1488
Το πλήθος τραγουδά «Viva Espana!», στην εξέδρα ο Μαριάνο Ραχόι πανηγυρίζει με την οικογένειά του. Είναι ο νικητής αλλά το πολιτικό μέλλον της Ισπανίας παραμένει θολό | REUTERS/Marcelo del Pozo

Το πολιτικό αδιέξοδο νίκησε στην Ισπανία

Protagon Team Protagon Team 26 Ιουνίου 2016, 22:17
Το πλήθος τραγουδά «Viva Espana!», στην εξέδρα ο Μαριάνο Ραχόι πανηγυρίζει με την οικογένειά του. Είναι ο νικητής αλλά το πολιτικό μέλλον της Ισπανίας παραμένει θολό
|REUTERS/Marcelo del Pozo

Το πολιτικό αδιέξοδο νίκησε στην Ισπανία

Protagon Team Protagon Team 26 Ιουνίου 2016, 22:17

Οι κάλπες στην Ισπανία… μίλησαν. Μόνο που έστειλαν και πάλι χρησμό. Χρειάστηκε να περάσουν έξι μήνες αβεβαιότητας, πολιτικών διεργασιών, αντιπαραθέσεων, χτυπημάτων πάνω και… κάτω από τη ζώνη, για να φτάσει η Ισπανία ξανά στο ίδιο σημείο. Η βρετανική εφημερίδα Guardian, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση των πρώτων exit polls έκανε λόγο, ορθώς, για νέο αδιέξοδο. Και, όντως, κάπως έτσι διαμορφώθηκε το σκηνικό.

Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι το αδιέξοδο είναι τόσο ευρύ που οδήγησε και σε λάθος προσέγγιση τα exit polls. Ετσι, ενώ στην πρόθεση ψήφου των εταιρειών δημοσκόπησης οι Unidos Podemos εμφανίζονταν ως δεύτερη δύναμη, τα επίσημα αποτελέσματα τους διέψευσαν: 33,03% το Λαϊκό Κόμμα του πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι (137 έδρες), 22,66% οι Σοσιαλιστές του Πέδρο Σάντσεθ (85 έδρες), τρίτοι οι Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας με 21,10% (71 έδρες) και τέταρτοι οι Ciudadanos με 13,05% (32 έδρες). Αλλες 25 έδρες μοιράζονται μικρότερα, τοπικά κόμματα. Είναι σαφές ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης είναι και πάλι ένας δύσκολος γρίφος καθώς απαιτούνται 176 έδρες, σε σύνολο 350.

Και τώρα, τι;

Σε επίπεδο προσώπων ο Μαριάνο Ραχόι αναδείχθηκε ο μεγάλος νικητής των εκλογών καθώς παρά την αποχή (30%), αύξησε τόσο τις ψήφους όσο και τις έδρες του Λαϊκού Κόμματος – 14 περισσότερες από τον Δεκέμβριο του 2015. Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, ο πολυσυζητημένος αντισυμβατικός ηγέτης των Unidos Podemos διαπίστωσε από την άλλη ότι η αντισυστημική ρητορική έχει τελικά ταβάνι – δεν «πέρασε» τόσο στους ισπανούς πολίτες που επέλεξαν να διατηρήσουν τον παραδοσιακό δικομματισμό, έστω και με ψαλιδισμένα ποσοστά σε σχέση με το παρελθόν.

Οπως σημείωσε, σε μια από τις πρώτες αναλύσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ισπανία το Bloomberg, το Brexit οδήγησε τους ισπανούς ψηφοφόρους προς τα «ασφαλή λιμάνια», δηλαδή τα κόμματα του πολιτικού κατεστημένου αποτρέποντάς τους από πιο ριψοκίνδυνες ψήφους, όπως αυτή στους ενωμένους Podemos που διατήρησαν τις ίδιες έδρες με αυτές που είχαν εξασφαλίσει τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά είδαν την απήχησή τους να μειώνεται κατά σχεδόν 1 εκατ. ψήφους.

2016-06-26T214832Z_1433301592_LR1EC6Q1OKLJT_RTRMADP_3_SPAIN-ELECTION
Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos αποχωρεί από τα κεντρικά γραφεία του κινήματος. Η εκλογική επίδοση δεν ήταν αυτή που ανέμενε (Reuters)

Σε μια άλλη ανάλυση αυτή του euobserver, υπογραμμίστηκε το γεγονός ότι το PSOE του Σάντσεθ παραμένοντας δεύτερο διέψευσε τα προγνωστικά και τις δημοσκοπήσεις που το ήθελαν να εξαφανίζεται από το Podemos, «με τον ίδιο τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ κατάπιε το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα».

Ξεκάθαρα χαμένος της εκλογικής αναμέτρησης, είναι ο Αλμπερτ Ριβέρα των Ciudadanos, το ποσοστό των οποίων συρρικνώθηκε – το κίνημα απώλεσε 400.000 ψήφους και οκτώ έδρες σε σχέση με τον Δεκέμβριο, γεγονός που ίσως να υπονομεύσει την όποια δυνατότητα συνεργασίας για το σχηματισμό κυβέρνησης. Τα υπόλοιπα περιφερειακά κόμματα, κυρίως από τη Χώρα των Βάσκων, την Καταλονία και τα Κανάρια Νησιά κινήθηκαν περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτά της κάλπης του 2015.

Τα επόμενα βήματα είναι τα δύσκολα. Ο ισπανικός Τύπος ανακήρυξε τον Μαριάνο Ραχόι θριαμβευτή, αύξησε άλλωστε τις ψήφους του Λαϊκού Κόμματος κατά μισό εκατομμύριο σε σχέση με τον περασμένο Δεκέμβριο, αλλά το πολιτικό μέλλον στη χώρα είναι θολό.

Από τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας ξεκίνησε η επίπονη διαδικασία της συνεννόησης των πολιτικών κομμάτων για το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.

Ο ίδιος ο Ραχόι θριαμβολόγησε: «Κατακτήσαμε το δικαίωμα να κυβερνήσουμε και να γίνουμε χρήσιμοι για τους Ισπανούς» είπε, ενώ το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο αρχηγείο του Λαϊκού Κόμματος στη Μαδρίτη τραγουδούσε το «Viva Espana!». Ο πρωθυπουργός είπε ότι  θα ξεκινήσει άμεσα τις επαφές με τα κόμματα. Αναλυτές προεξόφλησαν τη συνεργασία με τους Ciudadanos, όμως μαζί δεν συγκεντρώνουν τους αναγκαίους 175 βουλευτές.

Υπενθυμίζεται ότι στο ισπανικό σύστημα, ο εντολοδόχος πρωθυπουργός έχει δύο ευκαιρίες για να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης: στην πρώτη ψηφοφορία απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία, ενώ στη δεύτερη μπορεί να επιβιώσει και με τη σχετική πλειοψηφία.

Τον περασμένο Δεκέμβριο ο Ραχόι είχε αρνηθεί να λάβει την εντολή καθώς τότε οι αριθμοί δεν έβγαιναν σε καμία περίπτωση και όλα τα κόμματα είχαν ξεκαθαρίσει ότι δεν θα συνεργαστούν μαζί του. Τώρα οι Ciudadanos έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας. Μετά το αποτέλεσμα ο Αλμπερτ Ριβέρα είπε ότι είναι ανοιχτός σε συζητήσεις αρκεί να υπάρξουν πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Είναι μια αλλαγή στάσης καθώς προεκλογικά διαβεβαίωνε ότι δεν πρόκειται να δεχτεί τον Ραχόι για πρωθυπουργό λόγω της υπόθεσης παράνομης χρηματοδότησης του Λαϊκού Κόμματος – μια υπόθεση για την οποία ο πρωθυπουργός αρνείται κάθε εμπλοκή πάντως.

Αν ο Ραχόι αποτύχει να σχηματίσει κυβέρνηση η εντολή θα περάσει και πάλι στον Πέδρο Σάντσεθ των Σοσιαλιστών. Αυτός κατέβηκε στις εκλογές διατυμπανίζοντας ότι δεν θα αφήσει ούτε τον Ραχόι να παραμείνει πρωθυπουργός, ούτε τον Ιγκλέσιας να τον διαδιεχθεί.

Θα είναι ενδιαφέρον αν θα επιδιώξει συνεργασία μόνο με τους Podemos για το σχηματισμό κυβέρνησης μειοψηφίας, ή θα επιμείνει και πάλι να κρατήσει στο κάδρο και τους συρρικνωμένους πλέον Ciudadanos, γεγονός που την προηγούμενη φορά δεν χαροποίησε το κόμμα του Ιγκλέσιας.

2016-06-26T220336Z_2113521327_LR1EC6Q1P9PK3_RTRMADP_3_SPAIN-ELECTION
O Πέδρο Σάντσεθ του PSOE γίνεται δεκτός με χειροκροτήματα στο αρχηγείο των Σοσιαλιστών στη Μαδρίτη (Reuters)
Η εξέλιξη

Στις 22:47 (ώρα Ελλάδας) με καταμετρημένο το 47,48%, το Λαϊκό Κόμμα λάμβανε 134 έδρες, οι Σοσιαλιστές 94 έδρες, οι Unidos Podemos 69 και οι Ciudadanos 28 έδρες.

47%

Στις 22.53 (ώρα Ελλάδας) έχει καταμετρηθεί το 54,49% και τα αποτελέσματα είναι: Λαϊκό Κόμμα 134 έδρες, Σοσιαλιστές 92 έδρες, Unidos Podemos 70 έδρες, Cuidadanos 29 έδρες.

1466970532-9b5f0db8db2ef48825b734aeaa3b427c_Large (1)

Στις 23:00 (ώρα Ελλάδας) έχει καταμετρηθεί το 61% των ψήφων: Λαϊκό Κόμμα 135 έδρες, Σοσιαλιστές 90 έδρες, Unidos Podemos 71 έδρες, Ciudadanos 29 έδρες.

78%

Στις 23:14 (ώρα Ελλάδας) έχει  καταμετρηθεί το 78,35% των ψήφων: Λαϊκό Κόμμα 136 έδρες, Σοσιαλιστές 89 έδρες, Unidos Podemos 71 έδρες, Ciudadanos 29 έδρες.

84%

Στις 23:31 (ώρα Ελλάδας) έχει  καταμετρηθεί το 84,04% των ψήφων: Λαϊκό Κόμμα 136 έδρες, Σοσιαλιστές 88 έδρες, Unidos Podemos 71 έδρες, Ciudadanos 30 έδρες.

spain-100

Τελικά αποτελέσματα (πρωί της Δευτέρας): Λαϊκό Κόμμα 137 έδρες, Σοσιαλιστές 85 έδρες, Unidos Podemos 71 έδρες, Ciudadanos 32 έδρες. Αλλες 25 έδρες λαμβάνουν μικρότερα κόμματα: Εννέα έδρες το ERC–CatSí από την Καταλονία, οκτώ έδρες το CDC επίσης από τα Καταλονία, πέντε έδρες το PNV των Βάσκων, δύο το EH Bildu επίσης από τη Χώρα των Βάσκων και, τέλος, μία έδρα το CC–PNC, το εθνικιστικό κόμμα από τα Κανάρια.

2016-06-26T092820Z_1315442064_LR1EC6Q0QAO23_RTRMADP_3_SPAIN-ELECTION
Ο Μαριάνο Ραχόι ασκεί το εκλογικό του δικαίωμα. Δύσκολα, όμως, θα διατηρήσει τη θέση του πρωθυπουργού (Reuters)

Οι Unidos Podemos θεωρητικά, μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση με τους Σοσιαλιστές . Τα… κουκιά βγαίνουν: η αυτοδυναμία απαιτεί να υπάρχουν 176 έδρες κάτι που σημαίνει ότι οι δύο σχηματισμοί, δυνητικά, θα μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας. Η αριθμητική λέει «ναι», η πολιτική λογική λέει «όχι». Αν ο Σάντσεθ παραιτηθεί από την ηγεσία των Σοσιαλιστών, ίσως υπάρξει η διάθεση για συνεργασία (δύσκολο μετά τα αποτελέσματα των δεύτερων εκλογών). Αλλά κι αυτό θα εξαρτηθεί από τον επόμενο αρχηγό που δεν αποκλείεται να είναι η πρόεδρος της Ανδαλουσίας, Σουσάνα Ντίαθ.

Η ίδια, πάντως, στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωση των Σοσιαλιστών που έγινε στην Ανδαλουσία (παραδοσιακό προπύργιο του κόμματος) μίλησε με σκληρά λόγια για τους Podemos. Τυχόν συνεργασία PSOE-Podemos απαιτεί επίπονες διαπραγματεύσεις για τις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Δεν είναι μόνο η οικονομία, είναι και το «καυτό» ζήτημα της Καταλονίας, όπου οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων είναι μεγάλες.

Θα μπορούσε να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας των δύο μεγάλων πολιτικών αντιπάλων, δηλαδή Λαϊκού Κόμματος και Σοσιαλιστών; Αμφότεροι ξορκίζουν ένα τέτοιο σενάριο. Εκτός και αν έρθουν στην επιφάνεια νέα πρόσωπα, περισσότερο πρόθυμα να συνεργαστούν. Σε μια τέτοια περίπτωση «παρών» δηλώνει και ο τέταρτος της κάλπης, Αλμπερτ Ριβέρα, πρόεδρος των Ciudadanos.

Υπάρχει πιθανότητα να γίνουν και τρίτες εκλογές; Στο ένα και μοναδικό ντιμπέιτ όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί υποσχέθηκαν ότι δεν θα υπάρξει νέα κάλπη. Το ίδιο βέβαια είχαν υποσχεθεί και την προηγούμενη φορά. Επομένως, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά.

2016-06-26T100840Z_2005323923_LR1EC6Q0S6543_RTRMADP_3_SPAIN-ELECTION
Ο επικεφαλής των Unidos Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας υψώνει τη γροθιά του λίγο πριν ψηφίσει (Reuters)

Επομένως, είναι προφανές πως ο νικητής των ισπανικών εκλογών είναι η… πολιτική αβεβαιότητα. Η οποία μένει να σχηματοποιηθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την επομένη των εκλογών.

Οσο για τα exit polls, έδειξαν τα εξής: 
1. Λαϊκό Κόμμα (PP) 28,5% (117-121 έδρες)
2. Unidos Podemos 25,6% (91-95 έδρες)
3. Σοσιαλιστές (PSOE) 22% (81-85 έδρες)
4. Ciudadanos 11,8% (26-30 έδρες)

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία ήταν -αναμενόμενα- χαμηλά. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με όσα είχαν γίνει γνωστά, κυμαινόταν μόλις στο 51,17% -ήτοι, περίπου επτά ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό την ίδια ώρα στις εκλογές του Δεκεμβρίου- στις 19:00 (ώρα Ελλάδος).

2016-06-26T081615Z_1913881767_LR1EC6Q0MYS0F_RTRMADP_3_SPAIN-ELECTION
Αρκετά χαμηλή ήταν η προσέλευση του κόσμου στις κάλπες (Reuters)

Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν υπό το φάσμα μιας επανάληψης του κυβερνητικού αδιεξόδου, το οποίο προκάλεσε ο τερματισμός του μακρού κύκλου του δικομματισμού, αλλά και υπό την προοπτική μίας κατακλυσμιαίας αλλαγής του πολιτικού χάρτη με την ανάδυση μίας πραγματικά αριστερής κυβέρνησης για πρώτη φορά στη μετα-Φράνκο εποχή.

Το ποσοστό συμμετοχής ούτως ή άλλως αναμενόταν χαμηλότερο από τις προηγούμενες εκλογές, καθώς οι Ισπανοί βρίσκονται ήδη σε περίοδο διακοπών, ενώ εμφανίζουν και σημάδια κόπωσης από την παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...