Το 1968 ο Κλιφ Ρίτσαρντς, που εκπροσωπούσε τη Βρετανία στον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Γιουροβίζιον, έχασε τη νίκη από την Ισπανία. Ακολούθησαν δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία ο δικτάτορας Φράνκο είχε δωροδοκήσει τους κριτές προκειμένου να κερδίσει η χώρα του. Αρκετά χρόνια μετά, το 2003, η καταψήφιση του τραγουδιού που έστειλε η Βρετανία στη Γιουροβίζιον –το «Cry Baby» των Jemini δικαιολόγησε απόλυτα το κλάμα (cry) του τίτλου του καθώς δεν πήρε ούτε έναν βαθμό– ερμηνεύτηκε ως αντίδραση των Ευρωπαίων στην απόφαση της Γηραιάς Αλβιόνας να εμπλακεί στον πόλεμο του Ιράκ. Το 2009, λίγο μετά την εισβολή των Ρώσων στη Γεωργία, οι Γεωργιανοί έστειλαν στον διαγωνισμό το τραγούδι «I Don’t Wanna Put In», ο τίτλος του οποίου αποτελούσε συγκαλυμμένη ειρωνική αναφορά στον Βλαντίμιρ Πούτιν.  Η Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ενωση (EBU) ζήτησε από τη Γεωργία να καταθέσει άλλο κομμάτι, η χώρα αρνήθηκε και τελικά απείχε.  Την ίδια χρονιά, στο βίντεο με τη συμμετοχή της Αρμενίας, παρουσιάστηκε ένα μνημείο από το Στεπάνακερτ, πόλη που ανήκει στο μη αναγνωρισμένο κράτος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, γεγονός που προκάλεσε διπλωματικό επεισόδιο.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συμβάντα που οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα, το οποίο, παρεμπιπτόντως, όλοι γνωρίζουμε: ο εύπεπτος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Γιουροβίζιον δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις ούτε τόσο εύπεπτος ούτε τόσο διαγωνισμός τραγουδιού. Είναι και μια ευκαιρία για τα κράτη που συμμετέχουν να ασκήσουν άτυπα πολιτική, να στηρίξουν τους συμμάχους τους, να αδειάσουν τους εχθρούς τους, να στείλουν μετά μουσικής το μήνυμα που θέλουν προς τον αρμόδιο αποδέκτη. Επομένως, το νέο σίριαλ της ρωσο-ουκρανικής σύρραξης, με αφορμή τον τελικό που θα γίνει στις 13 Μαΐου στο Κίεβο, όχι απλώς δεν μας παραξενεύει αλλά και επιβεβαιώνει πως η… παράδοση καλά κρατεί: παράλληλα με το ποπ πανηγύρι της ευρωπαϊκής μουσικής σκηνής, μέσα στην ολόφωτη αίθουσα που κάθε χρόνο φιλοξενεί τις καλλιτεχνικές αποστολές δεκάδων χωρών, στήνεται και ένα ανεπίσημο αλλά συχνά σκληρό πολιτικό παιχνίδι.

Εσχάτως, λοιπόν, η Ουκρανία ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτρέψει στην εκπρόσωπο της Ρωσίας Τζούλια Σαμοΐλοβα να συμμετάσχει, επειδή πραγματοποίησε συναυλία στην Κριμαία, την οποία η Μόσχα προσάρτησε το 2014. Ο εκπρόσωπος του προέδρου Πούτιν κάλεσε το Κίεβο να αναθεωρήσει. Η EBU, σύμφωνα με ανακοίνωσή της «πήρε μια άνευ προηγουμένου απόφαση να προτείνει τη δορυφορική μετάδοση της εμφάνισης της Τζούλια Σαμοΐλοβα, ώστε να μπορέσει να συμμετάσχει στον Διαγωνισμό».  Οι Ρώσοι χαρακτήρισαν την πρόταση περίεργη, δήλωσαν πως τα κανάλια τους δεν θα προβάλουν τον διαγωνισμό, έκαναν λόγο για «ευρωμίσος», ζήτησαν από τους αρμόδιους να το ξανασκεφτούν, και το σίριαλ συνεχίζεται.

Η EBU εξακολουθεί βεβαίως να υποστηρίζει, για τα μάτια του κόσμου, πως η Γιουροβίζιον θα πρέπει «να παραμείνει έξω από την πολιτική», όμως, κακά τα ψέματα… όλα είναι πολιτική! Αυτό επιβεβαιώνει και η αδιαφανής σχέση ποπ κουλτούρας και εξουσίας που αποθεώνεται στον εν λόγω διαγωνισμό. Γιατί αν η τέχνη έχει δύο τρόπους να αλληλοεπιδρά με την πολιτική, είτε υπηρετώντας την είτε αποδομώντας την. Στην περίπτωση της Γιουροβίζον, ανατρέχοντας σε όλη την ιστορία της (π.χ. στο πώς ψηφίζουν οι Ελληνες και οι Κύπριοι, οι Βαλκάνιοι, οι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, οι χώρες της Σκανδιναβίας…) βλέπουμε να εφαρμόζονται κατά περίσταση και οι δύο. Μετά μουσικής!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News