1470
Τρία από τα δελφίνια στα Σπάτα εν μέσω του «εκπαιδευτικού προγράμματος» | Protagon / Ελένη Κατρακαλίδη

Γιατί πεθαίνουν τα δελφίνια στο Αττικό Πάρκο;

Τρία από τα δελφίνια στα Σπάτα εν μέσω του «εκπαιδευτικού προγράμματος»
|Protagon / Ελένη Κατρακαλίδη

Γιατί πεθαίνουν τα δελφίνια στο Αττικό Πάρκο;

Ας ξεκινήσουμε με μια ιστορία…

Ο Ρικ Ο΄Μπάρι είναι ένας αμερικάνος ακτιβιστής που ξεκίνησε να ασχολείται με τα δελφίνια τη δεκαετία του 1960, όταν βρήκε δουλειά στο Μiami Seaquarium. Υπό την καθοδήγησή του πέντε δελφίνια έγιναν επαγγελματίες ηθοποιοί της θρυλικής τηλεοπτικής σειράς «Φλίπερ το δελφίνι». Ανάμεσά τους και ένα θηλυκό,  η Κάθι. Η ζωή του Ρικ άλλαξε ξαφνικά όταν είδε μπροστά στα μάτια του την Κάθι, να αυτοκτονεί. Ο ίδιος έχει περιγράψει σε συνεντεύξεις του με συγκλονιστικό τρόπο την αντίδραση της Κάθι που του άλλαξε για πάντα τη ζωή: «Μια μέρα κολύμπησε στην αγκαλιά μου, με κοίταξε μέσα στα μάτια, πήρε μια ανάσα, βυθίστηκε στον πυθμένα και έμεινε εκεί. Προσπάθησα να την επαναφέρω αλλά ήταν αργά. Για τα δελφίνια, κάθε ανάσα είναι μια συνειδητή προσπάθεια- όχι όπως στους ανθρώπους, που γίνεται αντανακλαστικά. Η Κάθι απλώς επέλεξε να μην πάρει την επόμενη ανάσα».

1936508_241316175366_1977472_n
Ο Ρικ Ο΄Μπάρι μαζί με το δελφίνι Κάθι

Περίπου τέσσερις δεκαετίες μετά και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κυρίτσης βαδίζει προς την ελληνική Βουλή έχοντας ανά χείρας μία ερώτηση προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Παιδείας. Η ερώτηση έχει να κάνει με το δελφινάριο στα Σπάτα. Και όχι, ο Μάρκος Σεφερλής δεν μετέφερε το χιούμορ του τόσο μακριά. Πρόκειται για την πισίνα με τα δελφίνια που βρίσκεται στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο.

Το σίριαλ με τα δελφίνια που γεννιούνται και μεγαλώνουν σε μικρές ή μεγάλες πισίνες κρατάει χρόνια και στη χώρα μας. Μπορεί λοιπόν η ιστορία της Κάθι και του Ρικ να μοιάζει μακρινή, τουλάχιστον από τα ελληνικά δεδομένα, ωστόσο η αντιπαράθεση μεταξύ οργανώσεων και ιδιοκτητών δελφιναρίων δεν έχει κοπάσει. Μέχρι να βρεθεί λοιπόν ένας ειδικός επιστήμονας «δελφινολόγος» να μας λύσει όλες τις απορίες, οφείλουμε να ακούσουμε και τις δύο πλευρές.

Οι καταγγελίες των οργανώσεων

Η κυρία Νατάσα Μπομπολάκη είναι νομικός και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας. Η συγκεκριμένη οργάνωση είναι από τις κύριες που τα τελευταία χρόνια δεν έχουν σταματήσει να μάχονται για την απελευθέρωση των κητωδών. «Ειδικά αυτό που γίνεται με τα δελφίνια είναι απίστευτο» μας είπε η κυρία Μπομπολάκη. «Μιλάμε για ανώτερα θηλαστικά που έχουν έναν σύνθετο τρόπο επικοινωνίας ο οποίος δεν μπορεί να εξελιχθεί μέσα σε μια πισίνα» συμπληρώνει.

IMG_5523-1
Στο «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» του δελφινάριου στα Σπάτα

Επισήμανε μάλιστα ότι μία σειρά από χώρες έχουν καταργήσει τα δελφινάρια και οφείλει και η Ελλάδα να προχωρήσει προς αυτήν την κατεύθυνση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της, «έξι δελφίνια έχουν πεθάνει στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο και γι’ αυτό οφείλεται η κατάθλιψη τους λόγω του περιβάλλοντος που ζουν αφού τα περισσότερα ήταν σχετικά νέα,  μέσης ηλικίας». Οσο για τις επιδείξεις – σόου που γίνονται σε όλα τα δελφινάρια η κυρία Μπομπολάκη έκανε λόγο για «βασανιστήριο» των θηλαστικών που μετατρέπονται σε «κλόουν» για χάρη των επισκεπτών.

«Αρκετοί από την τωρινή κυβέρνηση μας είχαν υποσχεθεί προεκλογικά ότι θα καταργήσουν τα δελφινάρια» υποστήριξε η κυρία Μπομπολάκη. Σύμφωνα με την ίδια, «χώρες όπως η Νορβηγία, η Ελβετία και η Φινλανδία δεν επιτρέπουν πλέον την αιχμαλώτιση κητωδών αφού πρόκειται για μία απάνθρωπη πρακτική». Στο σποτ που γυρίστηκε υπό την αιγίδα αρκετών Περιβαλλοντικών Μη Κερδοσκοπικών Οργανώσεων αναφέρεται ότι «στις δεξαμενές των δελφιναρίων, η φωνή των δελφινιών επιστρέφει σε αυτά ως ηχώ. Γι’ αυτό τα θηλαστικά παύουν να μιλούν. Παραμένουν σιωπηλά για πάντα».

Απαντήσεις από το Αττικό Πάρκο

Η αλήθεια είναι ότι ο Ζαν-Ζακ Λεσουέρ, Διευθύνων Σύμβουλος του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου, μας υποδέχτηκε δείχνοντάς ότι ξέρει τι ερωτήσεις τον περιμένουν. «Εχετε και εσείς επηρεαστεί από όλα αυτά που λέγονται για τα δελφινάρια ε;» ήταν από τις πρώτες φράσεις του λίγη ώρα αφού μας είχε δείξει το δρόμο για την πισίνα με τα δελφίνια του Αττικού Πάρκου.

Καθίσαμε λίγα μέτρα μακριά από το δελφινάριο, ενώ το «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» με τα δελφίνια είχε ξεκινήσει. Αυτή ήταν και η πρώτη μας διαπίστωση. Το σόου, η επίδειξη ονομάζεται «εκπαιδευτικό πρόγραμμα» και η αλήθεια είναι ότι δεν περιέχει τις υπερβολικές φιγούρες δελφινιών που θα περίμενε κάποιος.

IMG_5585-1
O διευθύνων σύμβουλος του Αττικού Πάρκου, Ζαν-Ζακ Λεσουέρ, στο δελφινάριο

Ο κ. Λεσουέρ υποστήριξε ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν έχει καμία σχέση με τα σόου που γίνονταν παλαιότερα σε δελφινάρια ή γίνονται ακόμα στο εξωτερικό. «Εδώ τα δελφίνια δεν εκπαιδεύονται καν. Ουσιαστικά παίρνουμε τις φυσιολογικές συμπεριφορές τους και πάνω εκεί χτίζουμε. Ας πούμε τους δίνουμε μια εντολή για να πηδήξουν, κάτι που άλλωστε απολαμβάνουν. Επίσης προσπαθούμε να μάθουμε κάποια πράγματα στο κοινό για τα δελφίνια και τελικά να περάσουμε ένα οικολογικό μήνυμα». Ο ίδιος παραδέχεται ότι σε άλλες χώρες γίνονται ακόμα και σήμερα απαράδεκτες επιδείξεις. «Στην Λιθουανία κάνουν απίστευτα σόου με μπάλες και σκοινιά με τα οποία δεν συμφωνώ. Στην Φινλανδία πάλι έχουν πολύ μικρές πισίνες και τα δελφίνια υποφέρουν».

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο λειτουργεί στην Ελλάδα από τον Μάιο του 2000. Είναι το μοναδικό ζωικό πάρκο στην Αθήνα. Το δελφινάριο άνοιξε το 2010 και σήμερα έχει επτά δελφίνια. «Μέσα στο ελληνικό νομικό πλαίσιο υπάρχει σαφέστατα διάταξη που λέει ότι τα ζωικά πάρκα μπορούν να έχουν κητώδη» σημείωσε ο κ. Λεσουέρ που μας τόνισε αρκετές φορές ότι έχει τέσσερις αθωωτικές αποφάσεις από δικαστήρια για το συγκεκριμένο θέμα.

IMG_5599-1
Σαν μεγάλο ανθρώπινο χαμόγελο. Είναι όμως αληθινό;

«Για τους θανάτους που έχουν σημειωθεί κατά καιρούς τι έχετε να πείτε;» τον ρωτήσαμε.

«Είχαμε συνολικά πέντε θανάτους αυτά τα χρόνια. Τα τρία από τα δελφίνια που χάσαμε ήταν νεογέννητα με το ένα μάλιστα να έχει γεννηθεί πρόωρα. Ενα δεν το τάισε η μητέρα του και εμείς δεν καταφέραμε να το σώσουμε.  Συμβαίνει αυτό στην φύση».

Πριν ο κ. Λεσουέρ τελειώσει την φράση του, τον διακόψαμε. «Και πάνω σε αυτό το θέμα κάποιοι υποστηρίζουν ότι τα δελφίνια που γεννιούνται και μεγαλώνουν σε αιχμαλωσία δεν αποκτούν το μητρικό ένστικτο και γι΄αυτό μπορεί να παρατήσουν τα παιδιά τους».

«Αυτά είναι ανοησίες» απάντησε. «Γιατί δεν λέει κάποιος ότι έχουν γεννηθεί εδώ άλλα τρία δελφίνια και πήγαν υγιέστατα στην Λιθουανία;».

«Οσο για το τελευταίο που χάσαμε, ήταν 38 ετών, δηλαδή προχωρημένης ηλικίας» συνέχισε. «Η νεκροψία έδειξε ότι πέθανε από φυσικά αίτια. Αυτά που γράφουν ότι τα δελφίνια ζουν 50 χρόνια είναι μπούρδες. Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον μέσο όρο ζωής των δελφινιών γιατί για να βρεθεί, πρέπει να παρακολουθούνται όλη τους τη ζωή. Στη φύση δεν νομίζω ότι ο μέσος όρος ξεπερνά τα 30 χρόνια. Σε ελεγχόμενο περιβάλλον είναι σίγουρα μεγαλύτερος».

IMG_5594-1
Ο Ζαν-Ζακ Λεσουέρ με φόντο τις κερκίδες του δελφινάριου

Με φόντο τους ελέφαντες του Πάρκου, προσπαθήσαμε να πάρουμε απαντήσεις σε όλα όσα έχουν αναφέρει κατά καιρούς οι οργανώσεις στην Ελλάδα. Ρωτήσαμε τον κ. Λεσουέρ και για το αν τελικά κλείνουν τα δελφινάρια στην υπόλοιπη Ευρώπη. «Υπάρχουν πολλά δελφινάρια στην Ισπανία, την Ιταλία, την Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία. Αρα δεν καταργούνται. Στην Ελβετία που έκλεισε το δελφινάριο ήταν μία τραγική περίπτωση. Φαίνεται ότι έγινε ένα ρέιβ πάρτι και δύο δελφίνια δηλητηριάστηκαν (η τραγική ιστορία εδώ). Γι’ αυτό το συγκεκριμένο δελφινάριο έκλεισε. Και στην Φινλανδία έκλεισε ένα κρατικό θεματικό πάρκο με ένα πολύ παλιό δελφινάριο το οποίο όφειλαν να ανακαινίσουν. Επειδή όμως το κόστος ήταν μεγάλο, αποφάσισαν να το κλείσουν. Και μάλιστα τα δελφίνια τα έστειλαν εδώ γιατί οι αρμόδιοι έκριναν ότι θα ήταν το καλύτερο για αυτά».

«Σας έχουν ενημερώσει ότι η κυβέρνηση ήθελε προεκλογικά να κλείσει τα δελφινάρια;» ρωτήσαμε. «Εγώ δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι επίσημο. Ομως και να το κλείσεις πρέπει να βρεις λύσεις σε μια σειρά από θέματα. Ας πούμε το πού θα πάνε τα δελφίνια και ποιος θα αναλάβει το κόστος της μεταφοράς τους. Επίσης ποιος εγγυάται την επιβίωσή τους; Ολοι ξέρουν ότι αυτά τα δελφίνια αν αφεθούν ελεύθερα θα πεθάνουν σε δύο ημέρες. Οσο για την ερώτηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, νομίζω ότι πολλοί υπογράφουν χαρτιά χωρίς να ξέρουν τι υπογράφουν».

IMG_5581-1
Δύο αρσενικά δελφίνια προφανώς ζητούν κάποιο ψάρι

Ξεκινήσαμε να βαδίζουμε προς το δελφινάριο την ώρα που ο κόσμος έβγαινε χαρούμενος από το πρόγραμμα – επίδειξη. Δεκάδες πιτσιρίκια συζητούσαν για τα δελφίνια που μέχρι τότε είχαν δει μόνο σε ντοκιμαντέρ. «Ακουσα και αυτούς που λένε ότι τα δελφίνια έχουν ένα ηχοακουστικό σύστημα το οποίο όταν εκπέμπει ένα σήμα στην πισίνα χτυπάει στους τοίχους και επιστρέφει στο δελφίνι με αποτέλεσμα να τρελαίνεται» συνέχισε ο κ. Λεσουέρ. «Αστεία πράγματα, ένα δελφίνι χρησιμοποιεί αυτό το σύστημα μόνο όταν κυνηγάει ψάρια ή για να επικοινωνήσει με άλλα δελφίνια. Εδώ απλά δεν το χρησιμοποιεί».

Οι εκπαιδευτές εκείνη την ώρα ξεκουράζονταν ενώ τα δελφίνια, όλα τους αρσενικά, έκαναν τις δικές τους υποβρύχιες βόλτες από την μία άκρη της πισίνας στην άλλη. Δύο μικρά δελφίνια στέκονταν ακίνητα στην μέση τις πιο μικρής πισίνας του δελφινάριου. «Τα έφεραν από ένα πολύ μικρό δελφινάριο του εξωτερικού και δεν έχουν συνηθίσει τους μεγάλους χώρους» μας είπε ένας εκπαιδευτής. Ακόμα και αυτά είχαν εκείνο το μόνιμο αφοπλιστικό χαμόγελο στο πρόσωπό τους. Το χαμόγελο που ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις πόσο αληθινό είναι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...