Χωρίς αμφιβολία το Brexit ήταν η καλύτερη αφορμή για να ξεκινήσουν συζητήσεις επί της ουσίας των παγκόσμιων προβλημάτων και κυρίως γύρω από το χρηματοοικονομικό πρόβλημα, την «φούσκα» του διεθνούς μονεταρισμού αν προτιμάτε, που ανεβάζει την εντροπία του συστήματος. Ο Σόρος στοιχηματίζει κατά της Deutsche Bank η μετοχή της οποίας έχει δραματικές απώλειες και ο ίδιος αποκομίζει εκατομμύρια κέρδη, ο CEO της τράπεζας διαβεβαιώνει πως δεν χρειάζεται αύξηση του κεφαλαίου της… Ο Ρέντσι ετοιμάζει «μονομερή διάσωση» των ιταλικών τραπεζών με κρατικό χρήμα κόντρα στο Βερολίνο και τους κανόνες της Τραπεζικής Ένωσης, γεγονός που έχει πανικοβάλει τις Βρυξέλλες, οι οποίες εναγωνίως ψάχνουν να βρουν τρόπους να διασωθούν τα προσχήματα.

Από παντού προειδοποιήσεις για μεγάλους κινδύνους στις αγορές, στις τιμές και την επάρκεια των τροφίμων, ακόμη και στη Δημοκρατία που αμφισβητείται από πολλές πλευρές στη Δύση, είτε γιατί εμπεριέχει κινδύνους (δημοψηφίσματα) τύπου Brexit, είτε γιατί τα ιδιωτικά συμπλέγματα συμφερόντων (στρατιωτικά, τεχνολογίας, χρηματοοικονομικά, ενεργειακά, μιντιακά κ.ο.κ.) ελέγχουν τις κυβερνήσεις χωρίς να υπολογίζουν το κοινωνικό κόστος των δραστηριοτήτων τους. Έτσι, όπως επισημαίνουν  ορισμένοι ανεξάρτητοι παρατηρητές, η Αριστερά και η Δεξιά μοιράζονται πλέον ένα κοινό εχθρό, τον «καπιταλισμό της διαφθοράς» και αντιλαμβάνονται πλέον πως πρέπει από κοινού να υπερασπιστούν την ελεύθερη αγορά…

Μέσα σε αυτό τον κουρνιαχτό, η ομάδα των «Ανησυχούντων Οικονομολόγων» από τη Γαλλία προειδοποιεί πως πρέπει «να επανεφεύρουμε το νόμισμα», γιατί πέρα από τις κρίσεις και την λυσσαλέα κριτική που δέχεται το διεθνές νομισματικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα, πέρα από τις εκκλήσεις για μεταρρύθμιση, μια πληθώρα εναλλακτικών πρωτοβουλιών, όπως τα τοπικά νομίσματα,  τα αμοιβαία πιστωτικά συστήματα, οι «τράπεζες χρόνου» ή το περιβόητο  bitcoin αμφισβητούν ευθέως την αποτελεσματικότητά του…

Λίγες μέρες μετά το Brexit ο πρώην διοικητής της FED Άλαν Γκρίνσπαν σε δύο αλλεπάλληλες εμφανίσεις του στο CNBC και το Bloomberg προειδοποίησε για μείζονα επικείμενη κρίση και πρότεινε επιστροφή στον «κανόνα του χρυσού». Στις συνεντεύξεις αυτές επέκτεινε την ηλιθιότητα του βρετανικού δημοψηφίσματος, απέφυγε να σχολιάσει τις τρέχουσες πολιτικές της FED, τόνισε όμως ότι μια επιστροφή στη νομισματική πολιτική που εγκαινιάστηκε πριν από έναν αιώνα, δηλαδή «τον καθορισμό της αξίας του δολαρίου με μια συγκεκριμένη ποσότητα χρυσού, θα είναι ένα σπουδαίο γεγονός». Υποστήριξε πως «αν πήγαμε πίσω στο χρυσό πρότυπο και εφόσον τηρείται η πραγματική δομή του χρυσού κανόνα», όπως ήταν πριν από το 1913, «θα είμαστε μια χαρά»… «Είμαι γνωστός ως “χρυσός σκαραβαίος” (δηλ. αυτός που επενδύει σε χρυσό για ασφάλεια) και όλοι γελάγανε μαζί μου», είπε και αναρωτήθηκε «γιατί οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να κατέχουν χρυσό, αν δεν είναι σημαντικός;». Είναι εντυπωσιακό, και αναμφίβολα προετοιμάζει το έδαφος, το γεγονός ότι ο Δημιουργός (με Δ κεφαλαίο) της παγκόσμιας «φούσκας» να κάνει τώρα στροφή 180^ο. Φαίνεται λοιπόν πως τα οικονομικά του μονεταρισμού ολοκληρώνουν τον κύκλο τους, όπως άλλωστε και τα οικονομικά του laissez-faire. Η «οικονομική θεωρία», ισχυρίζονται όλο και πιο πολλοί, έχει πεθάνει και είναι άγνωστο τι θα την υποκαταστήσει.  Το βέβαιο είναι πως η τεχνολογία θα καθορίσει το μέλλον και της οικονομίας και της θεωρίας της.

Η ενεργοποίηση των ΗΠΑ

Προς το παρόν γίνονται σημαντικές κινήσεις στη διεθνή σκακιέρα από τους μεγάλους παίκτες. Η σύμπτωση της κατακύρωσης του προστίμου των 15,2 δισ. δολ. στην VW με το Brexit ή των αναλύσεων για τις γερμανικές εξαγωγές στο ΗΒ που υπερβαίνουν τα 50 δισ. ευρώ, αλλά και το νερό που βάζει το Βερολίνο στο κρασί του, μαρτυρούν ενεργοποίηση του αμερικανικού παράγοντα. Το ΝΑΤΟ καλεί τη Ρωσία σε συνομιλίες, το Βερολίνο τάσσεται υπέρ της σταδιακής άρσης των κυρώσεων κατά της Μόσχας, η Αρμενία καταλαμβάνει ένα στρατηγικό λόφο στο Αζερμπαϊτζάν και κανείς δεν απαιτεί να τον εγκαταλείψει, η τουρκική ανθρωπιστική βοήθεια για τους Παλαιστίνιους φθάνει σε λιμάνι που έχει υποδείξει το Τελ Αβίβ, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας κάνει διακοπές στην Κίνα κι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ψάχνει επενδυτές σε Λονδίνο και Φραγκφούρτη… Η Βρετανία χαμηλώνει στο 15% τη φορολογία για να κρατήσει τις επιχειρήσεις. Συμπέρασμα, οι οικονομικές αλληλεξαρτήσεις διασφαλίζουν την ειρήνη, αλλά όχι αναγκαστικά την ευημερία των πολλών. Ο πόλεμος (ταξικός ή μη) γίνεται χωρίς όπλα, με άλλα μέσα και συνεχίζεται.

Εκείνο που λείπει είναι η εκλογίκευση ενός κόσμου που έχει εισέλθει στα βαθειά της Αβεβαιότητας. Φαίνεται όμως πως η λογική λειτουργεί ακόμη. Ο αιφνίδιος πολιτικός αναχωρητισμός των δύο Ηρακλειδών του Brexit, του Μπόρις Τζόνσον και του Νάιζτελ Φάραντζ, προφανώς οφείλεται στην κατανόηση ότι το Brexit οδηγεί στην διάλυση του Ηνωμένου Βασιλείου και ενδεχομένως και της Βρετανικής Κοινοπολιτείας, καθώς σχετική συζήτηση άρχισε στην Αυστραλία… Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο κ. Σόιμπλε διακηρύττει πως τώρα προτεραιότητα είναι η συνοχή των 27 και προτείνει αφαίρεση αρμοδιοτήτων από την Κομισιόν και ενδυνάμωση των εποπτικών οργάνων, ενώ ο κ. Σουλτς αντιπροτείνει την εξέλιξη της Κομισιόν «σε μια πραγματική ευρωπαϊκή κυβέρνηση», η οποία θα υπόκειται στον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ενός δεύτερου σώματος, το οποίο θα αποτελείται από εκπροσώπους των κρατών-μελών.

Γίνεται, συνεπώς, όλο και πιο κατανοητό πως ο κόσμος είναι σε μετάβαση, σε μια κρίσιμη αλλαγή πορείας. Κάποιοι επισημαίνουν την ανάγκη μιας νέας ουτοπίας, 500 χρόνια μετά την έκδοση (1516) της «Ουτοπίας» του άγγλου ανθρωπιστή Τόμας Μουρ και 27 χρόνια μετά την κατάρρευση της κομμουνιστικής ουτοπίας. Ενδεχομένως να βιώνουμε και την κατάρρευση της ουτοπίας του νεοφιλελευθερισμού, χωρίς να ξέρουμε αν θα είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Οι μύστες της τεχνολογίας ισχυρίζονται πως αυτοί θα σώσουν τον κόσμο, αλλά οι άνθρωποι φοβούνται αυτούς που θα την ελέγχουν…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News