Χωρίς αμφιβολία ο διαγωνισμός για τις τέσσερις τηλεοπτικές άδειες αποτελεί μια σημειολογική νίκη κατά της διαπλοκής, αλλά μόνο σημειολογική. Διότι η βασική ήττα της υπαρκτής διαπλοκής έχει ήδη συντελεστεί στο πεδίο των τραπεζών, όπου οι νέοι ιδιοκτήτες-μέτοχοι απλώς θέλουν πίσω τα λεφτά τους από τους μιντιάρχες (σσ: εδώ τι γίνεται κύριε υπουργέ; Πώς θα πληρώσουν τα δάνεια όσοι έμειναν εκτός και θέλετε και να τους κλείσετε; Δεν φαντάζομαι να κληθεί το κράτος να αποζημιώσει τις τράπεζες για τα δάνεια τους που φτάνουν γύρω στα 700 εκατ. …).

Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης με τον διαγωνισμό είναι πολύ πιο σημαντική από την κήδευση της διαπλοκής. Η νίκη αφορά στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Τσίπρα έκανε τον διαγωνισμό, που δεν έκαναν τα προηγούμενα «100 χρόνια» ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Αυτή είναι μια ποιοτική πολιτική εξέλιξη, μια πολιτική νίκη που καταγράφεται στο «λογιστικό» της κατά Πλάτωνα ψυχής των πολιτών, αλλά ικανοποιεί και το «επιθυμητικό». Δηλαδή, είναι μια δομική νίκη.

Τώρα, στο επίπεδο της αριστερής ιδεολογίας και της αγοράς, αλλά και του κινδύνου να εκκολαφθεί μια νέα διαπλοκή, η νίκη αυτή ενδέχεται να αποδειχθεί πύρρειος. Αν δε τα πράγματα δεν πάνε καλά, μπορεί να γίνει και μπούμερανγκ. Κατ’ αρχήν η σημειολογική νίκη κατά της διαπλοκής δεν καλύπτει τα πενιχρά αποτελέσματα στην επιστροφή των κλεμμένων από την καταλήστευση του κράτους, των μαύρων κερδών που πήγαν στην Ελβετία και στις οφσόρ.

Μπορεί ο Πρωθυπουργός, όπως πρότεινε ο «λαγός» Ιβάν, να χρησιμοποιήσει τα 246 εκατ. για να ανακουφίσει τους αναξιοπαθούντες (πχ. να πληρώσει τη ΔΕΗ τους), αλλά είναι και οι 1.000 οικογένειες δημοσιογράφων και άλλες τόσες τεχνικών και διοικητικών που μπαίνουν στην ανεργία. Δηλαδή, υπάρχουν πτυχές που πρέπει να αξιολογηθούν, πέρα από το χτίσιμο των παραθύρων της ΓΓΤΕ.

Ας αρχίσουμε από τα ευτράπελα. Ο Μαρινάκης πλήρωσε 30 εκατομμύρια παραπάνω από τον εχθρό του Αλαφούζο. Ε! θα το φυσάει και δεν θα κρυώνει και κάποια στιγμή θα ξεσπάσει κατά του ΣΥΡΙΖΑ που τον έβαλε να τα σκάσει χοντρά. Χώρια το ψυχολογικό, που ο Αλαφούζος αποδείχθηκε ο πιο έξυπνος και χτύπησε δυνατά και πήρε την πρώτη άδεια. Είχε καλύτερη στρατηγική. Τώρα και ο Κυριακού που πλήρωσε την πιο ακριβή άδεια 75,9 εκατ. για να κρατήσει αυτό που είχε, θα ξεσπάσει σίγουρα στον ΣΥΡΙΖΑ και στην κυβέρνηση. Συνεπώς, ο Αλαφούζος με τα λύτρα, ο Μαρινάκης και ο Κυριακού θα είναι λογικά πολύ κόντρα με την κυβέρνηση. Μένει ο Καλογρίτσας και το Δελτίο του που θα δούμε τι νούμερα θα πιάσει… Βέβαια, είναι και τα 30 χρόνια που θα χρειαστούν για να αποσβεστούν τα κόστη των αδειών, είναι η μη βιωσιμότητα των επενδύσεων, είναι η διαφημιστική πίτα, είναι η φιλολογία περί ξεπλύματος, είναι η Digea κ.ο.κ.

Αλλά αυτά αναλύονται εμβριθώς από άλλους πιο ειδικούς. Εδώ θα επιχειρήσουμε μια πρώτη προσέγγιση της συνολικής ρύθμισης ενός χυδαίου, ύποπτου και κοινωνικά φθοροποιού τοπίου εκατοντάδων τηλεοπτικών σταθμών (πχ. υπάρχει νησί με 33 χιλιάδες κατοίκους και 7 τοπικά κανάλια;). Μια κυβέρνηση της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής Αριστεράς του 21^ου αιώνα που έρχεται στην εξουσία μετά από δεκαετίες τηλεοπτικής αναρχίας, τζαμπατζήδων, διαπλοκής και χαβαλέ θα έπρεπε:

Πρώτον, να έχει μια ολοκληρωμένη και κατανοητή κοινωνική και πολιτική θεωρία για την πολιτισμική και κοινωνική διάσταση της τηλεόρασης και της τηλοψίας.

Δεύτερον, να έχει ένα ευκρινές όραμα για το που θέλει να οδηγήσει την τηλεοπτική αγορά σε ότι αφορά τους αισθητικούς, εκπαιδευτικούς, πολιτισμικούς, ψυχαγωγικούς και κοινωνικούς στόχους της Πολιτείας.

Τρίτον, να έχει μια πλήρη, νομικά έγκυρη και συμβατή με το κοινοτικό κεκτημένο, στρατηγική και διαδικασία για το πώς θα μπορούσε να παρέμβει στην τηλεοπτική αγορά, ώστε να άρει το καθεστώς ανομίας σε όλες τις διαστάσεις του.

Τέταρτον, να έχει ένα ευκρινές σχέδιο για την διασφάλιση του πλουραλισμού και της πολυφωνίας, πέρα από τα δυνατά πορτοφόλια. Δηλαδή, να δημιουργήσει ένα πλαίσιο που θα άνοιγε το παιγνίδι με την βοήθεια της νέας ψηφιακής τεχνολογίας, με την είσοδο νέων παικτών (επιστημονικών, καλλιτεχνικών, κοινωνικών κ.ά. φορέων…)

Πέμπτον, θα έπρεπε να έχει ένα πειστικό σύστημα κατάργησης της διαπλοκής επιχειρήσεων-τραπεζών-media-πολιτικών και ένα ακόμη πειστικότερο σύστημα αποτροπής επανάληψης του φαινομένου (ΣΣ: Στα 90ς είχα ρωτήσει ένα πλούσιο επιχειρηματία γιατί δεν μπαίνει κι αυτός στα media. Μου απάντησε «μα είναι τόσο φθηνά να περάσω ότι θέλω που δεν έχει νόημα… χώρια που έτσι έχω μεγαλύτερη εμβέλεια…»).

Εκτον, να διαθέτει σοβαρή γνώση των τεχνολογικών και οικονομοτεχνικών εξελίξεων (ψηφιακές πλατφόρμες και ίντερνετ, δήθεν ανταλλαγή προγραμμάτων μεταξύ σταθμών, διαφημιστικές κομπίνες, γκρίζα διαφήμιση κλπ) και τις αλλαγές που αυτές επιφέρουν στην τηλεοπτική αγορά και πραγματικότητα. Δυστυχώς, για τον κ. Ν. Παπά, το MEGA μπορεί να μην κλείσει και να επιτελεί τον «σατανικό» του ρόλο μέσα από τις ψηφιακές πλατφόρμες, όπως άλλωστε και οι άλλοι σταθμοί που έμειναν εκτός.   

Πολλά μπορούν ακόμη να ειπωθούν, όμως οι πάντες κατάλαβαν δύο πράγματα: Ένα, πως η κυβέρνηση δεν λειτούργησε μεταρρυθμιστικά προς όφελος του λαού, αλλά εκδικητικά και μικροπολιτικά. Δύο, πως το χρήμα αγοράζει τα πάντα και αυτό, όσο και αν το ξέρουμε, κάθε φορά αφήνει πάντα μια πικρή γεύση στο στόμα του πολίτη. Βέβαια, η κυβέρνηση πέτυχε με την πρωτοφανή διαδικασία που εφάρμοσε να εξευτελίσει τους υποψήφιους που υς αντιμετώπισε (δικαίως;) ως επίφοβους να λειτουργήσουν σαν καρτέλ, αν όχι ως συνήθεις γκάνγκστερ… Τώρα θα έχει να λογαριαστεί μαζί τους.

Αν υπήρχε σοβαρός και ορθολογικός σχεδιασμός, εκτός πολιτικών σκοπιμοτήτων, τα πράγματα έπρεπε να έχουν γίνει ανάποδα, διότι η πραγματική αξία ενός καναλιού εθνικής εμβέλειας προκύπτει και από το τι άλλο υπάρχει (περιφερειακά, θεματικά κανάλια κλπ) στην αγορά. Έτσι, μάλλον, θα είχε απαντηθεί και το κρίσιμο ερώτημα των ημερών «αν ο διαγωνισμός επιτυγχάνει την κατάργηση της υφιστάμενης διαπλοκής, τι είναι αυτό που θα εμποδίσει τη συγκρότηση μιας καινούργιας;»…

Συμπερασματικά, μπορεί στο υποσυνείδητο των πολιτών να κατέγραψε η κυβέρνηση μια δομική πολιτική νίκη, αλλά στο ιδεολογικό και στο πρακτικό η νίκη είναι αμφιλεγόμενη. Ο χρόνος και η ζωή θα δείξουν.  Ελπίζουμε πάντως ότι ο τρόπος αδειοδότησης του υπόλοιπου τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού τοπίου να γίνει με εξ ίσου αυστηρές, διαφανείς και χωρίς «λαγούς» διαδικασίες. Σημειωτέον ότι την κρατική περιουσία που λέγεται συχνότητες δεν μπορεί να την πουλήσει-νοικιάσει μία ρυθμιστική αρχή, όπως το ΕΣΡ, αλλά μόνο ο ίδιος ο ιδιοκτήτης, το κράτος. Το επισημαίνουμε αυτό γιατί πολλά ακούγονται.   

ΥΓ: Ελπίζουμε επίσης να μην γίνει δεκτή η εισήγηση για γενίκευση της διαδικασίας για τις 4 τηλεοπτικές άδειες σε όλες τις κρατικές προμήθειες, ούτε η άλλη για κατοχύρωση διεθνούς πατέντας …

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News