605
|

Ορυκτοφοβία και ορυκτολαγνεία

Avatar protagon.import 31 Αυγούστου 2013, 00:46

Ορυκτοφοβία και ορυκτολαγνεία

Avatar protagon.import 31 Αυγούστου 2013, 00:46

Και οι δύο τάσεις είναι νεόκοπες κι ακραίες. Η μία τραβάει την άλλη, κάτι σαν το “tug of war” ή το πιο σύγχρονο “Greenies vs brownies”, προσπαθώντας να επικρατήσει.

Από τη μία, οι ορυκτοφόβοι ή μεταλλειοφόβοι δηλ. όλοι εκείνοι που αντιδρούν σε κάθε εξορυκτική δραστηριότητα, σε κάθε «κουβαδιά» του εκσκαφέα με κύρια αιτιολογία τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Είναι αυτοί που στο άκουσμα κάθε μεταλλευτικού έργου διακατέχονται από φοβικά αισθήματα που εκτονώνονται σε κινδυνολογικές αντιδράσεις κάθε είδους. Είναι αυτοί που ευθαρσώς και αναιτίως τοποθετούν στο περιθώριο μια επιστημονική και τεχνική δραστηριότητα που υπάρχει όσο υπάρχει και ο άνθρωπος, θεωρώντας ότι θα πρέπει να ανασταλεί τόσο αυτή, όσο και τα κάθε λογής μεταλλευτικά προϊόντα μέχρι την υποκατάστασή τους. Είναι οι υπαίτιοι για τον αναπτυξιακό μαρασμό του τομέα. Είναι αυτοί που βλέπουν μόνο την κατάρα του ορυκτού πλούτου, τα μεταλλεία του θανάτου και ποτέ της ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου. Είναι οι ίδιοι που βλέπουν τον βασιλιά πάντοτε γυμνό, τα μεταλλεία σκοτεινά, επικίνδυνα και τελείως άχρηστα. Θέλουν μόνο να χρησιμοποιούν τα προϊόντα τους, άκριτα, υποκριτικά και αλόγιστα: τι σχέση έχει το ρυπογόνο μεταλλείο με τον φορητό μου υπολογιστή και την «πράσινη» ζωή μου; 

Από την άλλη, οι άρτι αφιχθέντες -παραλλήλως με την κρίση- ορυκτολάγνοι. Είναι αυτοί που βλέπουν το υπέδαφος της γης σαν ένα σεντούκι γεμάτο με νομίσματα.. Είναι αυτοί που ουδέποτε αναρωτήθηκαν «αν», «πού» και «πώς» και «με τι κόστος» μπορούμε να κάνουμε εξόρυξη, ούτε πώς θα αποκαταστήσουμε το διαταραχθέν περιβάλλον, αρκεί να προκύπτει πρόσκαιρο κέρδος. Είναι αυτοί που πριν καν αποφασίσουν οι γεωφυσικές έρευνες για το αν διαθέτουμε το ελάχιστο πετρέλαιο, πριν εκτιμηθεί το όποιο κόστος εξόρυξης κ.λπ., είχαν ήδη «εισπράξει» και εξοφλήσει το εθνικό χρέος… Είναι οι θιασώτες της άγριας ανάπτυξης και της θεωρίας «ό,τι μπορεί να γίνει, πρέπει και να γίνει» χωρίς σκέψη για τις διαχρονικές συνέπειες και τη διαγενεακή αλληλεγγύη. Αν μπορούσαν θα έκοβαν το υπέδαφος σε φέτες και θα το πούλαγαν χωρίς αιδώ, μόνο για να κερδοσκοπήσουν. Είναι οι ίδιοι που επιμένουν στα κλειστά κουτιά, στην αδιαφάνεια κι ακόμη στην πεποίθηση ότι οι τοπικές κοινωνίες είναι απλοϊκές και δεν ξέρουν τι θέλουν. Είναι οι κύριοι υπαίτιοι για την απομείωση της αξιοπιστίας και την γενικότερη απαξίωση του τομέα.

Και στο μεταξύ χάνεται μια μοναδική ευκαιρία, της συνύπαρξης, της βιωσιμότητας, της βιώσιμης αξιοποίησης του ορυκτού μας πλούτου υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Της αξιοποίησης με κανόνες που συμφωνούνται, που τηρούνται, που -σε αντίθετη περίπτωση- οι «εκμεταλλευτές» καθίστανται έκπτωτοι και διαπομπεύονται. Της ανάπτυξης που υιοθετεί βιώσιμα διαχειριστικά σχήματα, δεν παραβλέπει τα θέματα ασφάλειας και υγείας, που ανακυκλώνει τα παράγωγά της στον μέγιστο δυνατό βαθμό και χρησιμοποιεί ανακυκλώσιμα υλικά επίσης στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Που οι λειτουργοί της δεν φοβούνται να πούνε το τεκμηριωμένο «ναι» ή το «όχι», είτε πρόκειται για χρυσωρυχείο είτε για ένα λατομείο αδρανών υλικών.

Διότι η «βιωσιμότητα» δεν είναι κάτι που εξαρτάται από τη μεριά της «μπουλντόζας» που βλέπει κανείς. Διότι άλλο είναι να κομπάζεις οικολογικά, πρεσβεύοντας το επικοινωνιακό αλλά καθόλου αναπτυξιακό «αειφόρο τίποτε»… κι άλλο να κάνεις πράξη την περιβαλλοντική σου ευαισθησία με τρόπο που δεν αντιστρατεύεται αλλά αντιθέτως ενισχύει την ανάπτυξη και την απασχόληση. Στις άκρες και στις γωνίες υπάρχουν τα συμφέροντα και στη μέση είναι ο δύσκολος δρόμος με τις μεγάλες αλήθειες.

Κάπως έτσι, ο καιρός περνάει ανεπιστρεπτί χωρίς η ανάπτυξη να χτυπάει την πόρτα μας… Και το διαχρονικό ερώτημα παραμένει: «πότε επιτέλους θα ξεπεράσουμε το στάδιο της αδιαφορίας και της ανεπάρκειας, ώστε να καταφέρουμε κάποτε να διαφυλάξουμε επί της ουσίας την πολύτιμη φυσική και πολιτιστική μας κληρονομιά χωρίς να σταματήσουμε την οικονομική ανάπτυξη;». 

*Ο Πέτρος Τζεφέρης είναι δρ. Μηχ. Μεταλλείων και Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Ορυκτών Πρώτων Υλών ΥΠΕΚΑ. Επίσης ιδιοκτήτης και διαχειριστής των ιστοσελίδων: www.oryktosploutos.net και www.elladitsamas.blogspot.com.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News