Λένε ότι ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου. Αυτό που δεν λένε, και ισχύει επίσης, είναι ότι και ο άνθρωπος είναι ο καλύτερος φίλος του σκύλου. Οπως αποδεικνύει και πρόσφατη έρευνα που έκανε το Πανεπιστήμιο Σάλφορντ στο Μάντσεστερ, όσες οδηγίες δίνουμε καθημερινά στα σκυλιά μας, άλλες τόσες δίνουν και τα σκυλιά μας σε εμάς. Και μάλιστα τις ακολουθούμε πιστά. Και όταν δείχνουμε να μην καταλαβαίνουμε, οι σκύλοι μάς το κάνουν λιανά, επιμένοντας, ή επιστρατεύοντας περισσότερες «χειρονομίες». Οποιος λέει ότι ο σκύλος δεν έχει προσωπικότητα, μάλλον έχει γάτα.

Μία ομάδα βιολόγων στο συγκεκριμένο βρετανικό πανεπιστήμιο κατέληξε σε 19 σινιάλα που οι σκύλοι κάνουν στα αφεντικά τους, περιμένοντας ότι τα αφεντικά θα είναι αρκετά έξυπνα ώστε να τα κατανοήσουν και να υπακούσουν. Είναι μάλιστα σε θέση, όπως εξηγούν οι ειδικοί, να τροποποιήσουν την αρχική εντολή που μας δίνουν, ώστε να μας πιέσουν να καταλάβουμε τι ακριβώς θέλουν από εμάς, σε περίπτωση που δεν έχουμε ιδέα τι ακριβώς θέλουν να μας πουν.

«Οι περισσότερες έρευνες μέχρι σήμερα εστίαζαν στο κατά πόσο οι σκύλοι καταλαβαίνουν τους ανθρώπους. Εμείς αποφασίσαμε να το δούμε από την ανάποδη» εξηγεί η επικεφαλής της έρευνας Χάνα Γουόρσλεϊ.

Και συνεχίζει: «Οι σκύλοι τείνουν να χρησιμοποιούν τις χειρονομίες όσο συχνά το κάνουν και οι άνθρωποι. Εμείς για παράδειγμα στη μεταξύ μας, ανθρώπινη επικοινωνία χρησιμοποιούμε πολύ τα χέρια μας για να χαιρετίσουμε ή για να δείξουμε, ή για να περιγράψουμε κάτι. Κάτι παρόμοιο, με λίγο παραλλαγμένη γκάμα, συμβαίνει και στη γλώσσα του σκυλίσιου σώματος».

Οποιος έχει σκύλο, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχει υποστεί τον εξής συναισθηματικό εκβιασμό: εκεί που βλέπεις τηλεόραση ανυποψίαστος, έρχεται δίπλα σου ο τετράποδος φίλος σου και με το ένα μπροστινό του πόδι, αρχίζει και κατευθύνει το χέρι σου προς τη μεριά του, προκειμένου να τον χαϊδέψεις, ή να του ξύσεις την πλάτη, ή και τα δύο μαζί.

Σε περίπτωση που υποκύψεις στο αίτημά του, το κάνεις για λίγο και μετά βαρεθείς, αν ο σκύλος θέλει κι άλλο, θα το απαιτήσει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Μαντέψτε ποιος θα κερδίσει σε αυτό το μικρό στιγμιότυπο επίδειξης εξουσίας και αναζήτησης τρυφερότητας.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όταν οι σκύλοι θέλουν ένα καλό ξύσιμο, έχουν στο ρεπερτόριό τους όχι μία, όχι δύο, αλλά 19 διαφορετικές χειρονομίες προκειμένου να μας περάσουν το μήνυμα. Οι ιδιοκτήτες σκύλων που συμμετείχαν στην έρευνα κλήθηκαν να τραβήξουν βιντεάκια με το κινητό τους καταγράφοντας καθημερινές σκυλίσιες στιγμές.

Οι ερευνητές στη συνέχεια παρακολούθησαν και ανέλυσαν περισσότερα από χίλια βιντεάκια, που εικονογραφούσαν με τον καλύτερο τρόπο τις τέσσερις πιο βασικές εντολές που δίνουν οι σκύλοι στα αφεντικά τους: δώσε μου φαγητό/νερό, άνοιξέ μου την πόρτα, φέρε μου το παιχνίδι/το κόκκαλό μου, ξύσε με.

Οι 19 σκυλίσιες χειρονομίες που εντοπίστηκαν, περιλαμβάνουν τέτοιου είδους μη λεκτική επικοινωνία: ξαπλώνω ανάσκελα, σηκώνομαι «όρθιος» στα δύο πίσω πόδια, σε ακουμπάω με το πατουσάκι μου, κ.ά. Ο πιο δημοφιλής τρόπος που χρησιμοποιούν οι σκύλοι για να πετύχουν και τους τέσσερις βασικούς τους στόχους πάντως είναι η αποστροφή του βλέμματος – κοιτάζω αλλού μελαγχολικά, μέχρι να πετύχω τον σκοπό μου. Καταγράφηκε 381 φορές στα βιντεάκια που χρησιμοποίησε η έρευνα. Η συγκεκριμένη μέθοδος, ήταν αποτελεσματική και τις 381 φορές.

Το κούνημα του μπροστινού ποδιού χρησιμοποιείται κυρίως από τα σκυλάκια για να ζητήσουν νερό και φαγητό, όταν ξαπλώνουν ανάσκελα χρησιμοποιήθηκε σε ποσοστό 100% των παρατηρούμενων σκύλων ως αίτημα για χάδια, ενώ όταν κρύβουν το πρόσωπό τους τις περισσότερες φορές το κάνουν για να τους φέρεις κάτι. Μια μπάλα, ένα παιχνίδι, το αγαπημένο τους κόκκαλο. Τέλος λοιπόν στο στερεότυπο που θέλει τον άνθρωπο να πετά το μπαλάκι και να περιμένει να του το φέρει ο σκύλος. Μπορεί κάλλιστα να συμβεί και το αντίστροφο. Και πάλι, όσοι έχουν σκύλο, ξέρουν πολύ καλά τι εννοούμε.

Η έρευνα κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι όταν ο σκύλος ζει σε ένα σπίτι μαζί με πολλούς ανθρώπους, έχει τη δυνατότητα να εμπλουτίζει το ρεπερτόριο αντιδράσεών του. Με άλλα λόγια, ένα τόσο παρατηρητικό και μιμητικό πλάσμα όπως είναι ο σκύλος, όταν έχει περισσότερα από ένα άτομα παρατήρησης, αφομοιώνει πολύ περισσότερες ανθρώπινες συμπεριφορές.

Συχνά ακούμε για την αγάπη άνευ όρων που μας προσφέρει ένας σκύλος. Αυτό δεν είναι εντελώς σωστό. Ναι, ο σκύλος είναι φτιαγμένος για να αγαπήσει με πάθος τον άνθρωπο, όχι όμως και άνευ όρων. Για την ακρίβεια, αξιολογεί σε καθημερινή βάση το αφεντικό του. Σίγουρα θα το έχετε προσέξει. Αν κάποια μέρα ξαφνικά σας κρατάει μούτρα -μουσούδα για την ακρίβεια-, πρέπει να αναρωτηθείτε τι έχετε κάνει λάθος.

Επίσης, ο σκύλος σε υποβάλλει σε καθημερινά τεστ νοημοσύνης. Οπως σημειώνει και η ερευνήτρια δρ Γουόρσλεϊ, «ένα σκυλί δεν ικανοποιείται μόνο και μόνο με το να μας κάνει μια συγκεκριμένη χειρονομία. Θέλει να διασφαλίσει ότι η χειρονομία του αυτή είναι κατανοητή από τον παραλήπτη και αν χρειαστεί, να του κάνει το μήνυμα ευκολότερο».

Σε ένα φανταστικό σύμπαν, οι σκύλοι θα μπορούσαν να συζητούν μεταξύ τους για τα αφεντικά τους, κάνοντας σχόλια του τύπου «ο δικός μου είναι πανέξυπνος», «ο δικός μου δεν τα πιάνει με την πρώτη», κ.λπ. κ.λπ.

Οπως καταλήγει η ερευνήτρια, «αυτό που είναι εντελώς ξεκάθαρο μέσα από τη συγκεκριμένη έρευνα, είναι πως ύστερα από 30.000 χρόνια συμβίωσης, οι σκύλοι και οι άνθρωποι έχουν καταφέρει να αναγνωρίζουν και να καταλαβαίνουν τη μεταξύ τους γλώσσα. Αυτός είναι ένας ακόμη από τους λόγους που αναπτύσσονται τόσο δυνατές σχέσεις ανάμεσα στον σκύλο και στον άνθρωπο».

Η έρευνα που συνυπογράφει η Χάνα Γουόρσλεϊ με τον Σον Ο’Χάρα στο Πανεπιστήμιο Σάλφορντ δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Animal Cognition». Και κάπως έτσι, η σκυλίσια ζωή γίνεται όλο και πιο κατανοητή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News