730
|

Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις: Το κυνήγι των μαγισσών

Avatar protagon.import 24 Φεβρουαρίου 2011, 07:37

Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις: Το κυνήγι των μαγισσών

Avatar protagon.import 24 Φεβρουαρίου 2011, 07:37

Στην Ελλάδα υπάρχει πλήρης ασάφεια γύρω από τον όρο «Μη Κυβερνητική Οργάνωση». Την ίδια στιγμή, υπάρχει άμεση ανάγκη σύστασης ενός νομοθετικού πλαισίου που να ξεκαθαρίζει τις προϋποθέσεις χρηματοδότησής των ΜΚΟ, καθώς και την αξιοποίησή της χρηματοδότησης αυτής. Η έλλειψη του αναγκαίου αυτού πλαισίου στη χώρα μας αποτελεί μυστήριο για τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα που έχουν καταθέσει στο παρελθόν σχετική πρόταση ζητώντας να αποσαφηνιστούν τα κριτήρια χρηματοδότησης, ώστε να μπορεί να αξιοποιείται αποτελεσματικά και όχι αποτρεπτικά λόγω της τερατώδους γραφειοκρατίας η χρηματοδότηση αυτή. Προσεγγίζοντας το θέμα αυτό δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν ήδη Διεθνείς Συμβάσεις και υποχρεώσεις που η χώρα μας πρέπει να τηρεί, καθώς και πολυετείς πρακτικές και νομοθετικά πλαίσια άλλων αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν και να προσαρμοστούν στις πρακτικές της δικής μας κρατικής χρηματοδότησης. Δεν είναι μάλιστα νέο το στοιχείο ότι η Ελλάδα έχει σαφή υποχρέωση να διαθέτει μέρος του ΑΕΠ (τουλάχιστον 0,05%) στη διεθνή αναπτυξιακή βοήθεια. Ωστόσο, αντί όλων αυτών επικρατεί το εξής παράδοξο: Ενώ το κράτος έχει θεσπίσει κριτήρια επιλογής που προσδιορίζουν ποιες οργανώσεις χρηματοδοτούνται και κάτω από ποιες προϋποθέσεις –είτε μέσα από προκηρύξεις είτε μέσα από απευθείας αναθέσεις-κι ενώ έχει οργανώσει διάφορα μητρώα οργανώσεων, όπως αυτό της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (Υ.Δ.Α.Σ), μεταθέτει τελικά τις δικές του ευθύνες και επιδίδεται σε κυνήγι μαγισσών.                         

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα με αφορμή την πρόσφατη αναμόχλευση του θέματος της χρηματοδότησης των ΜΚΟ επαναφέρουν το μείζον θέμα της αναγκαιότητας θέσπισης ενός ευρύτερου πλαισίου λειτουργίας των ΜΚΟ που θα αφορά όχι μόνο στη χρηματοδότηση και ουσιαστική και διαφανή λογοδοσία, αλλά και στο πλαίσιο της εθελοντικής εργασίας μέσα σε αυτές. Είναι ξεκάθαρο ότι η χρηματοδότηση των ΜΚΟ πρέπει να είναι ανεξάρτητη πολιτικών συμφερόντων, ώστε να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία της ανθρωπιστικής δράσης γιατί μόνο η ανεξαρτησία παρέχει τη δυνατότητα να κάνεις δύσκολες επιλογές. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αναγνωρίζοντας τη θεμελιώδη σημασία της ανεξαρτησίας της δράσης μας, έχουμε αποφασίσει από καταβολής της οργάνωσης τουλάχιστον το 80% των εσόδων μας να προέρχεται από ιδιωτικούς πόρους. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό τα τελευταία χρόνια ανήλθε στο 98% των συνολικών εσόδων του ελληνικού τμήματος. Η διατήρηση της θεσμικής χρηματοδότησης σε επίπεδα που δεν ξεπερνούσαν το 2% του προϋπολογισμού μας δεν ήταν θέμα συγκυρίας αλλά συνειδητής επιλογής μας. Πρέπει μάλιστα να επισημανθεί ότι για αποστολές που διατηρούμε σε εμπόλεμες ζώνες, όπως Σομαλία, Αφγανιστάν, Ιράκ, αλλά και για τα προγράμματα για τους μετανάστες στην Ελλάδα δε δεχόμαστε κυβερνητικές ή άλλες θεσμικές χρηματοδοτήσεις (π.χ. ευρωπαϊκές).

Στο όνομα της ανεξαρτησίας και της διαφάνειας που χρόνια υποστηρίζουμε και οφείλουμε να προασπίζουμε ειδικά σε ευαίσθητες κοινωνικοοικονομικές περιόδους, έχουμε θεσπίσει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο αυστηρούς ελεγκτικούς μηχανισμούς από εξωτερικούς ορκωτούς λογιστές (externalaudits) των οικονομικών της οργάνωσης τόσο σε επίπεδο αποστολών όσο και σε επίπεδο διοίκησης εντός και εκτός συνόρων. Πρόκειται για μια δέσμευση διττή τόσο απέναντι στην ελληνική κοινωνία που μας στηρίζει αδιάλειπτα περισσότερο από 20 χρόνια, όσο και απέναντι στην παγκόσμια κοινότητα για τη 40χρονη ηθική και οικονομική υποστήριξη της δράσης μας.

Η πολιτεία δεν μπορεί απλά να κάνει λόγο για «θολό τοπίο», όταν η ίδια για χρόνια συντηρεί και συντηρείται πολιτικά από αυτό. Δεν θα πρέπει να ενοχοποιεί συλλήβδην τις ΜΚΟ διακινδυνεύοντας το ανθρωπιστικό έργο και τις αξίες του εθελοντισμού. Θα πρέπει να είναι πιο ειλικρινής, όταν σε περιόδους «κρίσης» και σε αλλαγές κυβερνήσεων καταγγέλλει σπατάλες, προσφεύγει σε εισαγγελείς και στο τέλος δια συνοπτικών διαδικασιών αποφεύγει να αποδώσει τις πραγματικές ευθύνες.

Για όλα τα παραπάνω καλούμε όλους τους φορείς και τις οργανώσεις να συμβάλλουν στην προσπάθεια να υπάρξει τάξη και διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση αλλά με κύριο μέλημα ότι σ’ αυτή τη διαδικασία δε θα πρέπει να ισοπεδώνονται οι αξίες της εθελοντικής προσφοράς και βοήθειας που η ελληνική κοινωνία προσφέρει αδιάλειπτα σ’ αυτούς που έχουν ανάγκη εντός και εκτός συνόρων. 

Σε όλη αυτή τη συζήτηση είναι καλό να θυμόμαστε ότι υπάρχει σίγουρα ένα είδος ανθρωπιστικής βοήθειας που είναι 100% αποτυχημένη: το να μην κάνεις τίποτα.. Η κοινωνία των πολιτών, οι εθελοντές, οι ευαισθητοποιημένοι άνθρωποι θα πρέπει  να απαιτήσουν τη διαφάνεια σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, ακόμη και στις ΜΚΟ. Ωστόσο, οι αξίες της ανθρωπιάς, του σεβασμού στον συνάνθρωπο και της αλληλεγγύης θα πρέπει να κυριαρχήσουν έναντι της δυσπιστίας και της απαξίωσης.

 

* Η Ρεβέκα Παπαδοπούλου είναι Γενική Διευθύντρiα του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News