Ο Πρωθυπουργός φέρεται, σύμφωνα πάντα με τον υπέροχο φιλοκυβερνητικό Τύπο, να έχει αποφασίσει την ακύρωση των περικοπών που ο ίδιος ψήφισε στις συντάξεις από το 2019. Ο σουρεαλισμός υπαρκτός αλλά για χάρη της συζήτησης ας τον προσπεράσουμε και ας δούμε ένα άλλο στοιχείο, τον συγχρονισμό: Η επίσκεψη του επιτρόπου Μοσκοβισί τη Δευτέρα (ο οποίος εμφανίζεται από αρμόδιες πηγές ως σύμμαχος της κυβέρνησης στο θέμα αυτό) είναι μια χρυσή ευκαιρία να καλλιεργηθούν εκ νέου από το Μαξίμου ελπίδες στους συνταξιούχους ότι δεν θα υποστούν τις περικοπές που ψήφισαν στη Βουλή ο Αλέξης Τσίπρας, ο Πάνος Καμμένος και οι βουλευτές τους το 2017.

Εχουν όμως βάση οι ελπίδες αυτές ή είναι ένα ακόμη κόλπο για να εμφανιστεί ο κ. Τσίπρας ως ο προστάτης των συνταξιούχων;

Το θέμα αποτελεί μια χρυσή ευκαιρία για να επιστρέψει η κυβέρνηση στους μηχανισμούς διέγερσης των παθών, σε ένα περιβάλλον που όχι απλά υπολανθάνει ο λαϊκισμός αλλά ξεσπάει και ξεχύνεται σαν ορμητικό ποτάμι. Μια ευκαιρία για να θυμηθεί τη «ρώμη» των ημερών της αντίστασης και να ξυπνήσει τα αντανακλαστικά που της χάρισαν λίγες ημέρες μεγάλης δόξας γύρω από το ορόσημο του δημοψηφίσματος το καλοκαίρι του 2015.

Διότι όλοι έχουν καταλάβει ότι δεν θα πάμε ήρεμα στις επόμενες εκλογές, ότι ο κ. Τσίπρας θα κάνει τα πάντα για να κλείσει όσο μπορεί την χαοτική ψαλίδα με τη Νέα Δημοκρατία και να διασφαλίσει για τον εαυτό του τη θέση του επικεφαλής της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης την επόμενη μέρα των εκλογών. Και αυτό φυσικά θα γίνει πιο εύκολο αν η Νέα Δημοκρατία δεν είναι αυτοδύναμη και συμμαχήσει στην κυβέρνηση με το Κίνημα Αλλαγής.

Ας δούμε λοιπόν την διάταξη των δυνάμεων από την πλευρά των Θεσμών απέναντι στο ανοιχτό πλέον ενδεχόμενο να μην περικοπούν οι συντάξεις όπως σαφώς άφησε να εννοηθεί ο Αλέξης Τσίπρας ενώπιον του διεθνούς ακροατηρίου στην τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε αυτή τη βδομάδα στο Bloomberg (ακριβώς, αυτή με το photoshop που άλλαξε κάπως το αισθητικό αποτέλεσμα για το εσωτερικό ακροατήριο).

Ας αρχίσουμε από τους τέσσερις Θεσμούς που θα συγκροτούν το σχήμα της ενισχυμένης επιτήρησης μετά τις 20 Αυγούστου.

Η Κομισιόν: Ο επίτροπος Μοσκοβισί έρχεται από Δευτέρα στην Αθήνα και φέρνει στις αποσκευές του ασάφεια για το αν θα εφαρμοστούν οι μειώσεις στις συντάξεις από την αρχή του 2019. Εδώ και μήνες το κρυφό αφήγημα αρκετών στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι μπορεί και να μη γίνουν οι μειώσεις αν η Ελλάδα πιάνει το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Το λένε σε ιδιωτικές συζητήσεις επισημαίνοντας ότι τις περικοπές της ζήτησε το ΔΝΤ και όχι η Κομισιόν αλλά ποτέ δεν το παραδέχονται δημόσια.

Ο ESM: Στο περιθώριο του Eurogroup του Λουξεμβούργου στελέχη του οργανισμού που χρηματοδοτεί την Ελλάδα μιλούσαν ξεκάθαρα για την ανάγκη να εφαρμοστούν τα μέτρα της μείωσης των συντάξεων και του αφορολόγητου, αφήνοντας μηδενικά περιθώρια για παρεκκλίσεις.

Το ΔΝΤ: Ο επικεφαλής του Ταμείου στο κλιμάκιο των Θεσμών, Πίτερ Ντόλμαν, δήλωσε την Παρασκευή στην Αθήνα ότι η εφαρμογή της μείωσης των συντάξεων το 2019 και του αφορολόγητου το 2020 «είναι απαραίτητη» μεταξύ άλλων ως «μήνυμα στις αγορές για τη δέσμευση της Ελλάδας να συνεχίσει στο μονοπάτι των μεταρρυθμίσεων». Οταν ρωτήθηκε αν θα εφαρμόσει τα μέτρα η κυβέρνηση απάντησε: «Οι ελληνικές αρχές μας είπαν πολύ ξεκάθαρα (very firmly) ότι θα εφαρμόσουν (they are going to do) τις μεταρρυθμίσεις του 2019 και του 2020».

Από την άλλη πλευρά στην κυβέρνηση λένε ότι το ΔΝΤ είναι εκτός παιχνιδιού και έχει απλά συμβουλευτικό ρόλο. Η οπτική όμως αυτή παραβλέπει το γεγονός ότι οι αγορές κοιτούν με προσοχή τα συμπεράσματά του Ταμείου και ότι στο κατεξοχήν δίκτυο των αγορών, στο Bloomberg, ο κ. Τσίπρας ρωτήθηκε επίμονα αν το μήνυμα που στέλνει στους γερμανούς επενδυτές είναι ότι δεν θα κόψει τις συντάξεις.

Η ΕΚΤ: Και η στάση από την πλευρά της Φρανκφούρτης είναι στη γραμμή της τήρησης των δεσμεύσεων χωρίς παρεκκλίσεις με δηλώσεις από κορυφαία στελέχη της στον Τύπο.

Τι μας μένει; Το Eurogroup και η Μέρκελ.

Είναι προφανές ότι το Eurogroup είναι το όργανο που θα αντιδράσει αν υπάρξουν παρεκκλίσεις από τις δεσμεύσεις καθώς αυτό είναι πλέον που έχει αδιαμεσολάβητα τον καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στο πλαίσιο της ενισχυμένης επιτήρησης. Η τρόικα απλώς θα αναφέρει το Eurogroup. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ο επίτροπος Μοσκοβισί όταν ρωτήθηκε στη συνέντευξη Τύπου του Eurogroup της 24ης Μαΐου για το θέμα, γνωρίζοντας προφανώς το πλαίσιο στο οποίο μιλούσε, αντέδρασε στις δηλώσεις της υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου η οποία έχει αφήσει μιλώντας στην ΕΡΤ ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην περικοπούν οι συντάξεις.

Ερωτηθείς στη συνέντευξη Τύπου για τις δηλώσεις της κυρίας Αχτσιόγλου, ο Πιέρ Μοσκοβισί είχε πει ότι οι ελληνικές αρχές «πρέπει πάντα να δείχνουν ότι αναλαμβάνουν το δικό τους μερίδιο στη δουλειά», υπονοώντας ότι το μερίδιο των Ευρωπαίων είναι το χρέος. «Οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρούνται και να γίνονται σεβαστές. Από όλους» είχε αναφέρει αυστηρά ο Μοσκοβισί κλείνοντας τότε το θέμα το οποίο είναι βέβαιο ότι θα ξανανοίξει αυτή τη βδομάδα με αφορμή την επίσκεψη του στην Αθήνα.

Και η Μέρκελ; Την Παρασκευή ο κ. Τσίπρας αισθάνθηκε αρκετά σίγουρος για να αναβάλει με διάγγελμα για άλλους έξι μήνες την εφαρμογή του αυξημένου ΦΠΑ στα νησιά που επλήγησαν από το Προσφυγικό, λίγες ώρες αφότου έδωσε χείρα βοηθείας την καγκελάριο για την επιστροφή των προσφύγων από τη Γερμανία στην κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Θα το δούμε να επαναλαμβάνεται με τις συντάξεις; Σίγουρα το κλίμα αυτό καλλιεργείται από την πλευρά του Μεγάρου Μαξίμου. Δηλαδή ότι η Μέρκελ θα είναι αυτή που θα αποφασίσει και ότι η σχέση εμπιστοσύνης που έχει αναπτύξει μαζί της ο κ. Τσίπρας θα παίξει ρόλο.

Σωστό κι αυτό. Βεβαίως υπάρχει και μια άλλη ανάγνωση που συνοψίζεται με τα λόγια έμπειρου πολιτικού αναλυτή: «Ο τρόπος με τον οποίον “πουλάνε” οι ισχυροί τους συμμάχους τους όταν δεν τους χρειάζονται πια είναι γνωστός και δοκιμασμένος. Το είδαμε και με την κυβέρνηση Σαμαρά». Κάποιοι θυμούνται ακόμη το νεύμα της καγκελαρίου στον Αντώνη Σαμαρά για να κατέβει από την τελευταία σειρά δίπλα της στην οικογενειακή φωτογραφία μιας παλαιότερης Συνόδου Κορυφής. Ηταν 3 Ιουλίου του 2013.

«Κι αν έρθουμε σε δύσκολη θέση; Κι αν την πατήσουμε;» Δεν είναι ότι δεν τα σκέφτονται και αυτά στην κυβέρνηση. Ένας από εκείνους που γνωρίζει το τι μπορεί να συμβεί αν… είναι ο υπουργός οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος ο οποίος την προηγούμενη φορά που υπήρξε μονομερής ενέργεια από την κυβέρνηση που σχετιζόταν με το Ασφαλιστικό ένιωσε το έδαφος να υποχωρεί κάτω από τα πόδια του όταν το Eurogroup αποφάσισε να μην εφαρμόσει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους. Τότε, τα Χριστούγεννα του 2016, ο κ. Τσακαλώτος αναγκάστηκε να στείλει μια ταπεινωτική επιστολή συγγνώμης την οποία σήμερα μνημονεύει σε ιδιωτικές συζητήσεις με το γνωστό φλεγματικό του χιούμορ: «Και έστειλα αν θυμάστε εκείνη την ωραία επιστολή που είπατε όλοι τι ωραία επιστολή να τη στέλνει υπουργός Οικονομικών». Τα Χριστούγεννα του 2016 ο κ. Τσακαλώτος διαβεβαίωνε μεταξύ άλλων ότι το εφάπαξ βοήθημα προς τους συνταξιούχους δεν θα θα αποκτούσε μόνιμο χαρακτήρα -το είχε μοιράσει απλόχερα ο κ. Τσίπρας με διάγγελμα μπροστά στο τζάκι το Μαξίμου.

Ο λόγος που πολλοί Ευρωπαίοι αντιδρούν σε οποιαδήποτε αλλαγή στις παραμέτρους του Ασφαλιστικού είναι οι προβολές που γίνονται σε βάθος ακόμη και δεκαετιών. Από αυτές τις προβολές που πρέπει να δείχνουν ότι το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα, έστω και με τα χίλια ζόρια, μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο εξαρτώνται οι υπολογισμοί που κάνουν για το αν η Ελλάδα θα μπορέσει να αποπληρώσει τα λεφτά που της δάνεισαν τα χρόνια των μνημονίων. Επομένως κάθε επιβαρυντική αλλαγή στις παραμέτρους ξυπνάει αμέσως την ανασφάλεια στους Ευρωπαίους ότι θα χάσουν τα λεφτά τους.

Εχοντας αυτά κατά νου πρέπει να επισημανθεί πως η κυβέρνηση ασφαλώς και γνωρίζει ότι μία μονομερής ενέργεια μπορεί να προκαλέσει μία άλλη μονομερή ενέργεια όπως π.χ. το πάγωμα της εφαρμογής των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους που αποφασίστηκαν στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου. Και στις περιπτώσεις αυτές δεν αποφασίζει η Κομισιόν αλλά τα κράτη μέλη του Eurogroup που έχουν τα δικά τους συμφέροντα, τα δικά τους εσωτερικά ακροατήρια. Και βεβαίως τον δικό τους λαϊκισμό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News