600
|

Αγριόκυκνοι: Τρείς κόρες της Κίνας, Γιούγκ Τσάνγκ ( Εστία)

Αλέκος Λασκαράτος Αλέκος Λασκαράτος 15 Σεπτεμβρίου 2010, 06:51

Αγριόκυκνοι: Τρείς κόρες της Κίνας, Γιούγκ Τσάνγκ ( Εστία)

Αλέκος Λασκαράτος Αλέκος Λασκαράτος 15 Σεπτεμβρίου 2010, 06:51

Η Γιούγκ Τσάνγκ (Jung Chang) περιγράφει τη ζωή τριών γυναικών στην Κίνα, της γιαγιάς της, της μητέρας της και της ίδιας, ως τη φυγή της στο Λονδίνο το 1978, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Μάο, σε ηλικία 26 χρονών, όπου και ζεί σήμερα. Στο Λονδίνο γυρίζει σελίδα και απομακρύνεται ψυχικά από όσα έζησε στην Κίνα. Δέκα χρόνια αργότερα την επισκέπτεται η μητέρα της. Οι ιστορίες τις οποίες αφηγείται συγκλονίζουν την Τσάνγκ. Οι αναμνήσεις εισβάλλουν και πάλι στο μυαλό της, η Κίνα την κυριεύει ξανά. Μετά από αυτό επισκέπτεται την Κίνα αρκετές φορές και μαγνητοφωνεί τις αφηγήσεις της μητέρας της. Το υλικό αυτό, μαζί με τις δικές της αναμνήσεις, αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία χτίστηκαν οι Αγριόκυκνοι.

Η Κίνα από τις αρχές του περασμένου αιώνα βρίσκεται σε συνεχή πολιτικό αναβρασμό. Η κατοχή από τις ξένες ευρωπαικές δυνάμεις, η πτώση του αυτοκράτορα, η εισβολή των Γιαπωνέζων στη Ματζουρία, ο απελευθερωτικός αγώνας του Τσάνγκ Και Τσέκ, η Μεγάλη Πορεία του Μάο, η νέα εισβολή των γιαπωνέζων, ο εμφύλιος και η επικράτηση των κομμουνιστών, το απολυταρχικό καθεστώς του Μάο Τσέ Τούνγκ.

Στις οκτακόσιες σελίδες του βιβλίου της η Τσάνγκ περιγράφει με μεγάλη λεπτομέρεια και διεισδυτική ματιά την ιστορία της Κίνας μέσα από τη ζωή αυτών των τριών γυναικών. Ούτε ιστορικό ανάγνωσμα, ούτε μυθιστόρημα. Κάτι ανάμεσα στα δύο, κάτι και από τα δύο. Η καταγγελία του καθεστώτος του Μάο γίνεται όχι άμεσα αλλά έμμεσα, από τα καθημερινά βιώματα της ίδιας και της οικογένειάς της. Απίστευτα βάρβαρες καταστάσεις όπου οι χτεσινοί κατέχοντες κατηγορούνται για κατασκοπεία, εσχάτη προδοσία κλπ., ανάλογα με το ποιές ομάδες στον περίγυρο του Μάο έχουν το πάνω χέρι. Τα νήματα τα κινεί ο ίδιος ο Μάο με σκοπό να μην επιτρέψει σε καμία ομάδα να γίνει τόσο ισχυρή που να αμφισβητήσει τη δική του εξουσία. Ετσι μέλη της οικογένειάς της καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό, στη συνέχεια καθαιρούνται, και αναγκάζονται να κάνουν δημόσια «αυτοκριτική» (κάτι μας θυμίζει αυτό…) Βασανίζονται, ρίχνονται βορά στο πλήθος (η μητέρα της αναγκάζεται μπροστά στο έξαλλο πλήθος να περπατίσει γονατιστή πάνω σε σπασμένα γυαλιά), και στη συνέχεια κάποια στιγμή αποκαθίστανται και πάλι. Αυτό το σκηνικό επαναλαμβάνεται πάνω από μία φορά. Όπως λέει η ίδια, «όταν υπάρχει διάθεση για κατηγορία, υπάρχουν και τεκμήρια».

Οαυταρχισμός και η βαρβαρότητα της διακυβέρνησης του Μάο δεν έχει όρια. Αλλά και η ευκολία με την οποία ο κινεζικός λαός χειραγωγείται (νά’ ναι ο φόβος;) είναι εντυπωσιακός. Οταν το 1958 ο Μάο διακηρύσσει το Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός και αποφασίζει ότι η Κίνα πρέπει να αποκτήσει βαριά βιομηχανία, όλοι οι κάτοικοι των πόλεων και της επαρχίας, μαθητές, εργάτες, δημόσιοι υπάλληλοι, συγκεντρώνουν ό,τι μεταλλικό έχουν στα σπίτια τους ή στα χωράφια τους, ακόμα και σανίδες με καρφιά, και τα πηγαίνουν σε πρόχειρα χυτήρια-καμίνια που έχουν στήσει οι κομματικές οργανώσεις για να τη συλλογή του σιδήρου. Η αγροτική παραγωγή μειώνεται δραματικά και την επόμενη χρονιά (με τη βοήθεια κάποιας ξηρασίας) ξεσπά φονικός λιμός που αποδεκατίζει εκατομμύρια κινέζων. Το καθεστώς αποδίδει τον λιμό στα σπουργίτια! που έφαγαν τον σπόρο με συνέπεια να μην υπάρξει σοδιά. Με την προτροπή του καθεστώτος, οι κάτοικοι στις πόλεις και στην επαρχία όπου υπάρχουν συστάδες δέντρων με σπουργίτια, μαζεύονται και χτυπώντας κατσαρόλες αναγκάζουν τα σπουργίτια να πετούν με τις ώρες μέχρι που εξαντλημένα πέφτουν κάτω νεκρά! Δεν πρόκειται για “ιστορίες” αλλά για πραγματικά ιστορικά γεγονότα.

Οι Αγριόκυκνοι δεν είναι ένα ευχάριστο βιβλίο που χαιδεύει. Είναι όμως ένα βιβλίο που σε συνεπαίρνει από την πρώτη του σελίδα μέχρι την τελευταία με το ρυθμό του και τον τεράστιο όγκο του ιστορικού του υλικού. Είναι ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσει όποιος θέλει να γνωρίσει την πρόσφατη ιστορία της Κίνας χωρίς μύθους και παρωπίδες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News