Όταν βρίσκω ωραίες λέξεις αποφασίζω ξαφνικά να γράψω κάτι γι' αυτές. Όχι γιατί τις αγνοούσα πριν, αλλά γιατί γνώρισα ανθρώπους που τους δίνουν, με τη χρήση, άλλη διάσταση. Σήμερα, λοιπόν, θα μιλήσουμε για αυτή την οδό, που και μόνο το όνομά της δηλώνει κάτι σοβαρό και επίσημο. Δεν είμαι φυσικά θιασώτης άλλων -έκνομων- πρακτικών, ούτε έχω προηγούμενα με την επαγγελματική τάξη των δικηγόρων. Θεωρώ, όμως, ότι κάπου εδώ υπάρχει ένα κενό, που καθιστά θύμα και όμηρο τον πολίτη που ήδη έχει υποστεί ζημία και ταυτόχρονα -με έναν ιδιότυπο τρόπο- ευνοεί αυτόν που αδίκησε και οφείλει. Ο δικηγόρος είναι σίγουρα ο μόνος κερδισμένος, αφού αμείβεται με δεδομένο τρόπο και ωφελείται από τη διάρκεια.

Αποφάσισα λοιπόν να απευθύνω με το άρθρο αυτό μια ανοικτή επιστολή προς τον αρμόδιο για την απόδοση δικαιοσύνης Υπουργείο και προς όλους τους δικηγορικούς συλλόγους, ευελπιστώντας σε κάποια απάντηση. Και δεν νομίζω ότι θα απορήσουν με την εμπλοκή μου αυτή όσοι παρακολουθούν την αρθρογραφία μου, καθώς πάντα είχε στόχο να υποδείξει παρόμοια κενά στις λειτουργίες του κράτους προς όφελος του πολίτη και να πιέσει ώστε κάποια στιγμή να αντιληφθούμε πως οι έννοιες «μεταρρύθμιση» και «δημόσια εικόνα» αφορούν και την πολιτεία, η οποία δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο.

Κατά έναν περίεργο πάντα τρόπο, όλοι έχουν δίκιο. Οι Ρωμαίοι έλεγαν «σκληρός νόμος, αλλά νόμος», άρα φυσικά και δεν νοείται ούτε η ανομία ούτε η χαριστική συμπεριφορά. Κάποιος μισθώνει ένα ακίνητο με απόλυτα νόμιμο τρόπο, άρα δικαιούται τα χρήματά του. Ο ενοικιαστής βέβαια είναι κι αυτός άνθρωπος και δεν αποκλείεται -στην πιο καλόπιστη των περιπτώσεων- να ατυχήσει. Είναι απόλυτα κατανοητό, εδώ ανοίγουν όμως και οι πονεμένες συζητήσεις για εκείνο το κράτος της πρόνοιας, που τις έχουμε ξανακάνει… Σε πολλές άλλες περιπτώσεις ο ενοικιαστής απλά δεν πληρώνει γιατί προφανώς έχει… άλλες προτεραιότητες. Τα δικαστήρια έχουν το πρόγραμμά τους, το καλοκαίρι είναι νεκρός χρόνος και αυτός που προσφεύγει ατύχησε. Ο δικηγόρος μιλά για τη «νομική οδό», που δυστυχώς φαίνεται πολύ μακρινή, αμείβεται κανονικά για τα «μέχρι εδώ», προγραμματίζει και τα «παρακάτω», και όλα φαίνονται εντάξει. Νομίζω πως δεν είναι εντάξει, γιατί κανείς δεν ρώτησε αυτόν που «δικαιούται λαμβάνειν» αν έχει κι αυτός ανάγκες, αν μπορεί να περιμένει και ταυτόχρονα να πληρώνει πεντακοσάρικα στον δικηγόρο. Επίσης -ενώ δεν ασπάζομαι κατ’ ανάγκη τον αστικό μύθο ή τη λαϊκή ρήση αν τελικά οι δικηγόροι λένε ψέματα, αλήθειες ή τέλος πάντων οτιδήποτε άλλο- θέλω να επισημάνω πως πολύ συχνά αρέσκονται σε ασάφειες, αποφεύγουν τις δύσκολες ερωτήσεις, καλύπτουν πάντα τους συναδέλφους τους, με τους οποίους συχνά αντιδικούν, και καταλήγουν συνήθως με τις φράσεις «δυστυχώς, έτσι έχουν τα πράγματα στην Ελλάδα, τι να κάνουμε, κ.λπ. Θα χρειαστούμε για αρχή πεντακόσια ευρώ… μην ανησυχείτε όμως, θα τα πάρουμε όλα και με τόκο… δεν παραγράφεται σε καμιά περίπτωση η υπόθεση…».

Σήμερα άκουσα ένα δικηγόρο να λέει αυτά ή τα παρόμοια…«Δεν κάνουμε ψυχικό, δικηγόροι είμαστε». Δεν είμαι νομικός, ούτε θέλω να θίξω τους νομικούς, όμως ήμουν παρών και βεβαιώνω πως ο πολίτης που προσφεύγει λαμβάνει -σχεδόν επίσημα- την απάντηση ότι είναι όμηρος των διαδικασιών. Κατά συνέπεια, υπάρχει εδώ ανισότητα και αδικία. Η συζήτηση περί δικαίου είναι τεράστια, αλλά δεν θα έπρεπε σε καμιά περίπτωση είτε να υπάρχει η υποψία ανοχής, είτε να επιβαρύνονται εκείνοι που έχουν ήδη αδικηθεί. Όπως είπα, πρόκειται για ανοικτή επιστολή που γνωρίζω πως εκφράζει πολλούς και έχει πολλούς αποδέκτες. Αναμένω λοιπόν στο [email protected] απαντήσεις αρμοδίων. Η μεταρρύθμιση σε κάθε επίπεδο είναι πλέον απαίτηση και όρος επιβίωσης αυτής της χώρας!

*Ο Φώτης Παντόπουλος είναι επικοινωνιολόγος και ειδικεύεται σε θέματα ποιότητας υπηρεσιών και δημόσιας εικόνας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News