Στη σύλληψη δύο πολύ σημαντικών, κατά την τουρκική κυβέρνηση, προσώπων προχώρησε η τουρκική αστυνομία το Σάββατο. Ο πρώτος ονομάζεται Χαλίς Χανζί και ανήκει στους βασικούς συνεργάτες του μουσουλμάνου ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Αγκυρα κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε το αποτυχημένο πραξικόπημα. Ο Χανζί, που περιγράφεται ως «δεξί χέρι» του Γκιουλέν, εισήλθε στην Τουρκία δύο μέρες πριν την απόπειρα πραξικοπήματος. Οπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, oι τουρκικές αρχές κρατούν και τον ανηψιό του Γκιουλέν. Ο Μοχάμεντ Σαΐτ Γκιουλέν συνελήφθη, κρατείται στο Ερζουρούμ και θα μεταφερθεί στην Αγκυρα για ανάκριση. Την Κυριακή έγινε γνωστό, από το ίδιο πρακτορείο, πως ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σκοπεύει να διαλύσει την προεδρική φρουρά που αποτελείται από 300 άτομα.

«Αυτοί που χτύπησαν τη Βουλή δεν ήταν στρατιώτες, αλλά τρομοκράτες», υπογράμμισε ο Ερντογάν, μιλώντας στο τουρκικό κοινοβούλιο την Παρασκευή, το οποίο επισκέφθηκε για πρώτη φορά από την απόπειρα πραξικοπήματος. «Στη Βουλή, βρίσκονται οι εκπρόσωποι του λαού. Επιτεθήκατε στον λαό τον ίδιο» είπε, απευθυνόμενος στους φερόμενους ως πραξικοπηματίες, ενώ παράλληλα κάλεσε τους πολίτες να παραμείνουν στις πλατείες και τους δρόμους. Παράλληλα, «έδειξε» εκ νέου ως υποκινητή της απόπειρας πραξικοπήματος τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ενώ εξέφρασε τη λύπη του για τις φθορές που προκάλεσαν «κάποιοι προδότες» στη Βουλή. Στέλνοντας μήνυμα στη Δύση, την κάλεσε «να μη μας φέρεται με διπροσωπία», σημειώνοντας ότι ο ίδιος δεν είναι δικτάτορας.

Προανήγγειλε επίσης ότι η Αγκυρα θα στείλει σε κυβερνήσεις της Δύσης φωτογραφίες και βίντεο από τις ζημιές που έχει υποστεί το κοινοβούλιο και από τις επιθέσεις, ενώ έπλεξε το εγκώμιο του τουρκικού λαού. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι «ο τουρκικός λαός αποτελεί παράδειγμα για όλον τον κόσμο». Λίγη ώρα αργότερα, την Παρασκευή, την παραίτηση του αρχηγού των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Νουχ Γιλμάζ, ζήτησε ο Ταγίπ Ερντογάν. Είχαν συζήτηση δυο ωρών και ο αρχηγός της ΜΙΤ χρεώθηκε το σοβαρό έλλειμμα ενημέρωσης για το διάστημα από την στιγμή που εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, μέχρι τη στιγμή που ενημερώθηκε ο τούρκος πρόεδρος. Ο Ερντογάν, πριν από δύο ημέρες, είχε δηλώσει ότι ενημερώθηκε για το πραξικόπημα από συγγενή του κι όχι από τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Εφκάν Αλά και ο υπουργός Δικαιοσύνης Μπεκίρ Μποζντάγ θα μεταβούν στις ΗΠΑ την επόμενη εβδομάδα, προκειμένου να συζητήσουν το ενδεχόμενο έκδοσης της ιερωμένου Φετουλάχ Γκιουλέν στην Τουρκία.

Οι τουρκικές αρχές είχαν εξέδωσαν την Παρασκευή εντάλματα σύλληψης σε βάρος 283 στρατιωτικών της προεδρικής φρουράς, σύμφωνα με τούρκο αξιωματούχο. Επιπλέον, ο υπουργός Εσωτερικών Εφκάν Αλά γνωστοποίησε, σε συνέντευξη στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN Türk, ότι οι Αρχές προχώρησαν στην ακύρωση 10.856 διαβατηρίων προσώπων που έχουν ήδη συλληφθεί και υπάρχει κίνδυνος να διαφύγουν από τη χώρα, ενώ συνεχίζονται οι μαζικές εκκαθαρίσεις εναντίον του δικτύου του Φετουλάχ Γκιουλέν, που κατηγορείται ότι ενορχήστρωσε την απόπειρα πραξικοπήματος. Εκ του συνόλου των διαβατηρίων των οποίων ανακλήθηκε η ισχύς, σχεδόν 10.000 είναι υπηρεσιακά διαβατήρια: πράσινα (πρώην βουλευτών, ορισμένων δημοσίων λειτουργών, δημάρχων κ.λπ.) ή γκρι (δημοσίων αξιωματούχων που βρίσκονται σε αποστολές στο εξωτερικό, αθλητών, στελέχη διεθνών οργανώσεων κ.ά), όπως και των στενών τους συγγενών.

Πριν από την έκδοση των ενταλμάτων σύλληψης εναντίον των στρατιωτικών της προεδρικής φρουράς, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι τέθηκαν υπό κράτηση 10.410 στρατιωτικοί, δικαστές, δημόσιοι υπάλληλοι και επίσης την κράτηση επιπλέον 4.060 προσώπων, εκ των οποίων περισσότεροι από 100 στρατηγοί και ναύαρχοι.

Την ίδια ώρα το τηλεοπτικό δίκτυο HaberTurk μετέδωσε ότι οι τουρκικές αρχές θα κλείσουν 1.700 ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα καθώς φέρονται να έχουν διασυνδέσεις με τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν. To HaberTurk επικαλέστηκε πηγή από το υπουργείο Παιδείας, σύμφωνα με την οποία 936 ιδιωτικά σχολεία, 449 φοιτητικοί κοιτώνες και 284 ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα θα κλείσουν.

Παρ’ όλα αυτά, ένα κλίμα κανονικότητας επιχειρεί να μεταδώσει ο Ταγίπ Ερντογάν και σε ό,τι αφορά την εσωτερική διαχείριση του πραξικοπήματος εντός του κράτους και των δομών, αλλά και ως μήνυμα προς τους πολίτες. «Πήραμε και παίρνουμε μαθήματα από όσα έγιναν», είπε την Πέμπτη στο Reuters λίγο μετά την άνετη ψήφιση από την Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και υπόσχεται αλλαγές στον στρατό ενώ βλέπει και κενά και στον τομέα των πληροφοριών. Την ίδια ώρα καλεί τους πολίτες να συνεχίσουν να ζουν την καθημερινότητά τους χωρίς αλλαγή.

Εν τω μεταξύ, όλο και περισσότερες λεπτομέρειες έρχονται στο φως για το τί συνέβη εκείνη τη βραδιά: Γιατί τα F-16 των πραξικοπηματιών δεν χτύπησαν το προεδρικό αεροσκάφος; Είναι ένα από τα ερωτήματα που μένουν ακόμη σκοτεινά και πρέπει να απαντηθούν.

Ολα αυτά, ενώ οι εκκαθαρίσεις μη αρεστών προσώπων από το Δημόσιο τομέα έχουν φτάσει τις 60.000, μέσα ένα κλίμα λαϊκής οργής και εκδίκησης. Η κυβέρνηση εξάλλου, αφού δια του πρωθυπουργού και του προέδρου, άφησαν να καλλιεργηθεί η ιδέα ότι μπορεί να επανέλθει η θανατική ποινή για τους πραξικοπηματίες, τώρα εκμεταλλεύεται το δημόσιο αίσθημα, αν δεν το υποδαυλίζει κιόλας.

Παραδέχεται κενά στις υπηρεσίες πληροφοριών

Μιλώντας στο Reuters ο Ταγίπ Ερντογάν παραδέχτηκε ότι υπήρχαν σημαντικές αδυναμίες στο τομέα των υπηρεσιών πληροφοριών, ενώ υποσχέθηκε ότι οι ένοπλες δυνάμεις θα ξαναχτιστούν «με νέο αίμα». Ο ίδιος δείχνει να θεωρεί ότι είναι πιθανόν –αν και δεν είναι εύκολο- να γίνει και νέο πραξικόπημα, οπότε «είμαστε σε επιφυλακή»

«Ας μην το κρύβουμε ότι υπήρχαν και κενά και ελλείψεις», είπε για τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας του ο Ερντογάν, ενώ διευκρίνισε ότι αυτό το έχει μεταφέρει και στον επικεφαλής των υπηρεσιών. Ο Χακάν Φιντάν, επικεφαλής της MIT από το 2010, είναι ένα πρόσωπο σε στενή συνεργασία με τον Ερντογάν, ενώ θεωρείται -και είναι, σύμφωνα με όσα έρχονται κατά καιρούς στο φως- ένας άνθρωπος ειδικών πολιτικών και διπλωματικών αποστολών σε χώρες της Μέσης Ανατολής.

Ο Ερντογάν είπε ακόμη ότι η αναδιοργάνωση του στρατού είναι προτεραιότητα και για το λόγο αυτό θα επισπευσθεί η συνεδρίαση του Ανώτατου  Στρατιωτικού Συμβουλίου που θα γινόταν την 1^η Αυγούστου. Με την αναδιοργανωμένη δομή των ενόπλων δυνάμεων, θα αποκτήσουν «νέο αίμα», τόνισε. Εκτιμά μάλιστα ότι «όταν θα περάσουν αυτά, θα έχουμε βγάλει πολύ σημαντικά μαθήματα, είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη, έχουμε σχέδια για αυτό».

Παρά ταύτα, απέφυγε να δώσει μια σαφή απάντηση στα ερωτήματα του Reuters αν σκέφτεται (πόσο μάλλον αν σχεδιάζει) την μετατροπή του πολιτεύματος σε προεδρικό με αλλαγή του Συντάγματος. Η αντιπολίτευση θα μπορούσε να συμφωνήσει σε ένα «μικρό πακέτο» συνταγματικών αλλαγών, είπε, το οποίο θα μπορούσε να τεθεί και στην κρίση του λαού με δημοψήφισμα. Ωστόσο την ίδια ώρα έδειξε ενοχλημένος για το ότι αρκετοί βουλευτές δεν ψήφισαν την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης: «αυτό είναι τροφή για σκέψη», είπε.

Οι έκτακτες συνθήκες, διευκρίνισε ακόμη, δεν είναι απαγόρευση κυκλοφορίας, κάλεσε δε τους πολίτες να συνεχίσουν την καθημερινότητά τους χωρίς αλλαγή, ακόμα μάλιστα και αν χρειαστεί να παραταθεί η κατάσταση και πέρα από το τρίμηνο, κάτι που θα μπορούσε να γίνει.

Τι συνέβη με το προεδρικό αεροσκάφος;

Κατά τη διάρκεια της βραδιάς που επιχειρήθηκε η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, το ιδιωτικό αεροπλάνο το οποίο απομάκρυνε τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το θέρετρο της Μαρμαρίδας, καθώς η ζωή του βρισκόταν -θεωρητικά- σε κίνδυνο, είχε εξαφανιστεί από τα ραντάρ. Κάθε τόσο έβγαινε η είδηση ότι ο πρόεδρος είχε ζητήσει άδεια προσγείωσης σε διαφορετικές χώρες (Ιταλία, Γερμανία ή Κατάρ). Ολοι ήξεραν ότι οι τούρκοι αξιωματικοί θα εξέδιδαν οποιαδήποτε πληροφορία ώστε να προστατεύσουν τον πολιτικό αρχηγό και ότι το αεροσκάφος πιθανώς κατευθυνόταν προς την Κωνσταντινούπολη, αλλά κανείς δεν ήξερε πού ακριβώς ήταν το ιδιωτικό τζετ Gulfstream IV.

Ωστόσο, το αεροσκάφος το είχαν εντοπίσει με το ραντάρ τους δύο τουρκικά F-16 που βρίσκονταν στον αέρα. Είχαν «λοκάρει» και το ιδιωτικό Gulfstream και τα δύο F-16 που το συνόδευαν για λόγους προστασίας. Γιατί δεν επιτέθηκαν αν ο στόχος τους ήταν να ανατρέψουν τον πρόεδρο, με κάθε κόστος που μπορεί να σημαίνει αυτό;

Το μυστήριο προσπαθεί να επιλύσει η Independent. Πράγματι, δύο F-16 με επιβαίνοντες προφανώς πραξικοπηματίες, προκάλεσαν το ιδιωτικό τζετ την ώρα που κατευθυνόταν στην Κωνσταντινούπολη. Το επιβεβαίωσε ανώτερο στέλεχος της κυβέρνησης στο Reuters. Αλλη έγκυρη πηγή αρκέστηκε να σημειώσει ότι «υπήρξε φασαρία στον αέρα».

Σύμφωνα με ιταλό ειδικό στην πλοήγηση, τον Νταβίντ Σεντσιότι, ο οποίος έγραψε τη δική του ανάλυση της βραδιάς στο μπλογκ The Aviationist, το ιδιωτικό αεροσκάφος κατάφερε να αποφύγει την επίθεση των F-16 αλλάζοντας την ταυτότητά του. Αντί να εμφανίζεται στον χάρτη ως το προεδρικό αεροσκάφος, εμφανιζόταν ως αεροπλάνο που μετέφερε πολίτες, πιθανώς τουρίστες. Είναι απλό. Οι πιλότοι «πείραξαν» τον αναμεταδότη στίγματος του αεροπλάνου ώστε να εμφανίζεται σαν τον αναμεταδότη του επιβατικού τζετ της Turkish Airlines THY 8456. Ετσι το στίγμα του προεδρικού αεροσκάφους χάθηκε μέσα στην κίνηση των υπόλοιπων επιβατικών αεροσκαφών.

This is probably Erdogan’s plane: Turkish Government GIV TC-ATA circling now @avischarf pic.twitter.com/Aiwha8hZJZ

— David Cenciotti (@cencio4) July 15, 2016

Αν πράγματι συνέβη έτσι, οι στασιαστές μέσα στα F-16 δεν θα μπορούσαν να πάρουν το ρίσκο να χτυπήσουν ένα τζετ γεμάτο τουρίστες! Σύμφωνα με το σενάριο του κ. Σεντσιότι λοιπόν, τα F-16 αναγκάστηκαν να χάσουν επαφή με το προεδρικό αεροσκάφος, όταν δύο άλλα F-16, αυτά που συνόδευαν τον Ερντογάν, τα αναχαίτισαν.

Και τότε κατόρθωσαν οι δυνάμεις του Ερντογάν να απελευθερώσουν τον διάδρομο στο αεροδρόμιο Ατατούρκ και να εξασφαλίσουν την προσγείωση του προέδρου που ήθελε να ξεσηκώσει τους υποστηρικτές του κατά των στασιαστών.

Ωστόσο η ελληνική πλευρά μοιάζει να αμφισβητεί την εκδοχή του εντοπισμού του προεδρικού αεροσκάφους από τα F-16 των στασιαστών. Οπως γράφουν Τα Νέα επικαλούμενα πηγή του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, τα ελληνικά ραντάρ είδαν μόνο ένα αεροσκάφος, δηλαδή δεν υπήρχε παρουσία μαχητικών.

Δικαιολογίες για την καταστολή

Τα υπόλοιπα –η αιφνιδιαστική στήριξη του προέδρου από τους τούρκους πολίτες, ο διασυρμός των στρατιωτών που έλαβαν μέρος, το κύμα συλλήψεων, η μανία εκκαθαρίσεων στις δημόσιες υπηρεσίες, το διάγγελμα του προέδρου για την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στη χώρα- είναι γνωστά. Η πρόταση του Ερντογάν να τεθεί υπό καθεστώς εκτάκτου ανάγκης η χώρα υπερψηφίστηκε στην Εθνοσυνέλευση της χώρας με 346 ψήφους υπέρ έναντι 115 ψήφων κατά, το απόγευμα της Πέμπτης.

Και το κερασάκι στην τούρτα ήταν η ανακοίνωση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς, ότι «η Τουρκία θα αναστείλει για κάποιο χρονικό διάστημα την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπως το έκανε και η Γαλλία».

Ο αντιπρόεδρος του τουρκικού κυβερνώντος AKP Γιασίν Ακτάι σε συνέντευξή του μάλιστα στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik υποστηρίζει ότι «το 90% των Τούρκων πολιτών ζητά να επιβληθεί η εσχάτη των ποινών σε όσους ενεπλάκησαν στην απόπειρα πραξικοπήματος». Ο Ακτάι δικαιολογείται: «η πίεση της κοινής γνώμης μας αναγκάζει να κάνουμε μια επιλογή».

Παράλληλα υπογράμμισε πως η Τουρκία είναι απογοητευμένη από την έλλειψη στήριξης της Δύσης έπειτα από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος και πιστεύει πως η Δύση άφησε την χώρα μόνη της στη μάχη ενάντια στους εχθρούς της.

Σε επιφυλακή οι Ενοπλες Δυνάμεις και το Λιμενικό

Οσο και να επισημαίνουν τα στελέχη της κυβέρνησης ότι η απειλή για ένα νέο πραξικόπημα δεν έχει εξαφανιστεί, είναι βέβαιο ότι τώρα πια κανείς δεν μπορεί να κυνηγήσει τον Ερντογάν. Τώρα ο Ερντογάν κυνηγά στασιαστές, πιθανούς αντικαθεστωτικούς, γκιουλενιστές, ύποπτους στρατιωτικούς, κομάντος και οποιονδήποτε μπορεί να έχει κάποια σύνδεση με την απόπειρα ή με μία πιθανή απόπειρα πραξικοπήματος. Το αποτέλεσμα είναι μία έντονη κινητοποίηση από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις που καταζητούν διαφυγόντες Τούρκους που αναζητούν καταφύγιο στην Ελλάδα. Και βέβαια αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε μία έντονη κινητοποίηση και από τις ελληνικές δυνάμεις.

Προκειμένου να μηδενιστούν οι πιθανότητες διείσδυσης Τούρκων σε ελληνικό έδαφος οι Ένοπλες Δυνάμεις και το Λιμενικό Σώμα λαμβάνουν μέτρα για την αποτελεσματικότερη επιτήρηση των συνόρων με την Τουρκία. Στα μέτρα εντάσσεται και η εντατικοποίηση των περιπολιών μονάδων του Στόλου.

Ενεργό ρόλο στην επιτήρηση διαδραματίζει η πολεμική Αεροπορία, ενώ συνδράμουν μονάδες της Αεροπορίας Στρατού που έχουν μετασταθμεύσει σε νησιά του Αιγαίου -διαθέτοντας θερμικές κάμερες για τον εντοπισμό ατόμων στη θάλασσα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News