524
|

Kράτος, συντεχνίες και ατομική ελευθερία

Avatar protagon.import 21 Σεπτεμβρίου 2014, 00:01

Kράτος, συντεχνίες και ατομική ελευθερία

Avatar protagon.import 21 Σεπτεμβρίου 2014, 00:01

Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα σε κυβερνητικό επίπεδο είναι η σταθερή πολιτική επιλογή πρακτικών δανεισμού χωρίς παραγωγική ανταπόδοση. Οι κρατικές δανειολήψεις, για μια εφαρμοσμένη στην κοινωνία «κοινωνική δικαιοσύνη» με πληθωρικές δόσεις δημαγωγικής τυπολογίας περί «εθνικής κυριαρχίας» και «λαϊκής κυριαρχίας», αποδόμησαν πλήρως το δημοκρατικό κεκτημένο των ατομικών δικαιωμάτων της ελευθερίας και της ισονομίας, ενώ παράλληλα επέτρεψαν τη διεκδίκηση προνομίων από συγκεκριμένες ομάδες, οι οποίες υπό τη μορφή συνδικαλιστικών οργανώσεων προστάτευσαν τα συμφέροντα της ομάδας εις βάρος όλων των άλλων πολιτών.

Η αρχή της ισότητας έναντι των νόμων καταλύθηκε πολλαπλώς, προς όφελος των πελατεικών σχέσεων του κομματικού κράτους με συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες για ψηφοθηρικούς κυρίως σκοπούς. Το παράδειγμα διορισμού πολυτέκνων στον κρατικό τομέα χωρίς καμιά αξιολόγηση και αξιοκρατία, έχοντας ως μοναδικό κριτήριο την πολυτεκνία, είναι το πλέον χαρακτηριστικό. Η πιο χαρακτηριστική δε περίπτωση συγκυβέρνησης κράτους και συνδικάτου είναι αυτή της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, όπου πέραν των ακατανόητων προνομίων, το συνδικάτο απολαμβάνει και το δικαίωμα παρέμβασης και συναπόφασης για θέματα επιλογών της διοίκησης.

Ουσιαστικά, όμως, αυτό που επί δεκαετίες καταλύθηκε στην Ελλάδα είναι η έννοια ότι η μόνη ισότητα είναι η ισότητα της ελευθερίας απέναντι στον νόμο. Αυτή η έννοια της ισότητας έναντι του νόμου είναι ο κοινός παρανομαστής της δημοκρατίας και του πολιτικού φιλελευθερισμού, παρότι αυτά τα δύο καθεαυτά παραμένουν διακριτά μεταξύ τους. Ο πολιτικός φιλελευθερισμός επιδιώκει και στοχεύει στον περιορισμό των καταναγκαστικών εξουσιών του όποιου κομματικού κρατισμού, γιατί μόνο έτσι μπορεί να διασφαλισθεί ότι η δημοκρατία θα συνεχίσει να λειτουργεί και δεν θα εκπέσει σε αυταρχική διακυβέρνηση. Η δημοκρατία δύναται να διασφαλίζει, αλλά δεν εγγυάται, τις ατομικές ελευθερίες και γι' αυτό στη φιλελεύθερη σκέψη η δημοκρατία αποτελεί εργαλείο και όχι αυτοσκοπό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η γενική αρχή της πλειοψηφίας ως κριτήριο λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κατά πόσο ενισχύεται λόγου χάριν η δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος όταν με απόφαση της πλειοψηφίας, π.χ. μετά από ένα δημοψήφισμα, καταργείται ή δεν παρέχεται η ισότητα έναντι του νόμου λευκών και μαύρων πολιτών ή μεταναστών ή ομοφυλοφύλων;

Το δομικό ζητούμενο για μια κοινωνία πολιτών που θεμελιώνεται στην ύπαρξη της ελευθερίας είναι κατά πόσο το κομματικό κράτος της δανειοληπτικής πρακτικής δύναται να μετεξελιχθεί σε ένα κράτος δικαίου που θα συνδυάζει τον σεβασμό της ελευθερίας στην παραγωγικότητα και τον σεβασμό των ελευθεριών του ατόμου, καθιστώντας τη δημοκρατία μέσον και όχι αυτοσκοπό. Αν αυτά τα δύο δεν γίνουν κατανοητά, τότε το κράτος και η κοινωνία θα συνεχίσουν να πορεύονται προς τον αυταρχισμό επιτρέποντας σε ομάδες συμφερόντων (ΓΕΝΟΠ, ΟΛΜΕ) να διεκδικούν τη διατήρηση των προνομίων τους, απαξιώνοντας με αυταρχικό τρόπο την υπόλοιπη κοινωνία και με τελική επιδίωξη την αναγωγή του συνδικάτου σε αυταρχικό θεσμό εξουσίας.

Το κομματικό κράτος είναι, εν τέλει, κράτος υποτέλειας, καθώς δανείζεται για να εξυπηρετήσει συμφέροντα συντεχνιών και όχι για να στηρίξει την παραγωγική δραστηριότητα. Οι συντεχνίες ως συν-κρατούντα συνδικάτα καταδεικνύονται πλέον ως οι πιό αυταρχικοί θεσμοί έναντι της ελευθερίας και των δικαιωμάτων του ατόμου. Και τα δύο, και το αυταρχικό κομματικό κράτος και το αυταρχικό κομματικό συνδικάτο, αποτελούν αντιδραστικές μορφές έμπρακτης βίας, καθώς αντιλαμβάνονται την ύπαρξή τους μόνο μέσα από τη διαδικασία της συγκρουσιακής συνύπαρξης των εξουσιών τους. Πρόκειται όμως για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Του νομίσματος της υποτέλειας και του αυταρχισμού.

*Ο Δρ. Χριστόφορος Αρβανίτης είναι Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Θρησκείας στην ΑΕΑΗ Κρήτης

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News