Η εποχή της «ήπιας  δύναμης» του Βρετανικού Συμβουλίου φαίνεται ότι πλησιάζει στο τέλος της αφού, σύμφωνα με πληροφορίες των Times του Λονδίνου, ο θεσμός, ο οποίος από την εποχή της αποικιοκρατίας προωθεί  τις βρετανικές αξίες σε όλο τον κόσμο μέσω του πολιτισμού,  θα σταματήσει το έργο του σε χώρες-κλειδιά πριν από το Brexit.

Το Βρετανικό Συμβούλιο θεωρείται ο πρωταγωνιστής στη χρήση της «ήπιας δύναμης» (soft power), όρος των διεθνών σχέσεων που αναφέρεται στην χρήση του πολιτισμού, καθώς συμπληρώνει την στρατιωτική και διπλωματική ισχύ μιας  χώρας στέλνοντας συγγραφείς, καλλιτέχνες, μουσικούς και ηθοποιούς σε όλο τον κόσμο.

Τα έργα του Σαίξπηρ, του Μίλτον και του Έλγκαρ έχουν χρησιμοποιηθεί από το Συμβούλιο για την καλλιέργεια διεθνών σχέσεων κατά τη διάρκεια της διάλυσης της βρετανικής αυτοκρατορίας, του Ψυχρού Πολέμου, των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης. Ωστόσο, η βρετανική κυβέρνηση σταματάει την χρηματοδότηση του έργου του Συμβουλίου στις ανεπτυγμένες χώρες, τη στιγμή ακριβώς που, κατά τους επικριτές της, αυτό καθίσταται όλο και πιο αναγκαίο πριν από την έξοδο από την ΕΕ.

Η επιχορήγηση του Υπουργείου Εξωτερικών, ύψους 39 εκατ. λιρών για την χρηματοδότηση μεγάλου μέρος της πολιτιστικής δραστηριότητας σε χώρες που δεν δικαιούνται βοήθειας, δεν μειώνεται καθόλου κατά τα επόμενα τρία χρόνια. Γίνεται ανακατανομή της χρηματοδότησης σε φτωχότερες χώρες.

Το Βρετανικό Συμβούλιο, το οποίο ιδρύθηκε το 1934, υπέβαλε τον περασμένο Φεβρουάριο αίτηση στο Ταμείο Ενδυνάμωσης,  για ποσόν ύψους 700 εκατ. λιρών (περίπου 775 εκατ. ευρώ) που θα το βοηθούσε να καλύψει το έλλειμμά του. Οι παροχές του Ταμείου, που ίδρυσε ο υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, σταμάτησαν, όμως, προσφάτως με εντολή του Μαρκ Σέντγουιλ, συμβούλου εθνικής ασφαλείας της πρωθυπουργού, ώστε να διασφαλιστούν τα χρήματα που πληρώνουν οι φορολογούμενοι για τις διεθνείς δαπάνες.

Ο σερ Κιαράν Ντεβέιν, διευθύνων σύμβουλος του Συμβουλίου παρουσιάζοντας το νέο εταιρικό του σχέδιο, προειδοποίησε: «Αντιμετωπίζουμε πιέσεις στο μοντέλο χρηματοδότησής μας… Αυτό, σε συνδυασμό με εξωτερικούς παράγοντες, όπως ο αντίκτυπος της φθίνουσας αξίας της λίρας, σημαίνει ότι, παρά τις προγραμματισμένες αποδόσεις, το οικονομικό σχέδιο προϋποθέτει πολύ χαμηλότερες δαπάνες στις ανεπτυγμένες χώρες από το 2018 και μετά. Εάν δεν είμαστε σε θέση να γεφυρώσουμε το κενό της χρηματοδότησης, η ικανότητά μας για παροχές στον αναπτυγμένο κόσμο θα αμφισβητηθεί».

Είπε, ακόμη, ότι η προτεραιότητα του Συμβουλίου θα έπρεπε να είναι η ενίσχυση των πολιτιστικών και εκπαιδευτικών σχέσεων εντός της ΕΕ, καθώς η Βρετανία προετοιμάζεται για το Brexit. Δήλωσε, επίσης, πως ελπίζει ότι το Συμβούλιο θα είναι σε θέση να «κάνει περισσότερα με λιγότερα» και ότι «η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ είναι μια ευκαιρία να αξιοποιηθούν οι πολιτιστικές σχέσεις ακόμη περισσότερο σε όλο τον κόσμο»..

Πέρσι, η ετήσια αμοιβή του διευθύνοντος συμβούλου ανήλθε στις 250.000 λίρες (περίπου 278.000 ευρώ) και η μέση αμοιβή για το προσωπικό του Συμβουλίου σε 38.497 λίρες (42.635 ευρώ) όταν ο μέσος μισθός των δημοσίων υπαλλήλων είναι 23.000 λίρες (25.470 ευρώ). Επιπλέον, ο αριθμός των υπαλλήλων αυξήθηκε από 9.624 σε 10.596 ενώ ο αριθμός των εκπαιδευτικών, που απασχολούνται στο εξωτερικό, στην πραγματικότητα,  μειώθηκε.

Οι περικοπές στη χρηματοδότηση συμβαίνουν καθώς το Συμβούλιο ετοιμάζεται να εγκαταλείψει το εμβληματικό του κτίριο κοντά στο παλάτι του Μπάκιγχαμ για να μετακομίσει (το 2020) στο Στράτφορντ, στο ανατολικό Λονδίνο. Εντωμεταξύ θα πρέπει, όλο και περισσότερο, να χρηματοδοτεί το πολιτιστικό του έργο στις ανεπτυγμένες χώρες από τα κέρδη του προσοδοφόρου δικτύου μαθημάτων και εξετάσεων αγγλικής γλώσσας, που διαθέτει σε όλο τον κόσμο.

Οι πρόσφατα δημοσιευμένοι ισολογισμοί δείχνουν ότι πέρυσι κέρδισε πάνω από 650 εκατ. λίρες (720 εκατ. ευρώ) από την διδασκαλία αγγλικών αλλά κατέγραψε συνολικές ζημίες ύψους 9 εκατ. λιρών (10 εκατ. ευρώ). Οι αλλαγές έρχονται τη στιγμή που η Βρετανία έχασε την πρώτη θέση σε μια διεθνή κατάταξη της «ήπιας δύναμης» (soft power). Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντικατέστησαν το Ηνωμένο Βασίλειο στην κατάταξη, που καταρτίστηκε από την Portland Communications, και η οποία αντανακλά την αυξανόμενη επιρροή των ασιατικών εθνών με υψηλότερες θέσεις για την Κίνα, την Ιαπωνία και τη Σιγκαπούρη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News