Tα avatars παρακολουθούν το show στο Black Mirror. Θα μπορούσαν, όμως, να βλέπουν και μία συνεδρίαση της Βουλής |
Απόψεις

Δημοκρατία Rising Star

Αν παλαιότερα ψηφίζαμε εκείνους που θεωρούσαμε πιο ικανούς, τώρα επιλέγουμε αυτούς που μας αρέσουν περισσότερο. Από τη στιγμή που η κοινή γνώμη μπορεί να εκφράζεται με αμεσότητα, το ποπ, το δημοφιλές, θα είναι πάντα η πρώτη επιλογή και το κύριο συστατικό της επιτυχίας
Κώστας Γιαννακίδης

Το Rising Star, που στην Ελλάδα προβάλλεται από τον Antenna, είναι ένα talent show σε ζωντανή μετάδοση και με συμμετοχή του τηλεοπτικού κοινού. Οι τηλεθεατές καλούνται να εγκαταστήσουν στο smart phone μία εφαρμογή που τους επιτρέπει να αξιολογούν τους διαγωνιζόμενους. Και πράγματι, όσο ο τραγουδιστής μας επιδεικνύει το ταλέντο και το λαρύγγι του, εμείς παρακολουθούμε την αντίδραση των τηλεθεατών που έχουν μόνο δύο επιλογές: Ναι ή Όχι.

Η εικόνα γίνεται εντυπωσιακή όταν βλέπουμε το διαγωνιζόμενο ταλέντο να τραγουδά μπροστά από ένα ψηφιδωτό, αποτελούμενο από τα πρόσωπα των ανθρώπων που, εκείνη τη στιγμή, επιβραβεύουν την προσπάθειά του.

Οσοι παρακολούθησαν τη σειρά Black Mirror, θα το είδαν σε ένα από τα επεισόδια του πρώτο κύκλου: το ταλέντο κάνει τα πάντα, μα τα πάντα, για να βρεθεί επάνω σε μία σκηνή, εκτεθειμένο στη διάθεση των τηλεθεατών  που, είτε θα το υψώσουν στη δόξα, είτε θα το βυθίσουν στην απαξίωση (το video είναι από το συγκεκριμένο επεισόδιο). Αλλά και στο πρώτο επεισόδιο του τρίτου κύκλου βλέπουμε ότι η αποδοχή του περίγυρου, έτσι όπως αποτυπώνεται από την αξιολόγηση στα social media, αποτελεί το μοναδικό κριτήριο για την επαγγελματική, οικονομική και κοινωνική εξέλιξη του ατόμου. Το εντοπίζουμε κατά κάποιο τρόπο στη συμπεριφορά εφήβων ή και μεγαλύτερων: τα like στο facebook δημιουργούν μέγεθος με αντίκρισμα, αν όχι στην κοινωνική θέση και στη δημοφιλία , σίγουρα στην αυτοπεποίθηση του ατόμου. Υπάρχουν παιδιά που παρακολουθούν με αγωνία τι ανταπόκριση έχει η ανάρτησή τους ή τι θα προκαλέσει η καινούργια φωτογραφία τους, στον περίγυρο της κοινωνικής δικτύωσης.

Φανταστείτε τώρα κάτι σαν το Rising Star στο χώρο της πολιτικής. Δεν μπορεί, κάποιος, κάποια στιγμή θα βγάλει μία εφαρμογή η οποία θα σου επιτρέπει να αξιολογήσεις άμεσα την κοινοβουλευτική παρουσία των πολιτικών. Όχι όπως γίνεται τώρα στο twitter. Συγκροτημένα και στοχευμένα. Απλά και εύκολα. Με τα πόδια στο τραπεζάκι και το κινητό στο χέρι, δίνεις like ή dislike σε αυτόν που βρίσκεται στο βήμα της Βουλής. Και εκείνος πληροφορείται, με νοήματα ή από ένα tablet της κοινοβουλευτικής του ομάδας, την απήχηση της αγόρευσής του. Τι θα συμβεί αν γίνει αυτό; Θα βλέπαμε την ουσία της πολιτικής στην αυθεντική, στην αρχέτυπη μορφή της. Γιατί η πολιτική εμπεριέχει το Rising Star πριν καν το συλλάβουν ως σκέψη οι δημιουργοί του.

Τι κάνει, αλήθεια, ο πολιτικός; Εκτίθεται, διεκδικώντας τα likes, τις ψήφους των πολιτών. Και αν παλαιότερα ψηφίζαμε εκείνους που θεωρούσαμε πιο ικανούς, τώρα επιλέγουμε αυτούς που μας αρέσουν περισσότερο. Σήμερα επιβραβεύεται το αρεστό, όχι απαραίτητα το καλύτερο. Από τη στιγμή που η κοινή γνώμη μπορεί να εκφράζεται με αμεσότητα και σε απόλυτα μεγέθη, το ποπ, το δημοφιλές, θα είναι πάντα η πρώτη επιλογή και το κύριο συστατικό της επιτυχίας. Εκ των πραγμάτων, όλοι θα επιδιώκουν να είναι πρώτα αρεστοί και μετά οτιδήποτε άλλο. Και όλο αυτό, φυσικά, είναι όχι απλώς νομιμοποιημένο, αλλά δημοκρατικά καθαγιασμένο. Η άμεση δημοκρατία δεν είναι ο προορισμός; Ε, να πώς θα είναι εκεί.

Η τεχνολογία και η δικτύωση μας δείχνουν ένα τοπίο που το φανταζόμασταν αλλιώς. Η συλλογική μας βούληση διαμορφώνεται πρωτίστως από ενστικτώδη αντανακλαστικά και συναισθήματα και δευτερευόντως από επεξεργασμένη, λογική σκέψη. Και όταν σε λίγο θα σου ζητούν να ψηφίσεις για τα πάντα μέσα από μία εφαρμογή, είναι εξαιρετικά πιθανό να πεις ότι η χώρα θα σωθεί από παλικάρι που διασκευάζει Βοσκόπουλο και τρελαίνει τον Ρέμο.