε δημοτικό σχολείο στο Πίτερμπρo της Βρετανίας. Και να τα «ακούει» μάλιστα από μια δασκάλα (γιατί στα βρετανικά σχολεία η μόδα «six seven» έχει εξελιχθεί σε τέτοια μάστιγα που πολλοί δάσκαλοι την απαγορεύουν). «I didn’t start it, Miss» («Δεν το ξεκίνησα εγώ, κυρία») ήταν η απολογητική απάντησή του μπροστά τις κάμερες.
Σμηνοσειρά Μην παριστάνετε τώρα ότι δεν θυμάστε τον όρο, γιατί περίπου από τις 26 Ιανουαρίου έως τις 12 Φεβρουαρίου είχαμε όλοι ντοκτορά. Σας φρεσκάρω ελαφρώς τη μνήμη με τους 28.000 σεισμούς που εκτιμάται ότι έλαβαν χώρα στην περιοχή μεταξύ Σαντορίνης, Αμοργού, Ιου και Ανάφης, τη μαζική φυγή μόνιμων κατοίκων, εργαζομένων και τουριστών, τον φόβο των κατολισθήσεων και τις κορδέλες αποκλεισμού «στα άλλοτε πολύβοα σοκάκια», τις ειδοποιήσεις από ειδικούς φυσικούς καταστροφών ότι πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα. Είναι σαφές ότι και γεωφυσικά ζήσαμε εφέτος ιστορικές στιγμές.
Apagόn To μαζικό μπλακ-άουτ σε Ισπανία και Πορτογαλία (που έφθασε μέχρι σε τμήμα της Νότιας Γαλλίας) προκάλεσε χάος και υπενθύμησε πόσο εύθραστες είναι οι ισορροπίες στο ενεργειακό μας μέλλον. Ενας φίλος Ισπανός μεγαλύτερης ηλικίας μού εκμυστηρεύθηκε ότι του ξύπνησαν άλλου τύπου μνήμες. Με τέτοια συσκότιση φοβήθηκε ο χριστιανός για πραξικόπημα.
«Λεφτά έχουμε, παιδιά δεν έχουμε» Για δεύτερη χρονιά η τραγωδία των Τεμπών έχει τα δικά της συνθήματα, αλλά δεν έχει απαντήσεις.
Ιρίνα Ζαρούτσκα Μπορεί το όνομα της 23χρονης Ουκρανής που δολοφονήθηκε εν ψυχρώ μέσα σε τρένο στο Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνας να μην το θυμόμαστε σε λίγο. Ομως το προθανάτιο βλέμμα της εκείνα τα λίγα δευτερόλεπτα, με το σώμα της ζαρωμένο μπροστά στο αναπόδραστο τέλος, θα μείνει να μας στοιχειώνει.
Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής (ή Trump Gaza) Το πιο κακόγουστο ανέκδοτο της χρονιάς.
Πρώτος Φιλαράκος (First Buddy) Ανεπίσημος τίτλος που κέρδισε για ένα φεγγάρι φέτος ο δισεκατομμυριούχος πολυεπιχειρηματίας Ελον Μάσκ. Ευτυχώς για εμάς, την «έκανε» γρήγορα και με ελαφρά πηδηματάκια από το πλευρό του αμερικανού πρόεδρου, αλλά και από το υπουργείο Aποδοτικότητας (DOGE), ό,τι τέλος πάντων και αν σήμαινε αυτό. Σήμερα εικάζουμε ότι ασχολείται με το δικό του κόμμα «Αmerica Party» (αν υπάρχει, γιατί μόνο στην ανακοίνωση του Ιουλίου έχουμε μείνει), τη δική του Wikipedia (Grokipedia) και το δικό του chatbot Tεχνητής Νοημοσύνης (Grok), που φυσικά τον παρουσιάζει πολύ αντικειμενικά ως «Νο 1 ιστορική προσωπικότητα» (πιο ψηλά και από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι). Σίγουρα, πάντως, είναι ο πρώτος άνθρωπος του οποίου η καθαρή αξία ξεπέρασε (τον Οκτώβριο) τα 500 δισ. δολάρια.
«Ιθάκη» Επιτέλους οι Ελληνες πιάνουν το 2025 ένα βιβλίο στα χέρια τους.
