Ηταν ίσως η πιο εύκολη συνεδρίαση κρατών-μελών της ΕΕ αλλά για ένα αρκετά περίπλοκο και δύσκολο θέμα, το διαζύγιο με τη Βρετανία.

Οι αρχηγοί κρατών-μελών της ΕΕ που συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ χρειάστηκαν λιγότερο από 15 λεπτά για να συμφωνήσουν, ομόφωνα, στις κατευθυντήριες γραμμές που είχε προτείνει στις 31 Μαρτίου ο Ντόναλντ Τουσκ σχετικά με τις διαδικασίες διαπραγμάτευσης για το Brexit.

Σε σχόλιό του στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έκανε λόγο και για τη «δίκαιη και στέρεη πολιτική εντολή για τις διαπραγματεύσεις».

Επομένως, το μόνο που μένει για να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Λονδίνο είναι οι βρετανικές εκλογές, που προκήρυξε η Τερέζα Μέι και που θα διεξαχθούν στις 8 Ιουνίου. Υστερα θα αρχίσουν οι συνομιλίες.

Τρία βασικά ζητήματα θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πρώτον, η αντιμετώπιση περίπου 3 εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και ενός εκατομμυρίου Βρετανών που ζουν σε χώρες της ΕΕ. Δεύτερον, το οικονομικό ζήτημα, δηλαδή το ποσό που πρέπει να καταβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο για να «απενταχθεί» από την ΕΕ, το οποίο οι Βρυξέλλες εκτιμούν περί τα 60 δισ. ευρώ. Τρίτον, το ζήτημα των συνόρων μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι τρεις βασικές αρχές πάνω στις οποίες διαρθρώνονται οι κατευθυντήριες γραμμές είναι σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου, οι εξής:

1.«Ενα μη μέλος της Ένωσης, που δεν ανταποκρίνεται στις ίδιες υποχρεώσεις με ένα μέλος, δεν μπορεί να έχει τα ίδια δικαιώματα και να απολαμβάνει τα ίδια οφέλη με ένα μέλος», αναφέρουν οι “27” και εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την αναγνώριση από τη βρετανική κυβέρνηση ότι οι τέσσερις ελευθερίες της ενιαίας αγοράς είναι αδιαίρετες και ότι δεν μπορεί να υπάρξει «διαλογή κερασιών».

2.Οι διαπραγματεύσεις, βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης της ΕΕ θα διεξάγονται με διαφάνεια και ως ενιαία δέσμη μέτρων. Για να μην υποβαθμιστεί η θέση της Ενωσης, δεν θα υπάρξουν ξεχωριστές διαπραγματεύσεις μεταξύ των επιμέρους κρατών μελών και του Ηνωμένου Βασιλείου.

3.Οι βασικές αρχές που εκτίθενται ανωτέρω πρέπει να ισχύουν εξίσου στις διαπραγματεύσεις για τη συντεταγμένη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, στις προκαταρκτικές και προπαρασκευαστικές συζητήσεις για τη μελλοντική σχέση με την ΕΕ.

Μάλιστα, στα πρακτικά της Συνόδου Κορυφής για το Brexit έγινε αποδεκτή και η παρέμβαση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, όπως ενημέρωσε ο ίδιος λίγο αργότερα, κατά τη διάρκεια της συνόδου του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Σύμφωνα με την ελληνική πρωτοβουλία, διευκρινίζεται ότι οι κατευθυντήριες γραμμές, οι διαπραγματεύσεις για το Brexit και τα αποτελέσματα αυτών, δεν συνιστούν κανενός είδους νομικό ή πολιτικό προηγούμενο για άλλη πράξη εντός της ΕΕ και στις σχέσεις της με τρίτες χώρες.

Guidelines adopted unanimously. EU27 firm and fair political mandate for the #Brexit talks is ready. #EUCO

— Donald Tusk (@eucopresident) April 29, 2017

Οι αρχηγοί των κρατών-μελών έδειξαν με αυτή τη σύντομη συνεδρίαση ότι είναι ενωμένοι απέναντι στην (τραυματική, σίγουρα, για όλους) αποχώρηση της Βρετανίας από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Αλλά όσο ενωμένοι κι αν είναι, δεν κρύβουν ότι καθένας έχει τα δικά του συμφέροντα και εσωτερικά προβλήματα.

Να, ο Φρανσουά Ολάντ για παράδειγμα, αφιέρωσε τις σύντομες δηλώσεις που έκανε προσερχόμενος στη σύνοδο στους γάλλους ψηφοφόρους. «Η ημέρα της κάλπης (7η Μαίου) θα δείξει αν οι Γάλλοι πρέπει να φοβούνται την έξοδο της χώρας από την ΕΕ. Εχουν τα πάντα να κερδίσουν αν μείνουν», είπε ο γάλλος πρόεδρος. «Αναπόφευκτα το Brexit θα έχει ένα τίμημα για τη Βρετανία. Βλέπουμε ότι έξω από την ΕΕ δεν υπάρχει πια προστασία, εγγυήσεις, αγορά», προειδοποίησε.

Ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε από την άλλη, υπογράμμισε τη σημασία που έχει η Βρετανία για την ολλανδική οικονομία. «Είναι προς το συμφέρον της Ολλανδίας να έχουμε θετικές συμφωνίες στις διαδικασίες του διαζυγίου αλλά και στις μελλοντικές σχέσεις», είπε.

Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Σαβιέρ Μπέτελ σχολίασε την απόφαση της Τερέζα Μέι να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. «Χρειάζεται δυναμική λαϊκή εντολή για τις διαπραγματεύσεις», είπε με νόημα.

Αλλά το πιο ηχηρό μήνυμα είχε ήδη στείλει στην αρχή της εβδομάδας η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, προειδοποιώντας τους Βρετανούς να μην τρέφουν αυταπάτες και υπογραμμίζοντας ότι δεν θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν δικαιώματα που εγγυάται η ΕΕ μετά το Brexit. Η ίδια, προσερχόμενη στη Σύνοδο, επανέλαβε ότι οι συνομιλίες για τις μελλοντικές σχέσεις Βρετανίας-ΕΕ θα αρχίσουν μόνο όταν θα έχει σημειωθεί «σημαντική πρόοδος» στις διαπραγματεύσεις για την έξοδο της χώρας από την Ενωση.

Σε αντίστοιχο κλίμα σήμερα, Σάββατο, ο στενός συνεργάτης της καγκελαρίου, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τόνισε σε συνέντευξή του ότι «οι Βρετανοί πρέπει να γνωρίζουν ότι τίποτε δεν είναι δωρεάν». 

Πάντως, μετά το πέρας της Συνόδου, η κυρία Μέρκελ έσπευσε να καθησυχάσει τη βρετανή πρωθυπουργό και να διασαφηνίσει ότι «το ότι μιλάμε εμείς οι 27 με μια φωνή είναι το φυσικότερο πράγμα στον κόσμο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τασσόμαστε εναντίον κάποιου».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News